Hoe we elkaar begrijpen - of soms juist niet
Communiceren is meer dan alleen het uitwisselen van woorden en zinnen. Gesprekspartners creëren samen een kleine bubbel waarbinnen zij de boodschap begrijpen – of dat althans proberen.
Mathilde Jansen (1977) schreef een proefschrift over het Amelander dialect, maar kwam er al snel achter dat ze het liefst schrijft voor een breed publiek. Haar proefschrift verscheen daarom ook in een populaire versie, en ze schreef nog meer boeken over taal. Ze deed de redactie van het boek De taalcanon, dat uitkwam in 2012, en is auteur van het pas verschenen boek Atlas van de Nederlandse taal. Verder schrijft ze o.a. voor de nieuwsbrief van het Meertens Instituut, Onze Taal en natuurlijk NEMO Kennislink.
Communiceren is meer dan alleen het uitwisselen van woorden en zinnen. Gesprekspartners creëren samen een kleine bubbel waarbinnen zij de boodschap begrijpen – of dat althans proberen.
De ouders van Daan merkten toen hij anderhalf was al dat er wat mis was: hij sprak nog weinig woordjes. Toen hij met tweeëneenhalf ook nog geen zinnetjes kon maken, zochten ze hulp bij een logopedist. Daan heeft een taalontwikkelingsstoornis (TOS). Zoals Daan zijn er veel kinderen die probleme...
Mensen hebben al vaak geprobeerd om mensapen taal te leren. Erg ver kwamen ze daarbij niet. Dat komt mogelijk doordat het apenbrein niet beschikt over een specifieke boog met zenuwbanen.
Vrouwelijke ministers beschuldigden Rutte ervan dat hij hen vaker onderbrak dan hun mannelijke collega’s. De media bevestigde dit, maar hoe hard was het bewijs?
Gert-Jan Johannes en Inger Leemans laten zien dat de vlieger een belangrijke rol in de Nederlandse cultuur speelt. Met ‘De vliegerende Hollander’ schreven ze een aansprekende cultuurgeschiedenis over het fenomeen.
Hoewel poëzie vaak is doodverklaard, zijn gedichten juist overal aanwezig in onze samenleving. Dat concludeert literatuurwetenschapper Kila van der Starre die onderzoek deed naar poëzie buiten het boek.
Taalwetenschappers uit Nijmegen en Tilburg laten zien dat een handgebaar beïnvloedt wat je hoort: ‘servies’ of ‘Servisch’.
Stagiaire Britte Schilt sprak met Antal van den Bosch over de moderatie van online discussies onder artikelen van NEMO Kennislink. Kan KI ons helpen?
Stagiaire Britte Schilt sprak met wetenschapsfilosoof Herman de Regt over het herkennen van betrouwbare informatie. Hoe weet je wie je kunt geloven?
In een goede discussie klopt de gebruikte argumentatie – ook online. NEMO Kennislink sprak met filosoof Jean Wagemans over argumentatievalkuilen en drogredenen.
Lezers van literatuur begrijpen taal makkelijker, zo toont Nijmeegs onderzoek aan. En dat is niet het enige wetenschappelijk bewezen positieve effect van lezen.
In de persconferenties van premier Rutte en minister De Jonge komen ontzettend veel metaforen en frames voorbij. Welke zijn succesvol en welke niet?
Mensen kunnen tekst beter onthouden op muziek, zo blijkt uit onderzoek van de gepromoveerde leerkracht Yke Schotanus. Vooral het talenonderwijs kan hiervan profiteren.
Vorige week maakte premier Rutte strengere maatregelen bekend. Later kwamen daar nog dringende adviezen bij. Hoe effectief is deze communicatie?
Deze week werden de scholen opnieuw gesloten. Na de kerstvakantie moeten ze overstappen op online onderwijs. Eerder dit jaar vroegen we experts om adviezen voor leerkrachten en leerlingen.
Premier Rutte en minister de Jonge willen met burgers in gesprek over corona. Maar hoe voer je een goed gesprek? Daar weet Diewertje Houtman alles van.
Wegens coronabesmettingen op het Binnenhof vergadert het kabinet sinds deze week online. Afgelopen zomer zette NEMO Kennislink al de grootste struikelblokken (en oplossingen) op een rij.
Met een vriend spreek je meestal sneller dan tijdens een sollicitatiegesprek. Voor een goede communicatie is het belangrijk dat we onze spreeksnelheid kunnen aanpassen. Hoe we dat doen onderzocht Joe Rodd.
Klassieke talen, wat valt daar nu nog voor nieuws over te ontdekken? Veel, zo blijkt uit recent onderzoek. Voor de Week van de Klassieken vertellen Willemijn Waal en Luuk Huitink hier meer over.
Begin deze zomer promoveerde Shruti Ullas op haar onderzoek; niet traditioneel in de statige aula van de universiteit, maar gewoon thuis, via Zoom.
Corona gooide roet in het eten voor de laatste klinische studie van promovendus Lot Snijders Blok.
Taal draagt bij aan het wij-zij-denken. Kunnen we af van dit hokjesdenken door de taal te veranderen? Ja, zeggen onderzoekers. Tegelijkertijd moeten we ons niet blindstaren op woorden. Want taal is meer dan dat.
Samen een tent opzetten is voor velen de ultieme relatietest. Hoe maak je de ander duidelijk waar die ene stok moet? Marlou Rasenberg onderzoekt hoe mensen met woord en gebaar op één lijn zitten.
Lange tijd werd onderzoek naar het ontstaan van taal gezien als pure speculatie. Sverker Johansson laat in De oorsprong van taal zien dat deze tijden inmiddels – terecht – achter ons liggen.
Vaste prik op NEMO Kennislink: de NEMO Kennislink Zomerboekenspecial! Onze redactie tipt de beste wetenschapsboeken van het afgelopen jaar om te lezen tijdens de vakantie. Welk boek zou jij willen lezen?
Mensen die geconfronteerd worden met kanker krijgen veel informatie over zich heen. Ze zijn erbij gebaat als artsen hun boodschap meerdere keren herhalen, empathie tonen en geen jargon gebruiken.
Samen met Rotterdamse archeologen maakte taalwetenschapper Peter-Alexander Kerkhof een animatiefilmpje over de nederzetting Rotta in het jaar 1020 dat viraal ging. Daarin zie je niet alleen hoe men in die tijd leefde, maar ook horen hoe men sprak. Hoe maak je zo’n reconstructie van taal?...
Muziek kan je raken, en wel zo dat het lijkt op een verslaving. De Canadese neurowetenschapper Robert Zatorre onderzoekt hoe ons brein muziek verwerkt.
Het Koning Willem II-college heeft een vak ontwikkeld om vwo-leerlingen voor te bereiden op de universiteit. Volgend jaar telt het vak mee voor het eindexamen.
De roep om bredere invoering van het verplichte mondkapje klinkt steeds luider. Het kabinet heeft nu het OMT om advies hierover gevraagd. NEMO Kennislink onderzocht de gevolgen voor horenden en doven.