Allesbehalve saai!

Dagen en nachten doorbrengen in het laboratorium, meetings met stoffige professoren, en veel schrijven? Toegegeven, op die manier klinkt wetenschapper niet als het leukste beroep ever… Maar niets is minder waar: Wetenschap is allesbehalve saai! Maar, wat dóe je dan zoal? Een greep uit mijn ervaringen:

3 juli 2015

Ergens in november, 6.00 in de ochtend: Er staan flink wat glazen op de tafel, dat ziet eruit als een lange nacht…
Tja, minstens een keer per jaar heb je ‘m, de deadline voor dat belangrijke congres. Dít is je kans om de crème de la crème van je werk op te sturen en, als het geaccepteerd wordt, te laten zien op een plek waar alle experts bij elkaar komen. Ik weet het, die deadline staat al een jaar in je agenda, maar op de een of andere manier is het altijd last minute werk. Of het nou is omdat dé oplossing voor dat probleem je nu eenmaal last minute te binnen schiet, of omdat je computer net een week van tevoren besluit om niet mee te werken, of… Ach ja, het heeft ook wel weer wat, de avond/nacht voor de deadline. Met koffie als je beste vriend, en andere wetenschappers over de hele wereld op Skype (nah, dan ben ik toch niet de enige ;)), is het even doorbikkelen, maar dan heb je meestal ook wat :). Eindelijk die laatste muisklik, en… DONE!

Ergens in mei, 6.00 in de ochtend: Er staan flink wat glazen op de tafel, dat ziet eruit als een lange nacht…
Dat wetenschappers op congressen alleen over wetenschap praten is (helaas?) een illusie. Toch zeker een groot gedeelte van de ‘wetenschap’ speelt zich af buiten de muren van het conferentiecentrum onder het genot van een hapje en een drankje. Want laten we eerlijk zijn: waar gewerkt wordt mag er ook tijd zijn voor plezier! Maar daar kun je slim gebruik van maken: waar je op de conferentie zelf bijna onmogelijk indruk kunt maken op die beroemde professor (een babbeltje zit er nauwelijks in met die continue zwerm andere wetenschappers om hem heen, en kleine kans dat ie nét jouw poster (# 3438 van de 6000) komt bekijken), is er júist op die informele avonden wel kans om je slag te slaan. Dikke kans dat hij je naam en gezicht wel onthoudt na een gesprek over jullie gemeenschappelijke interesse in elektrische gitaren met een (of twee, of drie) biertjes on the side. En dan heb je tussendoor mooi de kans om even reclame te maken voor je werk! ;) En heb je even geen zin in dat netwerken, dan is een stapavondje met collega’s in een nieuwe stad ook niet verkeerd! Uitdaging: de volgende dag weer op tijd in het congrescentrum verschijnen…

Op een doordeweekse namiddag in de zomer: Langzaam ontwaken van een middagdutje, zacht briesje door je haar, en muziek met een flinke beat op de achtergrond. De allerbelangrijkste vraag is nu: blijf ik nog even liggen, of niet?
Je zult wel moeten, want je hebt je weer eens door een collega laten strikken voor een experiment. Iedereen zoekt gezonde proefpersonen voor zijn onderzoek, en je helpt elkaar natuurlijk graag, dus je hebt besloten om mee te doen. Maarja, nu lig je dus wel een uur lang in de MRI scanner. Die beat is niet de laatste nieuwe zomerhit, maar het kloppende geluid van de MRI. Door het lawaai heen kun je nog net het muziekje herkennen dat ze voor je opgezet hebben (dan heb je tenminste iets ‘te doen’). Langzaam sluit je maar weer je ogen (niet bewegen!) en probeert je heel hard voor te stellen dat je lekker op het strand ligt en dat de ventilatie een zeewindje is…

Op een andere doordeweekse namiddag in de zomer: Langzaam ontwaken van een middagdutje, zacht briesje door je haar, en muziek met een flinke beat op de achtergrond. De allerbelangrijkste vraag is nu: blijf ik nog even lekker liggen, of niet?
Jup, want dit keer lig je namelijk echt op het strand :). Briljant idee om op Hawaï een congres te organiseren, toch? Iedereen heeft net even een uurtje vrij tussen de sessies, en vertrekt massaal richting strand. Geen formele kleding maar korte broeken, Hawaï shirts, en slippers bepalen het beeld. De openingsreceptie is in de rooftop bar inclusief piña colada en lokale dansers. Aloha, wat hebben wij een mooi beroep!

