Goedemorgen, dit is het automatische antwoordapparaat van Marlies ter Voorde. Bedankt voor uw interesse in mijn artikel over de verandering van het klimaat.
De Werkgroep Antropoceen is eruit: we leven in een nieuw geologisch tijdperk, en we hebben het zelf gemaakt. Nu nog een startpunt definiëren, en dan kan het Tijdperk van de Mens officieel aan de geologische tijdschaal worden toegevoegd.
‘Afrika minder droog dan gedacht’, kon je hier en daar lezen afgelopen week – maar dat klopt niet helemaal. Wel is in Zuidoost-Afrika het klimaat de afgelopen 1,3 miljoen jaar steeds natter geworden. En dat werpt een nieuw licht op de verspreiding van de oermens over de aarde...
Wat in onze hersenen maakt dat we altijd meer spullen willen? De Amerikaanse neurochirurg Ann-Christine Duhaime onderzoekt hoe het beloningssysteem in het brein betrokken is bij gedrag dat de aarde in de problemen brengt. En of we dat gedrag een andere kant op kunnen sturen.
De universiteit: niet alleen een plek voor onderzoek, ook een opleidingsfabriek. Wie zijn de vormers van de nieuwe generatie academici? Kennislink neemt de proef op de som en gaat terug naar de collegebanken. Vandaag bij aardwetenschapper Guido van der Werf aan de Vrije Universiteit Amsterdam:...
Het ontdooien van nu nog permanent bevroren bodems (permafrost), heeft geen direct effect op de temperatuur tijdens een klimaatverandering. Die conclusie trekt aardwetenschapper Danielle Kitover van de Vrije Universiteit Amsterdam in het proefschrift waarop ze maandag promoveert. Wel heeft per...
De hoeveelheid neerslag die omlaag komt in het Himalayagebergte is tot nu toe zwaar onderschat. Er valt minstens twee keer zoveel regen en sneeuw als waar men tot nu toe van uitging, schrijven aardwetenschappers in Hydrology and Earth System Sciences.
Als het water warmer wordt, blijven de vissen kleiner. Dat komt door zuurstofgebrek, concluderen twee Nijmeegse ecologen in het Journal of Thermal Biology. De warmte zelf is juist bevorderlijk voor de groei. Maar de stofwisseling vergt meer zuurstof bij hogere temperaturen.
Minder CO2 de lucht inpompen is noodzakelijk, maar met al ons gereken aan dit broeikasgas moeten we ook niet doorslaan. Alle producten en milieuschadelijke activiteiten krijgen tegenwoordig een CO2-etiket. Maar dat is nogal beperkt. Straks hebben we een ‘groene̵...
De Franse president Hollande noemde klimaatverandering deze week één van de grootste bedreigingen van onze tijd. Maar ook ons eigen KNMI spreekt zich uit in fellere bewoordingen dan voorheen. In de week van de klimaattop in Parijs, COP21, probeert Kennislink nuchter te blijven en zet een selec...
De wereld wil koste wat het kost onder de twee graden temperatuurstijging blijven. Dat zal ook de inzet zijn van de klimaatconferentie in Parijs 2015, die eind november van start gaat. Ook Nederland wil graag toewerken naar een ‘duurzaam Nederland’.
Vóór 24 juni 2015 gaf bijna niemand een cent voor de kansen van actiegroep Urgenda. Met een rechtszaak wilden Urgenda en bijna 900 particuliere mede-eisers de staat dwingen om meer te doen tegen de uitstoot van broeikasgassen.
De achttiende-eeuwse verlichtingsfilosoof Immanuel Kant onderscheidde vier vragen die elke volwassen mens zou moeten beantwoorden: Wat kan ik weten? Wat moet ik doen? Wat mag ik hopen? Wie is de mens? De eerste drie vragen van Kant kunnen ook worden gesteld bij de verandering van het klimaat.
De verandering van het poolklimaat heeft niet alleen consequenties voor de smelt van ijskappen en zeeijs, inclusief de daarbij behorende terugkoppelingsmechanismen. Ook het ecosysteem op de noordelijke toendra’s merkt de gevolgen. Onder invloed van de wereldwijde klimaatverandering is de...
Op verjaardagsfeestjes is het een veel gehoorde mening: “Laat die klimaatverandering maar komen, het wordt er bij ons alleen maar lekkerder op!” We zien blijkbaar ook voordelen van de klimaatverandering. Ook in een recent rapport van het PBL (Planbureau voor de Leefomgeving, de ove...
