Bij kleine kinderen pas je je spraak meestal automatisch aan. Je gebruikt simpele, korte woordjes, en praat wat langzamer, melodieuzer en met een hogere stem. Amerikaanse onderzoekers laten nog een kenmerk van ‘baby talk’ zien: je past de klankkleur van je stem aan.
Baby’s van een paar maanden oud letten vooral op het zinsritme van hun moedertaal. Na zes maanden verschuift de focus naar het woordritme. De afwisseling van beklemtoonde en onbeklemtoonde lettergrepen gebruiken baby’s om woorden te herkennen in een zin. Dat ontdekte Brigitta Keij ...
Mensen die als baby geadopteerd zijn, vergeten hun oorspronkelijke moedertaal niet. Recent onderzoek van onder meer de Radboud Universiteit laat zien dat Koreaanse geadopteerden op latere leeftijd makkelijker Koreaans leren. Zelfs als ze bij de adoptie maar een paar maanden oud waren.
Voor pasgeboren baby’s zijn de oren het belangrijkste zintuig voor het leren van taal. Maar al heel snel gaan ze deze zogeheten auditieve informatie koppelen aan visuele informatie, zoals de lipbewegingen van de spreker. Dat blijkt uit het promotieonderzoek van Sophie ter Schure van de U...
Een klank die we zelf niet kunnen maken, kunnen we ook moeilijk horen. Dat blijkt uit verschillende studies onder volwassen taalgebruikers. Hetzelfde is nu aangetoond voor baby’s van zes maanden oud. Een bijtring die hun spraak belemmert, heeft ook een negatieve invloed op wat ze horen.
Italiaanse onderzoekers hebben aangetoond dat baby’s vlak na de geboorte al woordgrenzen herkennen in gesproken taal. Het is een sterke aanwijzing dat het belangrijkste ingrediënt van ons taalvermogen, het opdelen van grotere taaleenheden in kleinere, al bij geboorte aanwezig is.
Hoe leren we onze moedertaal? Deze vraag stond centraal tijdens de lezing van promovenda Brigitta Keij tijdens Bessensap 2013. Keij: “Veel mensen denken dat het leren van taal begint met het uitspreken van het eerste woordje. Maar daarvóór gebeurt er al ontzettend veel. Baby’s luisteren ...
Met zes maanden leren baby’s om alleen die klankverschillen te herkennen, die ertoe doen in hun moedertaal. Maar hoe leren baby’s dit nou precies? Want het is niet zo dat ze die verschillen op een bordje gepresenteerd krijgen. Titia Benders van de UvA deed onderzoek naar dit vroege stadi...
De redactie van Kennislink krijgt regelmatig lezersvragen. Onderstaande vraag van Chris de Commer over taalverwerving bij baby’s zette de redacteur Taal en Spraak aan tot nader onderzoek. De vraag wordt beantwoord door professor Ton Dijkstra van het Donders Instituut van de Radboud Unive...
Amerikaanse wetenschappers claimen een nieuwe theorie voor de manier waarop kinderen een taal aanleren. Doordat het jonge brein in staat is grote hoeveelheden gegevens te verwerken – ook wel aangeduid met het begrip data mining – gaat de taalverwerving razendsnel.
Asjepraatplakjedwoordegwoonaanukkaar. Baby’s staan voor de taak om uit die brij van gesproken taal woorden te vissen. Hoe leren ze dat? Valesca Kooijman gebruikte nieuwe technieken en ontdekte: al na zeven maanden reageren babyhersens als zij het begin van een woord in een zin herkennen. Klemt...
Uit onderzoek van promovenda Valesca Kooijman (Radboud Universiteit Nijmegen) blijkt dat kinderen van zeven en van tien maanden al in staat zijn om losse woorden te herkennen in gesproken zinnen.
Bij de geboorte beschikken kinderen over een universele talenkennis, waarbij hun gehoor openstaat voor alle denkbare klankverschillen. Toch blijkt uit recent onderzoek dat peuters al na 18 maanden zoveel taalspecifieke kennis hebben vergaard, dat ze uitspraakverschillen die geen betekenis hebb...
Met een cochleair implantaat (CI) kunnen kinderen die doof geboren zijn, toch spraak verstaan en eigen spraak ontwikkelen. Ellen Gerrits doet onderzoek naar het effect van zo’n implantaat op de taalverwerving.
Baby’s hebben genoeg aan visuele informatie bij het onderscheiden van talen. Gelaatsuitdrukkingen zijn dus niet zomaar een extra signaal in de communicatie maar erg belangrijk voor de taalverwerving.
Al meer dan dertig jaar houdt Anne Cutler zich bezig met het wonder van de menselijke taalverwerking. Hoe lukt het ons om in een klankenstroom woorden te herkennen en spraak om te zetten in betekenis? En hoe krijgen kinderen dat kunstje onder de knie?
Kinderen leren taal door goed naar hun omgeving te luisteren. Maar wat ze daar horen, is verre van perfect. Zinnen worden niet afgemaakt, woorden worden verhaspeld en soms is er ook voor volwassenen geen touw aan vast te knopen. Zo bezien is het een wonder dat kinderen hun moedertaal zo snel e...
Spreken is een productieproces met duidelijk afgebakende stappen in de hersenen. Bij volwassenen is het lopendebandwerk, maar bij baby’s die leren praten is het mechanisme nog incompleet. Claartje Levelt onderzoekt welke uitspraakfouten bij welke productiestappen horen.
Op vrijdag 20 oktober vindt het dertiende dyslexiecongres plaats in Nijmegen. Op dat congres zullen de eerste onderzoeksresultaten bekend worden van het NWO-programma dat onderzoek doet naar behandelmethoden van dyslexie. In dit grootschalige onderzoeksprogramma wordt samengewerkt door de univ...