De bobbels en kuilen op je schedel verraden je karakter, zo stelde de Oostenrijkse arts en geleerde Franz Joseph Gall. Met het boek De Hersenverzamelaar geeft neuropsycholoog Theo Mulder deze vergeten geleerde zijn welverdiende plek terug in de wetenschapsgeschiedenis.

Welke genen spelen een rol bij stotteren? Onderzoekers van het Max Planck Instituut en het Erasmus MC zoeken het uit. NEMO Kennislink-redacteur Erica stottert zelf ook en doet mee aan het onderzoek.

Kinderen die in armoede opgroeien doen het slechter op school. Maar waarom? Neurowetenschappers wijzen naar de hersenontwikkeling.

Het komt bijna niet voor: een ethicus die een kantoortje heeft middenin een laboratorium. Jeantine Lunshof werkt aan de universiteit van Harvard. Daar praat ze met de onderzoekers over morele kwesties.

De hersenen veranderen met oplopende leeftijd, maar het is niet alleen maar kommer en kwel, volgens neuropsycholoog Margriet Sitskoorn.

Verschillende studies wijzen uit dat nierpatiënten een twee keer zo hoge kans hebben op cognitieve achteruitgang als gezonde volwassenen.

Aan het begin van het nieuwe jaar werpt de redactie van NEMO Kennislink alvast een voorzichtige blik vooruit: wat gaat de wetenschap ons in 2020 brengen?

2019 bracht ons een heel droevige noot. Op 29 juni overleed onze hoofdredacteur Sanne Deurloo aan de gevolgen van kanker. In de week van Oud & Nieuw kijken we terug op een veelbewogen jaar.

December is de ultieme feestmaand en daar horen cadeautjes én lekker lezen voor de open haard bij. Maar wat te geven of te lezen met de feestdagen? Onze redactie tipt haar favorieten voor onder de boom.

Hoe zorg je ervoor dat blinde mensen hun weg vinden op een plek waar ze voor het eerst komen? NEMO Kennislink sprak experts over nieuwe technologie, die het leven wat makkelijker maakt.

Amerikaanse neurowetenschappers ontwikkelden een therapie met licht en geluid tegen Alzheimer om de eiwitklonters in het brein af te breken. Bij zieke muizen helpt het, hun geheugen knapt ervan op. De eerste klinische proeven zijn gestart.

Dat de pil beschermt tegen zwangerschap weten we, maar wat is de invloed op hersenen, sociaal gedrag en emoties? Hier komt steeds meer aandacht voor.

Door moderne hersenscantechnieken is de laatste jaren veel veranderd in het onderzoek naar taal in het brein. NEMO Kennislink sprak met Peter Hagoort.

Soms is zelfs denken te vermoeiend. Neurowetenschapper Monja Froböse onderzocht waarom we er meestal voor kiezen om mentale inspanning te vermijden.

Bepaalt informatie die via de zintuigen onze hersenen binnenkomt hoe wij de buitenwereld waarnemen? Nee, het brein genereert in de eerste plaats zelf informatie van binnenuit, volgens aandachtonderzoeker Heleen Slagter.

Emma (4) en Joeri (16) hebben een zeldzame genetische afwijking die er onder andere voor zorgt dat ze problemen hebben met spraak en taal. Hoe leidt een mutatie van een bepaald gen tot een afwijkende hersenontwikkeling? Die vraag probeert geneticus Joery den Hoed in het lab te beantwoorden.

Ratten maken vreugdesprongetjes en slaken vreugdekreten als ze verstoppertje spelen met een mens. Ze snappen de regels en vinden het leuk, schrijven Duitse neurowetenschappers, die met hun onderzoek het speelgedrag van zoogdieren belichten.

Volgens een bekende hypothese speelt blootstelling aan testosteron in de baarmoeder een belangrijke rol bij autisme. Wetenschappers laten nu zien dat testosteron het empathisch vermogen niet vermindert. Is autisme dan wel een extreme vorm is van het mannelijk brein?

Voor de vijfde keer bracht Lowlands wetenschappers en festivalgangers samen op Lowlands Science. NEMO Kennislink keek een dagje mee bij de experimenten.

Leeftijd lijkt een belangrijke rol te spelen in de manier waarop je een nieuwe taal leert. Een groep wetenschappers zoekt in het brein naar de oorzaak.

Jouw darmen geven onderdak aan zo’n tien tot honderd biljoen individuele bacteriën. Die darmbewoners hebben invloed op het functioneren van je brein. Hoe kan dat?

Van het zenuwstelsel van wormen bestaat nu een complete neurale kaart. Alle zenuwcellen en de verbindingen ertussen staan erop, dankzij onderzoek van Amerikaanse neurowetenschappers. Ons begrip van het menselijk brein wordt er beter van.

Binnen de wetenschap heerst vaak nog het idee dat menselijk sociaal gedrag niet gestuurd wordt door hormonen. Onterecht, volgens psycholoog Peter Bos. Hij onderzoekt de invloed van hormonen op zorggedrag. “De effecten van hormonen zijn subtiel, maar relevant.”

De zomer is weer begonnen! Ook voor de komende zomervakantie tipten de redacteuren van NEMO Kennislink weer de fijnste wetenschappelijke boeken van het afgelopen jaar.

Evelien kreeg een herseninfarct toen ze 21 was. In hoeverre is herstel na hersenletsel mogelijk? En welke rol kan muziek daarbij spelen?

In een lawaaiige context helpen handgebaren van jouw gesprekspartner je de boodschap te ontcijferen. Onze hersenen en ons gedrag leveren daarvoor het bewijs.

Deze maand is hoogleraar Peter Hagoort geïnstalleerd als nieuw lid van de Amerikaanse National Academy of Sciences (NAS). De Nijmeegse wetenschapper onderzoekt de bouwstenen van het menselijk taalvermogen in ons brein.

Emoties bij dieren waren lang taboe in de wetenschap. Etholoog en primatoloog Frans de Waal ervaart nog steeds af en toe weerstand als hij hierover praat.

Een brein in ontwikkeling is een ware datingmarkt voor zenuwcellen. Elke cel wil stabiele verbindingen met andere cellen. Breakups zijn onvermijdelijk. Neuroloog Christian Lohmann onderzoekt hoe zenuwcellen geschikte partners vinden, essentieel voor de juiste bedrading van de hersenen.

Uit onderzoek van tv-programma De Monitor, blijkt dat de kantoortuin een negatief effect kan hebben op de gezondheid. Al eerder organiseerde NEMO Kennislink een avond over invloed van de werkplek op gezondheid.