‘s Ochtends om een uurtje of 9, ergens in het begin van je onderzoek: Je bent vrijwel de eerste op het werk, wanneer doen die andere wetenschappers hun werk toch?! Met een bakje koffie start je de computer. Het belooft een normale dag te worden, maar dan…
Je ergste nachtmerrie, op je harde schijf staat geen enkel bestand meer… Je weet nog net een paniekaanval te onderdrukken. Rustig blijven, gewoon de computer even opnieuw opstarten. Maar ook dat lost niets op: nog steeds geen bestand te vinden. Lichte paniek maakt plotseling plaats voor een mega-dit-is-het-einde-van-de-wereld paniek: al je werk van de afgelopen maanden (ok, geen volle maanden als je het aantal facebook-uren eraf telt, maar toch) verloren?! Aargh! Maar dan herinner je je iets: de backup op de server! Snel check je wanneer je dit voor het laatst gedaan hebt. Een maand geleden :S. Afgelopen weken heb je er wel aan gedacht om te back-uppen, maar dat natuurlijk weer uitgesteld. Plechtig beloof je jezelf om dit vanaf nu consequent elke dag te doen, dit overkomt je één keer maar nooit meer. Nu toch maar met de liefste glimlach bij de systeembeheerder aankloppen, hopelijk kan die er nog wat aan doen…

‘s Ochtends om een uurtje of half 8, ergens tegen het einde van je onderzoek: Je bent vrijwel de eerste op het werk, wanneer doen die andere wetenschappers hun werk toch?! Met twee sterke bakken koffie start je de computer. Het belooft een normale dag te worden, maar dan…
… 45 ongelezen e-mails. Je had ze gisterenavond toch nog allemaal gelezen?! Als je al een tijdje bezig bent met je onderzoek loopt geen één dag meer zoals gepland, er komt van alles tussendoor. Een gezellige drukte, kun je wel zeggen. Je oog valt direct op die ene belangrijke e-mail: Dat artikel waar je zo hard aan gewerkt hebt is eindelijk geaccepteerd, awesome! Direct een mailtje naar je collega’s dus: 11.00 uur taart (dat is de traditie)! Mooi, kun je van tevoren nog even schrijven aan… o wacht, die dringende vraag van een student die je begeleidt kan best nog voor de taart. Nog steeds vol motivatie open je het programma dat je gisteren aangezet hebt. Oh, foutmelding, even kijk… “Koffie”! Je aardige collega komt langs met de kan (waarom ook niet, die 2 bakken zijn alweer leeg), meteen even dat nieuwe project bespreken. ’s Middags nog even een experiment, en een presentatie die last-minute in elkaar gedraaid moest worden, en de dag is weer voorbij. Nou ja, morgen weer een nieuwe dag…

Net voor je presentatie: semi-vastberaden loop je met je pointer en zorgvuldig uitgekozen hopelijk-“cool”-genoege outfit richting het scherm. Al die ogen op je gericht…
30 ogen van afwachtende scholieren, om precies te zijn, want vandaag sta je voor de klas. Iets vertellen over je onderzoek, en het kan maar beter zo interessant mogelijk zijn, want ik weet nog goed dat ik zelf ook een hekel had aan suffe leraren op de middelbare school. Aan de andere kant van het bureau staan is behoorlijk spannend! Gelukkig leggen de meeste leerlingen bij de eerste slide hun mobieltje neer, ik laat wat hersenplaatjes zien zoals we die kunnen maken met diffusie MRI. We discussiëren wat over het analyseren en bewerken van beelden (“oh, net als al die Photoshop-fails op internet?”), en het kiezen van een technische studie. De jongens lijken redelijk overtuigd, maar sommige meiden nog niet zo (“zit je dan niet de hele dag tussen de nerds?”). Nou ja, als techniek alleen voor nerds is, dan ben ik er zelf zeker één. Je kunt echt hartstikke veel leuke dingen doen met wiskunde, scheikunde, en natuurkunde! Als ik ze vertel dat meiden zeker zo goed presteren als jongens op technische studies, lijken ze iets meer overtuigd. Het is belangrijk dat je met zo veel mogelijk mensen praat, dan kom je er vanzelf achter welke studie bij jou past!

Net voor je presentatie: semi-vastberaden loop je met je pointer en zorgvuldig uitgekozen net-chique-genoeg-zodat-je-nog-wel-serieus-genomen-wordt-als-wetenschapper outfit richting het scherm. Al die ogen op je gericht…
Oef, je werk is geaccepteerd op dat belangrijke congres. Nu sta je dus voor een zaal vol wetenschappers, die misschien nog wel meer van het onderwerp af weten dan jij. Vanochtend heb je nog dat laatste plaatje toegevoegd, en de presentatie nog maar een keertje geoefend. Eng, dat zeker, maar ook je kans om een groot publiek te bereiken. 9 minuten presenteren, en 3 minuten vragen van het publiek. Je begint maar bij de eerste slide, en schakelt over op een soort automatische piloot. Sommige mensen knikken gelukkig beamend “ja” als je resultaten laat zien, dat helpt! Eindelijk de laatste slide, en applaus! Yes, dat is achter de rug. Nu de vragen nog… Behoorlijk lastig om met een briljant antwoord te komen als je daar op dat podium staat, achteraf denk je altijd “ik had nog dit en dat kunnen antwoorden”. Ach ja, er kan altijd iets anders en beter, maar je hebt het wel voor elkaar gebokst, dat kun je toch maar weer mooi op je CV zetten!