Mathilde Jansen (1977) schreef een proefschrift over het Amelander dialect, maar kwam er al snel achter dat ze het liefst schrijft voor een breed publiek. Haar proefschrift verscheen daarom ook in een populaire versie, en ze schreef nog meer boeken over taal. Ze deed de redactie van het boek De taalcanon, dat uitkwam in 2012, en is auteur van het pas verschenen boek Atlas van de Nederlandse taal. Verder schrijft ze o.a. voor de nieuwsbrief van het Meertens Instituut, Onze Taal en natuurlijk NEMO Kennislink.
Met een micro-CT-scanner ontcijferen onderzoekers voor het eerst spijkerschrift van duizenden jaren oud. NEMO Kennislink sprak met technici uit Delft en een assyrioloog uit Leiden die via een combinatie van specialismen nieuwe ontdekkingen deden.
De journalistiek wordt steeds verhalender. Een nieuwsbericht over een moord lees je bijvoorbeeld vanuit het perspectief van een slachtoffer of zelfs een dader. Dit heeft voordelen, maar is niet alleen positief.
Samen met mijn 8-jarige zoon bezocht ik de derde editie van het Kletskoppen Kindertaalfestival van de Radboud Universiteit en het Max Planck Instituut voor Psycholinguïstiek, voor het eerst gehouden in Den Haag.
Hoeveel uitdrukkingen kennen Nederlanders? Dit willen wetenschappers beantwoorden met het publieksonderzoek van Weekend van de Wetenschap.
Emma (4) en Joeri (16) hebben een zeldzame genetische afwijking die er onder andere voor zorgt dat ze problemen hebben met spraak en taal. Hoe leidt een mutatie van een bepaald gen tot een afwijkende hersenontwikkeling? Die vraag probeert geneticus Joery den Hoed in het lab te beantwoorden.
De Nederlandse taal staat er prima voor in Nederland, Vlaanderen en Suriname. Alleen in het hoger onderwijs en de wetenschap wordt ze bedreigd door het Engels.
De eerste spelling en grammatica van het Nederlands hadden grote invloed op de geschreven taal. Zowel in formele als informele teksten vond Andreas Krogull hiervoor bewijs. Deze maand ontvangt hij de Academische Jaarprijs van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde.
Menig docent herkent het: na de lange zomervakantie lijken leerlingen de geleerde stof te zijn vergeten. Moeten we iets doen tegen deze ‘zomerdip’? Of moeten kinderen juist lekker vrij zijn tijdens hun vakantie?
Twaalf teams van wetenschappers kregen op Lowlands de kans festivalbezoekers te betrekken bij hun onderzoek. Rijksuniversiteit Groningen onderzocht hoe een taal ontstaat en vervolgens verandert.
Voor de vijfde keer bracht Lowlands wetenschappers en festivalgangers samen op Lowlands Science. NEMO Kennislink keek een dagje mee bij de experimenten.
Leeftijd lijkt een belangrijke rol te spelen in de manier waarop je een nieuwe taal leert. Een groep wetenschappers zoekt in het brein naar de oorzaak.
Ter ere van het Rembrandt-jaar reconstrueerden taalkundigen van het Instituut voor de Nederlandse Taal in Leiden de taal van Rembrandt. Deze diende als basis voor de Rembrandt Tutorials.
Europese scholen krijgen steeds meer te maken met meertalige leerlingen. Het inzetten van meer talen in de klas biedt voordelen voor alle leerlingen, volgens een eerste praktijkstudie in Friesland en Luxemburg.
Een robot in de klas biedt voordelen bij het leren van een tweede taal. Zo kunnen kinderen extra oefenen in een taal naar keuze en op hun eigen niveau. Maar voorlopig is deze taak voor de robot nog te complex. Dit concludeert Rianne van den Berghe van de Universiteit Utrecht.
Word jij treurig bij het lezen van slecht nieuws? Geloof je alles wat in de krant staat? Wie bepaalt er eigenlijk wat nieuws is? Daar ging NEMO Kennislink Live op 11 juni 2019 over.
De zomer is weer begonnen! Ook voor de komende zomervakantie tipten de redacteuren van NEMO Kennislink weer de fijnste wetenschappelijke boeken van het afgelopen jaar.
Evelien kreeg een herseninfarct toen ze 21 was. In hoeverre is herstel na hersenletsel mogelijk? En welke rol kan muziek daarbij spelen?
In een lawaaiige context helpen handgebaren van jouw gesprekspartner je de boodschap te ontcijferen. Onze hersenen en ons gedrag leveren daarvoor het bewijs.
Deze maand is hoogleraar Peter Hagoort geïnstalleerd als nieuw lid van de Amerikaanse National Academy of Sciences (NAS). De Nijmeegse wetenschapper onderzoekt de bouwstenen van het menselijk taalvermogen in ons brein.
Einstein en Da Vinci hadden dyslexie. Dat stellen de de auteurs van Dyslexie als kans. En volgens hen is dat niet zomaar toeval. Dyslecten hebben een andere hersenstructuur. Die zit ze vaak in de weg, maar biedt ook voordelen.
Een klein deel van de bevolking heeft synesthesie, maar nu blijkt dat zintuiglijke waarnemingen bij een veel grotere groep mensen door elkaar lopen.
De eindexamens zijn weer begonnen. Boeken open, koptelefoon op, lekker muziekje aan en blokken maar! Maar helpen die deuntjes wel bij het studeren?
Iedereen ziet de werkelijkheid door zijn eigen bril. En ook taalwetenschappers kunnen niet helemaal objectief naar taal luisteren, zo blijkt uit nieuw onderzoek.
Politici worden er nogal eens van beschuldigd dat ze onze gedachten manipuleren door het gebruik van frames. Toch werkt framing niet altijd in hun voordeel.
Progressieve politici gebruiken complexere zinnen dan conservatieve politici. Dat blijkt uit een analyse van ruim 380 duizend politieke speeches uit tien Europese landen. Eerder onderzoek onder Amerikaanse en Britse politici gaf eenzelfde verschil tussen progressief en conservatief taalgebruik...
Als je het woord ‘gitaar’ gebaart, verbeeld je dan de vorm of doe je alsof je het instrument bespeelt? Twee taalkundigen hebben een systeem ontdekt in de manier waarop we acties en voorwerpen gebaren.
De laatste maanden waren druk voor promovendus Lot Snijders Blok, die speurt naar genen die betrokken zijn bij taal- en spraakproblemen. Onlangs publiceerde ze met collega’s een artikel over het tot nu toe onbekende gen CHD3.
Het Surinaams-Javaans wordt al meer dan een eeuw gesproken in Suriname door Indonesische migranten en hun nakomelingen. Zowel het Sranantongo als het Nederlands hebben hun stempel gedrukt op deze taal, blijkt uit onderzoek.
Iemand praat tegen je en een computer leidt op basis van je hersensignalen af wat er gezegd is. Amerikaanse onderzoekers hebben een algoritme ontwikkeld dat dit kan. Op termijn hopen ze de techniek in te zetten bij mensen die niet meer kunnen spreken.
21 februari was de Dag van de Moedertaal. Lisa Cheng, hoogleraar Algemene Taalwetenschap, ziet graag dat Europeanen meertaligheid omarmen.