Het Arctisch gebied warmt twee keer zo snel op als de rest van de wereld. Dat heeft niet alleen gevolgen voor de Noordpool als nuttig ‘koelelement’ voor het noordelijk halfrond. Ook de ecologie van de Arctische gebieden wordt flink overhoop gegooid. Ondertussen dreigt een instabiel deel van he...
Sigeo alesana en enkele leden van zijn familie uit Tuvalu, een eilandstaatje tussen Australië en Hawaï, zijn in 2014 de boeken in gegaan als de eerste officiële ‘klimaatvluchtelingen’ ter wereld. Dat wil zeggen: in de populaire pers. De online encyclopedie Wikipedia heeft inmiddels...
In de moderne volksgezondheid van West-Europa spelen vectorziekten nauwelijks een rol van betekenis. In de (sub)tropen is dat wel anders. Daar hebben infecties die worden overgedragen door insecten of teken nog altijd een belangrijk aandeel in ziekte en sterfte. De oorzaken van deze verschille...
Meer allergieën door nieuwe planten, omvallen van de hitte, of gestoken worden door een nieuwe muggensoort die een exotisch virus bij zich draagt… Op verschillende manieren kan het veranderende klimaat ons ziek maken.
Wie zich op de toekomst wil voorbereiden, moet zijn geschiedenis kennen. Klimaatonderzoek gaat daarom ook miljoenen jaren terug, via de paleoklimatologie.
In een moerasgebied aan de rand van het Zuidlaardermeer is het de afgelopen jaren tussen mei en augustus een komen en gaan van vogelaars en fotografen. Hun doel: de zeldzame witvleugelsterns en witwangsterns zien.
Boeren in veel tropische regio’s zullen de eersten zijn die de gevolgen van een veranderend klimaat aan den lijve ondervinden. “Maar diezelfde boeren kunnen ons ook wat leren over de mogelijke aanpassingen aan een veranderend klimaat”, zegt hoogleraar plantaardige productiesystemen...
Ook de Nederlandse landbouw krijgt te maken met gemiddeld warmer, maar vooral extremer weer. Een verkenning van de risico’s en kansen leert dat Nederlandse boeren nog aardig wat verandering kunnen hebben. “Bovendien kunnen ze het nodige leren van de flexibiliteit van boeren in de t...
Zijn record staat op meer dan honderd meter. Honderdzeven meter en twee centimeter om precies te zijn. “Dat was vooral om te kijken of ik misschien iets zou missen als ik niet dieper zou gaan. Maar tussen 66 en 85 meter gebeurde niets interessants. Omdat het wel een hels karwei was om ho...
Trekvogels als de bonte vliegenvanger, maar ook standvogels als de koolmees moeten het leggen van hun eieren in het voorjaar goed timen. Ze willen hun jongen liefst laten uitkomen op het moment dat er genoeg te eten is, bijvoorbeeld op het moment dat er veel rupsen zijn van de wintervlinder. M...
Onderzoeker Daan Blok deed metingen aan de dooilaag in een toendralandschap in Noordoost Siberië. In een dagboek beschrijft hij hoe dit soort onderzoek in zijn werk gaat.
De discussie over de vraag of het klimaat wel of niet verandert is niet meer aan de orde. Het klimaat ís veranderd en de gevolgen daarvan zijn voor iedereen te zien.
Het is nu ruim dertig jaar geleden dat ik als jonge ingenieur kustwaterbouw in aanraking kwam met klimaatverandering. Op een conferentie in Washington werd een presentatie gegeven over de kans op een zeespiegelstijging van meerdere meters door het smelten van de West-Antarctische ijskap. Dat d...
Planten, dieren, mensen… alle organismen moeten zich steeds aanpassen aan hun omgeving. Als die omgeving sterk verandert, kunnen organismen dat soms lang opvangen, totdat de omgeving te veel is veranderd. Een veranderend klimaat kan er uiteindelijk ook voor zorgen dat bijvoorbeeld het voedsel ...
De komst van de wolf haalde afgelopen voorjaar het landelijke nieuws. Ook de terugkeer van de wilde kat kon rekenen op de nodige media-aandacht. Maar in de afgelopen jaren zijn – veelal onopgemerkt – nog veel meer uitheemse dieren en planten ons land binnengedrongen. Het gegeven da...