Een groot team van internationale wetenschappers jubelde donderdag voor de toegestroomde pers: voor het eerst zijn er zwaartekrachtgolven gemeten. De door Albert Einstein voorspelde golven in de ruimtetijd zijn veroorzaakt door twee zwarte gaten die 1,3 miljard jaar geleden samensmolten.
Astronomen hebben met een wereldwijd netwerk van radiotelescopen voor het eerst magneetvelden waargenomen net buiten de waarnemingshorizon van Sagittarius A*, het superzware zwarte gat in het centrum van de Melkweg.
Sterrenkundigen hebben voor het eerst een ‘gulzig’ zwart gat op heterdaad betrapt. Dankzij de gecombineerde waarnemingen van drie ruimtetelescopen kon een groep met Nederlandse onderzoekers voor het eerst in detail, en vanaf het begin, een ster volgen die door een superzwaar gat wo...
Voor het eerst is er een zogenoemde magnetar met een begeleidende ster ontdekt. Dat kan verklaren hoe deze zeldzame sterren ontstaan, die de sterkste magneetvelden in het heelal produceren.
Deze week kende de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) 300.000 euro subsidie toe aan het BlackGEM-project. Hiermee hopen wetenschappers uiteindelijk de bronnen van zwaartekrachtgolven onder de loep te nemen.
Voor het eerst denken wetenschappers dat ze neutrino’s hebben gezien die afkomstig zijn van buiten ons zonnestelsel. Tussen mei 2010 en mei 2012 detecteerde het IceCube Neutrino-observatorium 28 neutrino’s met zo’n hoge energieën dat het onwaarschijnlijk is dat ze van de zon ...
Het superzware zwarte gat in het centrum van de Melkweg verorbert slechts een minieme hoeveelheid van zijn maaltijd. Deze conclusie trekt een team van astronomen, onder wie dr. Sera Markoff van de Universiteit van Amsterdam, uit langdurige waarnemingen met de Chandra-röntgensatelliet.
50 jaar geleden ontdekte de geboren Nederlander Maarten Schmidt de afstand tot quasars, die tot dan toe werden gezien als ‘vreemde’ sterren. Schmidt bepaalde dat quasars veel verder weg stonden en veel helderder moesten zijn. Kennislink spreekt 50 jaar na dato met Schmidt over de o...
Een internationaal team van wetenschappers heeft met de Fermi-ruimtetelescoop ontdekt dat hoogenergetische kosmische straling afkomstig is uit supernova’s. Daarmee lossen ze een mysterie op dat astronomen jarenlang bezig hield.
Astronomen hebben met behulp van ESO’s Very Large Telescope een quasar ontdekt die materie uitstoot met een kracht die zeker vijf keer groter is dan ooit waargenomen. Volgens theoretici zouden we dergelijk sterke materiestromen veel vaker moeten waarnemen.
Dat sommige sterren met hoge snelheid rondom zwarte gaten draaien was al bekend, maar nu hebben astronomen in onze eigen Melkweg een ster gevonden die een omlooptijd heeft van 11,5 jaar. Nog nooit werd zo’n snelle ster gezien. De resultaten zijn vandaag gepubliceerd in het wetenschappeli...
Het enige ‘middelzware’ zwarte gat dat we kennen blijkt te worden vergezeld door een groep jonge sterren. Astronomen denken dat ze naar het centrum van een dwergsterrenstelsel kijken dat grotendeels door een veel groter sterrenstelsel is opgeslokt.
Astronomen hebben met ESO’s Very Large Telescope een gaswolk ontdekt die steeds sneller in de richting van het zwarte gat in het centrum van de Melkweg beweegt. Het is voor het eerst dat wordt waargenomen hoe zo’n wolk een superzwaar zwart gat nadert.
Heino Falcke, hoogleraar Radioastronomie en Astrodeeltjesfysica aan de Radboud Universiteit Nijmegen, is een van de drie winnaars van de NWO Spinozapremie 2011. Hij slaagde erin om metingen te verrichten vlakbij de rand van het extreem zware zwarte gat in het centrum van ons melkwegstelsel.
In de buurt van een superzwaar zwart gat lijkt het niet erg herbergzaam, maar toch vormen zich er relatief veel grote, zware sterren. Tot die opzienbarende conclusie kwamen Gronings astronomen. Een computersimulatie bracht ze naar hun vondst.
