Voor de wetenschap is het allerminst duidelijk hoe het universum zich ontwikkelde tot een plek waar de aarde en het leven kon ontstaan. Met ruimtetelescoop SPICA willen astronomen ontdekken hoe het heelal chemisch zo’n rijke plek werd en hoe zonnestelsels als het onze ontstaan.
‘Donkere materie’ en ‘donkere energie’ zijn vooralsnog de beste manieren om de bewegingen van het universum te verklaren. Twee nieuwe publicaties vegen alternatieve zwaartekrachttheorieën helemaal van tafel.
Voor het eerst is het gelukt om sterren die zich op grote afstand van het centrum van de Melkweg bevinden accuraat te meten. De betrokken astronomen hopen de gehele ‘verre’ kant van de Melkweg in kaart te brengen.
Wij kunnen slechts 15 procent van álle materie zien of aanraken. De overige 85 procent is nooit door de mens waargenomen, daarom noemen we het donkere materie. Drie experts gingen tijdens NEMO Kennislink Live met moderator Desiree Hoving in gesprek over hun onderzoek naar donkere materie.
In het vroege universum was donkere materie een stuk minder invloedrijk. Dat concluderen onderzoekers na het bestuderen van een aantal verre sterrenstelsels. In de tijd dat de meeste sterrenstelsels zich vormden, zo’n tien miljard jaar geleden, draaiden ze namelijk een stuk langzamer dan...
Erik Verlinde trok afgelopen tijd veel aandacht met zijn nieuwe zwaartekrachttheorie waarmee de in de astronomie diep gewortelde donkere materie misschien ‘overbodig’ wordt. Sterrenkundigen van onder andere de Universiteit Leiden hebben de theorie deze maand voor het eerst succesvo...
Donkere materie is een gevestigde theorie om de draaiing van sterrenstelsels te kunnen verklaren. Amerikaanse wetenschappers ontdekten nu dat de verhouding van donkere materie nauwelijks invloed heeft op de draaiing en massa van sterrenstelsels.
Het werd al jaren vermoed, maar nu is er voor het eerst bewijs: een superzwaar zwart gat verhindert met zijn energieke straling de vorming van nieuwe sterren. Astronomen namen een sterrenstelsel waar waarvan het centrale zwarte gat zorgt voor een ‘sterrenwind’ die de stervorming la...
Verspreid door de ruimte komen mogelijk net zo veel losse sterren voor als in sterrenstelsels. Tot nu toe zijn ze over het hoofd gezien, omdat ze op zulke afstanden individueel onzichtbaar zijn. De diffuse gloed aan de hemel die ze produceren is nu voor het eerst gemeten.
Het moet er zijn, alleen kunnen we het niet zien: de raadselachtige donkere materie en donkere energie in het heelal. Henk Hoekstra is een van de vele kosmologen die dolgraag wil weten waar deze substanties precies uit bestaan. Hij kreeg er een Europese onderzoekssubsidie van 1,3 miljoen euro ...
Voor de derde keer heeft een experiment aanwijzingen gevonden voor deeltjes die de mysterieuze donkere materie zouden vormen, het onzichtbare spul waarmee het overgrote deel van ons heelal is gevuld. Mysterie opgelost, zou je denken. Nee hoor, integendeel.
Niet twee sterrenstelsels, maar twee clusters van elk honderden stelsels zijn in volle botsing gefotografeerd. Een gigantische schokgolf vergezelt ze daarbij. De botsing duurt miljoenen jaren, en bevestigt een dertig jaar oude theorie.
In het midden van een reusachtig sterrenstelsel zit vaak een enorm zwart gat. Maar vormt dat zwarte gat zich geleidelijk in het stelsel, of trekt het gat juist een sterrenstelsel aan? Waarnemingen van een eenzaam zwart gat wijzen naar de tweede optie.
Een internationaal team van astronomen uit de VS en Leiden heeft voor de eerste keer de snelheid kunnen meten van sterren in een sterrenstelsel op een afstand van 11 miljard lichtjaar. De sterren blijken met ongeveer 1,5 miljoen km per uur bijna tweemaal zo snel door de ruimte te bewegen als d...
Je merkt er niets van, maar op dit moment draait onze planeet met meer dan 900.000 kilometer per uur om het centrum van de Melkweg. Tot voor kort werd gedacht dat we ‘maar’ 750.000 km/u bereikten. De nieuwe snelheid, gemeten met behulp van heldere stervormingsgebieden, betekent ook dat de Melk...
‘Binominis’, zo luidt sinds vorige week een bijnaam van het nieuwe sterrenstelsel dat over 5 miljard jaar zal ontstaan uit de botsing van onze eigen Melkweg met het buurstelsel Andromeda. ‘Milkshake’ zou een ander voorstel kunnen zijn. Sterrenkundigen weten al enige tijd dat de cat...
De Amerikaanse astronoom Halton Arp merkte in 1968 op dat ‘alle elliptische stelsels in de noordelijke helft van de Virgo-cluster op één lijn liggen die door M87 gaat’. Verder wees hij op het zeer opmerkelijk feit dat ‘deze lijn vrijwel samenvalt met de plasmajet die uit M87 komt’. Arp meende ...
NASA-onderzoekers presenteerden metingen aan Arp 299, waar twee melkwegstelsels op elkaar botsen. Door de botsing werden sterren gevormd, die nu aan het einde van hun leven komen. In een piepklein stukje ruimte ontploffen sterren bijna aan de lopende band.
In zijn kleine kamertje in het Oortgebouw van de Leidse Sterrenwacht legt promovendus Venemans (24) het voor de zoveelste keer uit. ‘De publiciteit rond zo’n ontdekking kost meer tijd dan ik had verwacht,’ geeft hij toe. Er moest een Engels en een Nederlands persbericht komen over de ontdekkin...
Zeventig jaar geleden ontdekte de Amerikaanse astronoom Edwin Hubble dat de sterrenstelsels in de kosmos van elkaar af bewegen. Hoe groter de onderlinge afstand, des te hoger de verwijderingssnelheid. Maar welke snelheid bij welke afstand hoort, wist Hubble niet.