Vandaag spreekt de nieuwe hoogleraar Spraaktechnologie, prof. dr. ir. David van Leeuwen, aan de Radboud Universiteit zijn inaugurele rede uit. Hij zal zich de komende jaren bezighouden met spraaktechnologie en haar toepassingen. In zijn oratie legt hij uit waarom het voor een computer zo moeil...
Sinds deze week is het mogelijk om met je iPhone te googlen. Niet alleen via het touchscreen, maar ook met je stem. Google heeft een applicatie op de markt gebracht waarmee je met behulp van spraakherkenning je zoekwoorden in kunt vullen. Het is echter de vraag of Nederlanders hier iets aan zu...
Vincent de Rooij, universitair docent Antropologie aan de UvA, stelt dat met name oudere Surinamers moeite hebben met de manier waarop het Surinaams in jongerentaal wordt gebruikt. Hij legt uit waarom jongeren graag Surinaamse woorden gebruiken.
Een team sinologen van de Universiteit Leiden heeft een nieuwe lesmethode ontworpen voor het leren van Mandarijn, een taal die omschreven wordt als “berucht moeilijk maar prima te leren”. Niet alleen de uitspraak, maar ook het schrift – bestaande uit tienduizenden karakters &...
Wetenschappers van de Universiteit Maastricht hebben vastgesteld welke hersengebieden actief zijn bij spraakherkenning en welke bij sprekeridentificatie. In Science leggen ze uit hoe ze dit met behulp van fMRI en data mining voor elkaar hebben gekregen. Hun bevindingen gaan in tegen bestaande ...
Wetenschappers in Graz analyseren aan de hand van een nieuw computerprogramma op welke plaatsen in middeleeuwse teksten “de schrijfhand wisselde”. Iemands handschrift is namelijk net zo veelzeggend als zijn vingerafdruk.
In een negentiende-eeuws handschrift uit Oost-Turkije, geschonken aan het Instituut voor Oosters Christendom van de Radboud Universiteit Nijmegen, ontdekte prof. Herman Teule vorig jaar iets opmerkelijks: een Arabische vertaling van het zestiende-eeuwse verhaal Mariken van Nieumeghen. Hoe kwam...
Met behulp van Opinion Mining (OM) is het mogelijk om online sentimenten te analyseren. Bedrijven kunnen zo bijvoorbeeld zien of hun nieuwe product goed valt bij de doelgroep of dat ze beter nog wat aan hun imago kunnen werken. Wat is Opinion Mining precies en hoe gaat het in z’n werk?
Het novembernummer van Onze Taal gaat helemaal over ‘de taal van het restaurant’. Bedrijfsnamendeskundige Erwin Wijman wijst in een artikel op de trend om restaurants een ambachtelijke of gezellige naam te geven. Hij denkt dat dit komt doordat we op zoek zijn naar kleinschaligheid ...
Een tweede taal leren is geen makkelijke opgave. Laat staan als je een taalstoornis hebt. Antje Orgassa laat in haar onderzoek echter zien dat deze combinatie geen onoverkomelijk probleem hoeft te vormen. Het duurt misschien wat langer, maar dan leert een taalgestoord kind zijn tweede taal bet...
Het University College London (UCL) presenteert het eerste geval van phonagnosie in het tijdschrift Neuropsychologia. Een 60-jarige vrouw heeft al haar hele leven grote moeite met het herkennen van stemmen. Hoewel ze uitgebreid is onderzocht, weten neuropsychologen niet wat de oorzaak van de s...
Virtuele werelden zoals Second Life blijken ook een educatieve waarde te hebben. Zo kun je je er heel goed een tweede taal eigen maken, zo blijkt uit recent onderzoek.
Elbot, een chatrobot, is afgelopen weekend tijdens de Loebner Prize bijna geslaagd voor de Turingtest. Drie van de twaalf juryleden dachten dat ze met een echt mens communiceerden. Sommige wetenschappers twijfelen echter of de Turingtest het juiste instrument is om de intelligentie van compute...
Een bed is iets heel anders dan een bad, maar is bijna synoniem met ledikant. Voor een zoekprogramma als Google en vragendiensten als [email protected] is het van levensbelang dat ze deze relaties herkennen. Promovenda Lonneke van der Plas van de Rijksuniversiteit Groningen ontwikkelde een systeem waarme...
Wie wel eens een computervertaling heeft gezien, weet dat je automatische vertaalsystemen voorlopig nog maar beter niet kunt gebruiken voor je Franse opstel. Hoe komt het dat computers nog niet zo goed kunnen vertalen als professionele vertalers? En welke systemen gebruiken deze computers?