Een microquasar in sterrenstelsel NGC 7793 is maar een paar keer zo zwaar als onze zon, maar hij blaast een bel van heet gas de ruimte in die duizend lichtjaar groot is. Sterrenkundigen ontdekten het en verbazen zich over de kracht van het piepkleine zwarte gat.
Eén van de meest mysterieuze processen in het heelal is stergeboorte. We hebben talloze stofwolken in de ruimte gevonden die we kunnen aanwijzen als ‘kraamkamers van het heelal’, regio’s waar heel veel jonge sterren ontstaan. Maar hoe gaat dat precies? Wat voor zetje heeft het sterrenstof nodi...
Een zwart gat is een object in de ruimte dat zo zwaar is, dat zelfs licht er niet van kan ontsnappen. Zo donker dus, dat het absoluut onmogelijk is om het te zien. Toch zijn er een flink aantal zwarte gaten geïdentificeerd door te kijken naar het effect dat hun aanwezigheid op de omgeving heef...
Met de radioschotels van de Very Large Array (VLA) in New Mexico (VS) is waargenomen hoe een zogeheten Seyfert-sterrenstelsel bezig is een soortgenoot op te slokken. In de fel stralende kern van zulke sterrenstelsels gaan enorme zwarte gaten schuil.
De deeltjesversneller LHC zal geen einde maken aan de aarde. Dat concluderen vijf natuurkundigen, die de veiligheidsrisico’s van deze krachtigste versneller ooit onderzochten. Critici denken dat de ongekend hard botsende deeltjes misschien zwarte gaten produceren, die de aarde kunnen ver...
Sterrenkundige Mauri Valtonen en zijn collega’s hebben een extreem zwaar dubbel zwart gat onderzocht, de baan ervan bepaald, en in één moeite door Einsteins relativiteitstheorie bevestigd in de meest extreme omgeving ooit. En dat alles door het helderheidsverloop te meten van een quasar op dri...
Weggeslingerd uit bolvormige sterhopen bewegen met immense snelheden middelgrote zwarte gaten door ons Melkwegstelsel. Denken theoretici.
Samenwerkende radiotelescopen in Europa, China en Zuid-Afrika hebben een ver verwijderd sterrenstelsel onder de loep gelopen. Dat braakt vanuit zijn centrum zoveel energie en deeltjes uit, dat het zichtbaar is tot aan de rand van het zichtbare heelal. De quasar is volgens de metingen van het E...
Zwarte gaten hebben zo’n sterke zwaartekracht, dat niets eruit ontsnapt. Bijna niets dan, want door een glibberig kwantumproces kan de rand van een zwart gat verdampen. Daarbij komt misschien informatie vrij over wat er ooit in het zwarte gat is gevallen.
Onderzoekers van het Rochester Institute of Technology in de Verenigde Staten zijn erin geslaagd om de botsing en versmelting van drie zwarte gaten te simuleren met behulp van een krachtige supercomputer.
Een ster die razendsnel door de Melkweg vliegt, blijkt uit de naburige Grote Magelhaense Wolk te komen. De racester HE 0437-5439 kan niet uit onze eigen Melkweg komen; dan zou hij langer onderweg zijn dan hij oud is.
Met grote telescopen in de ruimte en op de grond is een sterrenstelsel ontdekt dat een energierijke ‘straal’ afschiet op zijn kleinere begeleider. Het sterrenstelsel, 3C321 geheten, staat op 1,4 miljard lichtjaar afstand, en wordt op kleine afstand vergezeld door een begeleidend st...
Bijna een eeuw na Einsteins algemene relativiteitstheorie erbazen wetenschappers zich nog steeds over de gevolgen ervan. Zo wordt licht volgens Einstein afgebogen door zware massa’s en kunnen sterrenstelsels als lenzen dienen voor licht van verder uit het heelal.
Uiterst energierijke kosmische straling is afkomstig van zware zwarte gaten. Dat is net ontdekt met behulp van zestienhonderd jacuzzi’s in de pampa van Argentinië. ‘Dit is heel overtuigend.’
Sterrenkundigen hebben de bron van de allerheftigste straling in het heelal in beeld. Die kosmische straling bestaat uit massieve, geladen deeltjes – van protonen tot complete ijzeratomen – die vlak tegen de lichtsnelheid aan door het heelal razen. Detectoren verspreid over 3000 vierkante kilo...