De mens is kampioen klimaatverandering. Maar kan het klimaat ook veranderen zonder ons toedoen? NEMO Kennislink zet enkele niet-menselijke invloeden op een rij en kijkt hoe ze uitpakken voor de aarde.
Afgelopen donderdag vond in Overijssel een aardbeving plaats. De beving had een natuurlijke oorzaak, een magnitude van 1,9 en een diepte van 10 kilometer.
Een Australisch stuk aardkorst blijkt 3,2 miljard jaar geleden over de aardbol verschoven te zijn. Kennelijk was er toen al sprake van plaattektoniek, concludeert een groep Amerikaanse geologen. Tot nu toe gingen de bewijzen hiervoor terug tot ‘slechts’ 2,8 miljard jaar geleden.
Aardbevingen, ertsafzettingen, de waterkringloop: allemaal beïnvloed door wat er op nanometerschaal gebeurt. En Oliver Plümper onderzoekt dat.
Wie de geschiedenis van de mens(heid) wil begrijpen, moet vooral kijken naar schuivende continenten en veranderende klimaten, schrijft Lewis Dartnell in zijn boek Origins. Dat levert veel interessants op, maar hij ziet soms te gemakkelijk een oorzakelijk verband.
In een bosachtig terrein ten oosten van de Brabantse gemeente Bakel hebben aardwetenschappers een 50 meter lange sleuf in de grond laten graven. Nu kunnen ze eindelijk een blik werpen op de Peelrandbreuk, die hier verborgen zit onder het zand.
De grootste donkere vlek op de maan is niet ontstaan als gevolg van een inslag. Wetenschappers stellen dat op basis van data van NASA’s GRAIL-missie. De zogenoemde maanzee blijkt onder de grond niet te worden begrensd door een voor een inslag typerende ronde rand.
In de bodem en aan de randen van de Middellandse Zee bevinden zich dikke lagen steenzout en gips, die zijn afgezet tijdens de Messiniaanse Zoutcrisis van 5.97 tot 5.33 miljoen jaar geleden. Een samenspel van klimaatschommelingen en veranderingen in de diepte en de breedte van de zeestraten die...
Mensen die aardbevingen veroorzaken? Jazeker, en dit komt steeds meer voor op aarde. Ook indirect door de winning van schaliegas, want gebruikt, verontreinigd afvalwater wordt elders deels weer teruggepompt in de aarde. Soms met trillende gevolgen. Is er een oplossing voor dit opkomende proble...
Welke kracht beweegt de Euraziatische plaat waarop wij leven over de aardbol? Met name stroming van de mantel, ontdekte Karin Warners-Ruckstuhl, hoewel het geduw van onze buren ook een flinke invloed heeft op de koers. Op 24 februari verdedigt ze haar proefschrift over de drijvende krachten ac...
Op 18 November is een internationale groep wetenschappers aan boord van het geavanceerde boorschip JOIDES Resolution (JR) gestapt. Nabij Portugal en Spanje zullen boringen in de zeebodem worden gezet om klimaatschommelingen te reconstrueren. Op Kennislink is de komende twee maanden de weblog t...
In de aardse geschiedenis zijn supercontinenten ontstaan die vervolgens weer opbraken. Tijdens de vorming stijgt de zuurstofconcentratie in de atmosfeer én bij het opbreken daalt deze juist weer, belangrijk voor het leven op aarde. Dit alles verklaren onderzoekers Campbell en Allen door een ke...
De plaats van veel van de huidige continenten in het één-na-laatste supercontinent Rhodinia (1,1 miljard tot 750 miljoen jaar geleden) is onzeker. Een nieuw bewijs is een klein granietbrokje uit Antarctica dat vertelt dat Noord-Amerika en Antarctica toen aan elkaar vast zaten. Goodge (Universi...
Nieuw onderzoek wijst uit dat het oercontinent Gondwanaland eerst in tweeën brak in plaats van in meerdere stukken. Gondwanaland was een supercontinent op het zuidelijk halfrond van 210-180 miljoen jaar geleden. Het bestond uit onder andere Zuid-Amerika, Antarctica, Australië en India.
Altijd al willen weten hoe het nu met vulkanen zit? Dit dossier maakt je wegwijs in de vele aspecten van vulkanologie. Vulkanen: extreem gevaarlijk, maar soms ook nuttig.
De Kilauea op Hawaï is op 19 maart voor het eerst sinds 1924 geëxplodeerd. Ook grote hoeveelheden van het schadelijke gas zwaveldioxide kwamen vrij. De gasuitstoot is nog steeds onverminderd hoog en een bedreiging voor de lokale bevolking.
Een vulkaan komt pas in het nieuws bij een uitbarsting en dat terwijl hij zich toch vaak tientallen tot honderden jaren rustig heeft gehouden. Na het nieuws, met de nodige spectaculaire beelden, verdwijnt de vulkaan weer snel uit de belangstelling. Het verhaal van een vulkaan is daarmee echter...
Door het toepassen van een nieuwe methode zijn stromingen van (gesmolten) gesteente in de aarde (0-700 km diepte) met grote zekerheid te bepalen (99%). De nieuwe methode gebruikt hiervoor de trillingen van aardbevingen. Het blijkt dat de stromingen overeenkomen met de plaattektoniek.
Zondag 3 februari hebben twee grote aardbevingen Rwanda en Congo opgeschrikt en tientallen doden veroorzaakt. De aardbevingen zijn het gevolg van het opbreken van oostelijk en westelijk Afrika.
Onze Maan vormde zich uit de puinhopen van een van de meest dramatische gebeurtenissen in de geschiedenis van onze Aarde: een enorme botsing die 4.5 miljard jaar geleden plaatsvond tussen de jonge Aarde en een hemellichaam dat ongeveer zo groot was als Mars.
Volgens onderzoekers zou de recente scheur in de continentale aardkorst nabij de Rode Zee in de Afar-Woestijn Ethiopië en Eritrea van de rest van Afrika kunnen isoleren. Uiteindelijk zou er een nieuwe zee kunnen ontstaan.
Hawaii bestaat bij de gratie van een Hot Spot, een kleine, maar zeer hete plek in de aardmantel die een hoop spectaculair vulkanisme oplevert – én een hele reeks eilanden. De Hawaiiaanse Hot Spot blijkt niet zo stabiel als altijd werd gedacht: hij wandelde ooit met 44 millimeter per jaar...