Dat gist alcohol kan maken, weten bierbrouwers maar al te goed. Maar het is voor gistcellen een verspilling van energie, dus waarom doen ze het dan? Groningse onderzoekers denken nu dat de productie van alcohol als een soort veiligheidsklep werkt, die overbelasting van de gistcellen voorkomt.

Sommige vlamvertragers, die in veel elektronische producten en bouwmateriaal zitten, blijken niet zo goed voor het milieu, dus gebruiken fabrikanten steeds vaker het milieuvriendelijkere polyFR. Onderzoekers toont aan dat dit alternatief mogelijk schadelijke moleculen bevat.

In het tandsteen van een Duitse vrouw die leefde in de elfde eeuw is het kostbare pigment ultramarijn teruggevonden. Hoe kwam dat daar terecht?

Misschien gebruiken veel sporters wel genetische doping, maar dat kunnen we nog niet detecteren. Nog niet, want een techniek van Groningse onderzoekers brengt daar wellicht binnenkort verandering in.

Gedachtelezen, bionische materialen, goedkopere geneesmiddelen en een bezoekje aan de Kuipergordel. De redactie van NEMO Kennislink waagt zich aan een voorzichtige vooruitblik op 2019.

Als medicijnen op de verkeerde plek actief zijn kunnen ze bijwerkingen veroorzaken. Promovendus Mickel Hansen ontwikkelde aan- en uitschakelende medicijnen.

Uit biomassa halen we duurzame energie, maar hout is dankzij de stugge structuur een lastige kandidaat. Het is moeilijk af te breken en dat kan efficiënter. De natuur heeft al oplossingen om hout te verteren: de houtborende pissebed. Daar kan de bioraffinage zijn voordeel mee doen.

In de voorlaatste week van het jaar kijkt de redactie van NEMO Kennislink terug op de wetenschap van het afgelopen jaar.

Het blijkt al jaren een lastige klus voor materiaalwetenschappers: het fabriceren van driedimensionale structuren op de nanometerschaal. Onderzoekers maken nu nanovormpjes door ze te krimpen vanaf een groter formaat.

Grote stukken plastic in de oceaan breken af tot steeds kleinere deeltjes. Waar blijft dat microplastic? Zinkt het? Eten vissen het op? Marien biochemicus Matthias Egger voer mee op het onderzoeksschip de Pelagia om het uit te zoeken.

Malariamedicijn Lariam geeft vaak nare bijwerkingen omdat de pil twee verschillende vormen van het werkzame molecuul bevat. Onderzoekers uit Nijmegen hebben nu een chemische reactie ontwikkeld om dit mengsel om te zetten in alleen de gewenste vorm.

De situatie van jonge ouders in de academische wereld laat nog te wensen over. Marie-Evie Aubin-Tam en Monique van der Veen zetten zich samen met een groep collega’s in voor verandering, en wonnen voor hun inspanningen de NWO Athenaprijs 2018.

In boeken en films wemelt het van de aliens, maar bewijs voor echt buitenaards leven is er nog niet. Toch wordt er druk naar gezocht. Maar waar zoek je dan precies naar? En op welke plekken binnen én buiten ons zonnestelsel?

Uit biomassa kunnen we al kleine moleculen maken als basis voor plastics. Aromaten, die we voor onder andere PET gebruiken, zijn echter moeilijker. Het Groningse bedrijf BioBTX ontwikkelde op basis van een oud proces hiervoor nieuwe technologie.

Sinterklaas komt zaterdag aan in Nederland. De redacteuren van NEMO Kennislink zochten uit welke populairwetenschappelijke kinderboeken het waard zijn om op de verlanglijst te zetten.

Het is geen boek in de klassieke zin, maar er valt een hoop te lezen en te leren in de Young Scientist Wetenschapskalender 2019. Een fijne verzameling weetjes, experimenten en grapjes vanuit allerlei verschillende vakgebieden.

De oerknal, donkere materie, zwarte gaten en het multiversum: geen onderwerpen voor kinderen? Jan Paul Schutten en Floor Rieder gaan niets uit de weg en leggen deze thema’s op virtuoze wijze uit in hun nieuwste boek Het mysterie van niks en oneindig veel snot.

Met een combinatie van speciale lama-antilichamen hebben onderzoekers een antilichaam gemaakt dat je in theorie bijna immuun maakt voor griep. Maar of het bij mensen ook zo goed werkt is afwachten.

Van films over milieuproblemen word je meestal niet vrolijk. Daarom is de film ‘Ozone hole: how we saved the planet’ zo verfrissend. NEMO Kennislink recenseerde enkele van de meer dan zestig wetenschapsfilms op Inscience filmfestival.’

In ‘Ada Dapper, wetenschapper’ vertelt Andrea Beaty het verhaal van een nieuwsgierig meisje met tientallen dringende vragen. Een vlot geschreven verhaal voor jonge kinderen, met leuke illustraties en ook nog leerzaam voor ouders.

In Ede vist het Waterschap Vallei en Veluwe wc-papier uit het afvalwater en gebruikt dit om medicijnresten uit het afvalwater te filteren. Kan dat ook op grote schaal?

Zijn de piepkleine patronen in miljarden jaren oud gesteente op Groenland wel of niet het resultaat van heel vroeg leven? Ja, zeiden onderzoekers in 2016. Nee, zeggen onderzoekers nu.

IJzer blijkt niet alleen nuttig als bouwmateriaal, het bevat ook veel energie. Een studententeam van de TU Eindhoven bouwde als eerste een systeem dat deze energie duurzaam bruikbaar maakt.

Groningse onderzoekers hebben een nieuwe methode gevonden om de concentratie van verschillende stoffen in bloed sneller te meten. Een veelzijdig systeem, maar om het echt toe te passen hebben ze nog hulp nodig.

Met een combinatie van chemie, biologie en nanotechnologie probeert hoogleraar organische chemie Pascal Jonkheijm slimme oplossingen te vinden voor biomedische vragen. En met zijn mix van fundamenteel en toegepast onderzoek weet hij inmiddels al een hoop vragen te beantwoorden.

De Nobelprijs voor Scheikunde gaat naar Frances Arnold, George Smith en Sir Gregory Winter, voor hun gecontroleerde evolutie van eiwitten in het lab.

Door minuscule kanaaltjes te laten bevriezen, voorkomen Amerikaanse onderzoekers dat op de rest van het oppervlak ijs vormt. Een nieuwe aanpak in het maken van antivries-oppervlakken, die mogelijk veel ellende kan voorkomen.

Bij Koninklijke Van Wijhe Verf denken ze na over de toekomst. Deze verfproducent wil de markt vernieuwen en verduurzamen en noemt dat ‘een lastige, maar niet onmogelijke opgave’. Men zet zich er ook in om het publiek te laten zien hoe interessant verf eigenlijk is.

We gebruiken ontzettend veel rubber, voornamelijk voor autobanden. Maar wat gebeurt er eigenlijk met de banden die we afdanken?

Waar zouden we zijn zonder gist? Nergens, betoogt microbioloog Nicholas Money. Hij schreef een geestig boek over onze langdurige relatie met deze oeroude eencelligen.