Onze hersenen blijken taalfouten op dezelfde manier te corrigeren als andere vormen van gedrag. Dat ontdekten Leidse NWO-onderzoekers Niels Schiller en Lesya Ganushchak bij hun onderzoek naar hoe de hersenen reageren op het maken van spreekfouten. Dit onderzoek kan bijdragen aan een betere beh...
Vandaag spreekt Antal van den Bosch aan de Universiteit van Tilburg zijn oratie uit. De nieuwe hoogleraar Geheugen, taal en betekenis legt hierin uit hoe een computer op basis van een groot aantal teksten woorden kan voorspellen. Het model werkt op basis van waarschijnlijkheid en begrijpt dus ...
Een navigatiesysteem dat hulpverleners de snelste weg toont en ook nog rekening houdt met stress. Dit illustreert een nieuw type dialoogsysteem dat promovendus Trung Bui van de Universiteit Twente ontwikkelde. Het herkent de emotie van de gebruiker en is in staat daarop te reageren. Bui promov...
Het proefschrift van Elena Tribushinina gaat over de manier waarop woorden in ons hoofd zijn vastgelegd. Binnen de cognitieve taalkunde gaat men uit van prototypen: de concepten in ons hoofd zijn een soort ‘gemiddelden’ van al onze waarnemingen. Maar wanneer je kijkt naar kleuren e...
Als we de wereld om ons heen beschrijven, maken we op allerlei manieren onderscheid tussen mensen, dieren en dingen. Dit onderscheid in animacy (‘bezieldheid’) heeft een grotere invloed op taal dan je op het eerste gezicht zou denken. Of iets leeft of niet is bepalend voor spelling, woordvolgo...
Bijna iedereen heeft tegenwoordig een navigatiesysteem in z’n auto zitten. Ook kijk je niet heel vreemd meer op van sprekende computers bij informatiediensten, zoals de reisinformatie bij het busstation. We zijn al zo gewend geraakt aan deze sprekende systemen, dat je er nauwelijks nog bij sti...
Het Amerikaanse bedrijf Cognition heeft een groot Engelstalig semantisch netwerk op de markt gebracht. Volgens hen staat nu niets meer de komst van het Semantische Web3.0 in weg. Hoogleraar Piek Vossen van de VU Amsterdam denkt echter dat het nog wel even zal duren voor computers onze taal kun...
Gezichtsuitdrukkingen en intonatie spelen een grote rol bij communicatie. Je weet erdoor beter wat je gesprekspartner bedoelt en wanneer hij klaar is met spreken. Het promotieonderzoek van Pashiera Barkhuysen kan leiden tot oplossingen voor communicatieproblemen tussen mensen, maar ook tussen ...
Om de levensvatbaarheid van nieuwe woorden te voorspellen, kunnen lexicologen gebruikmaken van de FUDGE-test. Hoe vaker een woord voorkomt en hoe beter het woord in het gehoor ligt, hoe hoger de score.
Steeds meer scholen maken gebruik van software om werkstukken te controleren op plagiaat, het gebruik van andermans tekst zonder juiste bronvermelding. Hoewel de software wel verdachte werkstukken aan kan wijzen, moet het eindoordeel nog altijd door de docent geveld worden.
Binnen de forensische taalkunde wordt aan de hand van tekstanalyse onderzocht of een taalkundig bewijsstuk wel of niet afkomstig is van een verdachte. Wanneer bepaalde spellingsvarianten of grammaticale constructies regelmatig terugkomen in een tekst, kan een auteursprofiel worden opgesteld.
De Gemeente Nijmegen heeft subsidie verleend aan de Radboud Universiteit, 2 zorginstellingen en een bedrijf om de CommPod te ontwikkelen. De CommPod is software voor op de iPod of de mobiele telefoon die autisten en jongeren met ernstige taal- en spraakproblemen helpt in lastige sociale situat...
Van 8 tot en met 13 september vindt in Nederland de Week van de Alfabetisering plaats. Wereldwijd zijn ruim 800 miljoen mensen analfabeet. In Nederland zijn het er naar schatting 250.000. Mensen die moeite hebben met lezen en schrijven noemen we laaggeletterd. Dit zijn er in Nederland zo’...
De dialecten van Italië hebben zich onafhankelijk van het Latijn ontwikkeld. Ze vertonen grammaticale eigenaardigheden die regelrecht ingaan tegen een aantal basisregels van Romaanse talen.
Ons brein houdt voortdurend in de gaten of we geen fouten maken in de communicatie. Op die manier kunnen we onszelf tijdig herstellen bij een verspreking of een schrijffout, om misverstanden te voorkomen. Toch gaat er nog wel eens wat mis in de communicatie. Niet alleen bij het produceren van ...