Naar de content
Faces of Science
Faces of Science

#SheDecides

Mobilus In Mobili via Flickr CC BY-SA 2.0

Minister Ploumen was twee dagen in Kenia om aandacht te vragen voor haar actie She Decides. Een actie als reactie op president Trump om financiering te stoppen aan hulporganisaties die abortus niet afzweren. Face of Science Joyce Browne schreef eerder een blog over het nut van de actie.

De afgelopen weken was mijn onderzoeksgebied opeens een hot topic op sociale media, in de kranten en voor politici: seksuele en reproductieve rechten en gezondheid (SRGR) voor vrouwen en meisjes wereldwijd. Het bijzondere is dat Nederland een voortrekkersrol speelt in het offensief tegen het beleid van de Amerikaanse President Trump en zijn global gag rule: #SheDecides.

Ploumen’s actie

Minister Ploumen was mei 2017 twee dagen in Kenia om aandacht te vragen voor haar actie She Decides. Een actie als reactie op de Amerikaanse president Trump om financiering te stoppen aan hulporganisaties die abortus niet afzweren. Er is nu ruim 181 miljoen euro opgehaald, maar jaarlijks is 550 miljoen nodig. Face of Science Joyce Browne schreef eerder een blog over het nut van She Decides.

Wat is SRGR?
SRGR betekent onder andere het respecteren van mensenrechten en gezondheid(szorg) op het gebied van seksualiteit, zwangerschap, abortus en anticonceptie.

In dit filmpje wordt helder uitgelegd wat SRGR (SRHR in het Engels) is:

Waarom dit belangrijk is, hoe de toegang tot SRGR verbeterd kan worden, en wat de impact hiervan is wordt hier verteld:

Trump en de global gag rule

De verkiezing van Donald Trump tot president zorgde voor veel onrust onder onderzoekers, zorgverleners en activisten die zich inzetten voor SRGR. De dag na de inauguratie van President Trump was er dan ook een grote protestmars, de Women’s March, waarin onder meer SRGR een belangrijk thema was. De protestmars vond plaats in de Amerikaanse hoofdstad Washington en in vele andere steden in de wereld.

De Women’s March 2017 in Washington D.C. was de grootste demonstratie in de Amerikaanse geschiedenis

Mobilus In Mobili via Flickr CC BY-SA 2.0
Joyce Browne voor NEMO Kennislink

In de dagen na Trumps inauguratie bleek dat de vrees van velen niet voor niets was geweest: hij tekende als een van zijn eerste decreten de global gag rule (officiële naam: ‘Mexicy City Policy’). De global gag rule verbiedt door Amerika gefinancierde organisaties om abortus aan te bieden of zelfs maar te bespreken-vandaar gag, dat zoiets betekent als ‘mondprop’ of ‘de mond snoeren’.

Trump is niet de eerste president die dit verbod invoert, maar hij gaat verder dan eerdere presidenten die tegen abortus waren. Vanwege het decreet zitten opeens álle projecten die zich bezighouden met SRGR – en die gefinancierd worden door de Amerikaanse overheid – in de gevarenzone, omdat abortus vaak op een of andere wijze in hun programma voorkomt.

Het frustrerende aan de global gag rule is dat we weten dat het niet helpt. In landen met een strenge abortuswetgeving vinden abortussen nog steeds plaats. Sterker nog, in deze landen ondergaan doorgaans méér vrouwen een abortus. Vaak zijn deze ook risicovoller, omdat er geen of minder toegang is tot veilige methoden. Je kunt je voorstellen dat als vrouwen zelf met naalden, steentjes of giftige kruiden aan de slag gaan er meer vrouwen zullen sterven door Trumps beleid (zie ook mijn eerdere blog over onveilige abortussen in Brazilië door de Zika-uitbraak).

Onderzoekers van de Stanford Universiteit hebben in 2011 gekeken naar de gevolgen van een eerdere global gag rule op het aantal abortussen in twintig Afrikaanse landen. Deze startte onder president Bush (en werd door Obama opgeheven). In landen die weinig invloed ondervonden van de global gag rule (gele lijn) doordat ze relatief weinig Amerikaanse ontwikkelingssteun ontvingen blijft het aantal abortussen nagenoeg gelijk.

In landen die veel Amerikaanse steun ontvingen (zwarte lijn), en dus sterker beïnvloed werden, steeg het aantal abortussen juist. Ook gebeurde er iets vergelijkbaars op het gebied van anticonceptiegebruik: in landen met meer invloed van de global gag rule was het anticonceptiegebruik lager. Dit hangt waarschijnlijk ook samen met de stijgingen in het aantal abortussen: er zijn dus meer vrouwen die ongewenst zwanger worden onder dit beleid (en deze vrouwen kiezen vaker voor een abortus).

Het hele artikel kan je hier vinden.

Lichtpunt: #SheDecides!

Toen bekend werd dat Trump de global gag rule tekende, gebeurde er iets bijzonders: een wereldwijd tegeninitiatief kwam op gang, ingezet door minister Ploumen van Ontwikkelingssamenwerking. Het werd al snel wereldnieuws wat superPloumen voorstelde: een groot internationaal fonds om de te verwachte schade door gag rule op te vangen: #SheDecides. Doneren kan via shedecides.com.

Op 24 januari aangekondigd: het fonds #SheDecides

Joyce Browne voor NEMO Kennislink

’s avonds zat Ploumen bij DWDD om te vertellen over haar initiatief #SheDecides.

Screenshot DWDD

What’s next?

Vijf weken na het lanceren van het initiatief hebben vele landen en organisaties steun toegezegd, en is meer dan 180 miljoen euro opgehaald.

Screenshot twitter SheDecides

Dat is veel, maar nog veel meer is nodig om 600 miljoen in het fonds te krijgen: het bedrag dat naar schatting nodig is om de schade die door de gag rule kan worden aangericht te voorkomen. Het wordt de komende maanden spannend om te zien hoe #SheDecides en SRGR voor vrouwen en meisjes wereldwijd zich verder ontwikkelen. Allereerst komen de verkiezingen eraan op 15 maart, ik hoop dat het fonds een prioriteit blijft voor de volgende coalitie. Daarnaast moet duidelijk worden hoe de global gag rule precies uitgevoerd wordt (vrijdag is bijvoorbeeld het eerste beleidsdocument met details gepubliceerd) en of er nog andere plannen aan komen die schadelijk zijn voor de SRGR.

In ieder geval ziet het ernaar uit dat ik mijn twitteraccount nog niet aan de digitale wilgen kan hangen: tijdens de coalitieonderhandelingen en in komende jaren is het belangrijk dat wetenschappers van zich laten horen zodat dit belangrijke onderwerp genoeg aandacht krijgt.

ReactiesReageer