Nederland reserveert 912 miljoen euro voor de Einstein Telescope. Met proefboringen prikken wetenschappers in de Zuid-Limburgse bodem om te zien waar het immense ondergrondse laboratorium past.
In Maastricht ontwikkelen wetenschappers technologie voor de volgende generatie zwaartekrachtgolfdetectors. Ze werken aan een gevoelige microfoon die het uiterst subtiele ‘klotsen’ van het universum vastlegt.
De aarde is een klein puntje in een immens heelal. In Fractie van een pixel schiet journalist George van Hal je het universum in, via een aantal ruimtevaartavonturen naar de randen van onze kennis.
We laten op ontelbaar veel manieren fysieke en digitale sporen na in de wereld en creëren op die manier data. Uit welke gegevens en informatie bestaan wij? “Mensen mogen best wat zuiniger omgaan met hun data.”
Als het heelal een woud is, dan zag Nobelprijswinnaar Reinhard Genzel het grootste monster dat er woont: een kolossaal zwart gat. Hij observeerde het jarenlang en bewondert het nog steeds.
Voor het eerst wordt het magnetische veld van een zwart gat in kaart gebracht. Daarin ligt mogelijk de verklaring voor de straalstromen van zwarte gaten.
Het is bijna zo robuust als een natuurwet: als je het over zwarte gaten hebt dan trek je de aandacht. Maar hoe groot is hun rol in de kosmos nu écht?
Vorig jaar zagen astronomen in Amerika en Europa een signaal op hun zwaartekrachtgolfdetectoren. Het blijkt afkomstig van een gewelddadige botsing tussen een zwart gat en iets dat vooralsnog lastig te verklaren is.
In ‘Het kosmisch rariteitenkabinet’ nemen twee wetenschapsjournalisten je op komische wijze mee langs de eigenaardigste dingen in ons universum.
Deze ultragevoelige detector moet over zo’n tien jaar zwaartekrachtgolven detecteren. In Maastricht verrijst een lab dat de benodigde technieken test.
Het ogenschijnlijk meest onzichtbare object in het heelal is zichtbaar gemaakt. Wetenschappers hebben voor het eerst een beeld gemaakt van een zwart gat.
Radiotelescoop LOFAR ontwaart honderdduizenden nooit eerder waargenomen sterrenstelsels, die veel actiever zijn dan verwacht.
Wis- en natuurkundige Sir Roger Penrose houdt niet van hokjesdenken. Maar weinig wetenschappers kijken zo ver over de grenzen van hun vakgebied heen als hij.
Dit jaar overleed de wereldberoemde natuurkundige Stephen Hawking. In zijn laatste boek De antwoorden op de grote vragen stapt hij uit zijn vakgebied van de theoretische natuurkunde en bespreekt een aantal prangende kwesties, van buitenaards leven tot kunstmatige intelligentie.
De afgelopen drie jaar vonden detectoren voor zwaartekrachtgolven samensmeltende zwarte gaten en neutronensterren. Maar de techniek belooft veel meer. Onderzoekers hopen ermee ín neutronensterren te kijken, te bepalen hoe snel het heelal uitdijt en dichterbij de oerknal te komen. NEMO Kennisli...
Al jaren speuren astronomen tevergeefs naar de bronnen van kosmische straling: deeltjes die met duizelingwekkende energieën door het universum razen. Eén neutrino dat werd gedetecteerd door de IceCube-detector op de zuidpool wijst nu de weg.
De eerste detectie van zwaartekrachtgolven in 2015 leverde twee jaar later al een Nobelprijs op. Toch was de aanloop naar de spectaculaire ontdekking lang, zo vertelt prijswinnaar Barry Barish.
Rondom het zwarte gat in het centrum van de Melkweg Sagittarius A* zijn twaalf veel kleinere zwarte gaten gevonden. Dit betekent dat er tienduizend zwarte gaten op slechts enkele lichtjaren rondom Sagittarius A* zitten.
Afgelopen jaar deed de Event Horizon Telescope waarnemingen aan het zwarte gat Sagittarius A*. Het allereerste beeld van een zwart gat laat nog even op zich wachten. Komend voorjaar richten wetenschappers de schotelantennes opnieuw op het centrum van de Melkweg.
De astronomische ontdekkingen aan de hand van zwaartekrachtgolven buitelden recentelijk over elkaar heen. Schrijver en wetenschapsjournalist Govert Schilling beschrijft in zijn Deining in de ruimtetijd het hele verhaal vanaf de voorspelling van Albert Einstein.
De Nobelprijs voor de Natuurkunde 2017 gaat naar Rainer Weiss, Kip Thorne en Barry Barish voor hun bijdrage aan de LIGO-detector. Twee jaar geleden ontdekte LIGO voor het eerst zwaartekrachtgolven.
Astronomen hebben voor het eerst een middelgroot zwart gat ontdekt. Dat is een noodzakelijke tussenschakel tussen zwarte gaten die ontstaan uit één ster en het monster van miljoenen zonsmassa’s.
De twee LIGO-detecoren in de VS én de Virgo-detector in Italië maten op 14 augustus 2017 signalen van zwaartekrachtgolven die afkomstig zijn van twee botsende zwarte gaten, zo’n 1,8 miljard jaar geleden.
Ons universum is als een bolletje elastische stopverf. Aan de hand van dit goedje probeert wetenschapsjournalist George van Hal de in november gepubliceerde zwaartekrachttheorie van natuurkundige Erik Verlinde uit te leggen. In het zeer handzame boekje ‘Elastisch universum’ maakt Van Hal de ma...
Het werd al jaren vermoed, maar nu is er voor het eerst bewijs: een superzwaar zwart gat verhindert met zijn energieke straling de vorming van nieuwe sterren. Astronomen namen een sterrenstelsel waar waarvan het centrale zwarte gat zorgt voor een ‘sterrenwind’ die de stervorming la...
De ontdekking van zwaartekrachtsgolven afgelopen februari is nú al het wetenschappelijke nieuws van het jaar. Wetenschappers duiken erop en komen nu met alternatieve methodes om ze te detecteren. Een aantal Nederlandse wetenschappers wil het publiek inschakelen om ze te meten.
Een internationaal team van wetenschappers heeft een galactische deeltjesversneller ontdekt die met ongeëvenaarde energie kosmische straling de ruimte in slingert. De onderzoekers vermoeden dat het zwarte gat in het centrum van onze Melkweg verantwoordelijk is.
Ondanks de herhaaldelijke detectie van korte radioflitsen uit bron ‘FRB 121102’ waren onderzoekers tot nu toe niet in staat de precieze locatie van de radioflitsen te bepalen. Dat is nu gelukt met e...
Een groot team van internationale wetenschappers jubelde donderdag voor de toegestroomde pers: voor het eerst zijn er zwaartekrachtgolven gemeten. De door Albert Einstein voorspelde golven in de ruimtetijd zijn veroorzaakt door twee zwarte gaten die 1,3 miljard jaar geleden samensmolten.
Astronomen hebben met een wereldwijd netwerk van radiotelescopen voor het eerst magneetvelden waargenomen net buiten de waarnemingshorizon van Sagittarius A*, het superzware zwarte gat in het centrum van de Melkweg.