Organisatiepsycholoog Carsten de Dreu ontvangt de Spinozapremie voor zijn onderzoek naar conflicten. Hij kwam met een biologische theorie over menselijk gedrag in conflictsituaties.

“Slapen doe ik wel als ik dood ben”, zeggen mensen weleens. Als je daarnaar leeft, ga je inderdaad eerder dood, schrijft neurowetenschapper Matthew Walker in Slaap. Zijn boek is het informatiefste en volledigste boek over slapen en dromen tot nu toe.

Bij blinde mensen komen beelden niet aan in de hersenen, omdat de oogzenuw of het netvlies stuk is. Neurowetenschappers van het Nederlands Herseninstituut ontwikkelen een prothese waarmee blinden hun omgeving zien via hersenstimulatie. Bij de eerste aap werkt het.

Een geluidsopname houdt de gemoederen op de sociale media al enkele dagen bezig. Zegt de spreker nu ‘laurel’ of ‘yanny’? Hoe kan het dat de ene luistereraar iets heel anders hoort dan de andere?

Depressie is een ingewikkelde aandoening waarin genen een rol spelen. Maar wat voor rol is dat? Het duidelijkste antwoord tot nu toe komt van een groep internationale onderzoekers. Zij vonden 44 genetische varianten die het risico op depressie vergroten.

We proberen zo hard om mensen het goede te laten doen: belasting betalen, kinderen laten inenten. Hoe krijg je iemand alleen zo ver om zijn gedrag te veranderen? Daarover gaat ‘Dingen gedaan krijgen’ van Tali Sharot.

In Nederland krijgen kinderen vaak alle aandacht, terwijl in sommige culturen volwassenen nauwelijks direct tegen ze spreken. Soms wordt zelfs direct oogcontact vermeden. Hoe leren kinderen ondanks al die variatie toch allemaal hun moedertaal?

De vetzuren uit vette vis staan in de belangstelling als mogelijke behandeling voor stoornissen in de hersenontwikkeling. Hersenwetenschappers bekeken of een dieet rijk aan omega-3 kan helpen bij autisme.

Tijdens conferenties deed promovendus Arnold Kochari veel inspiratie op voor zijn onderzoek naar woorden als ‘lang’ en ‘weinig’. Ondertussen mengt hij zich ook in een verhitte discussie over een taalpsychologisch effect dat wellicht toch niet bestaat.

De 21ste eeuw is uitgeroepen tot Eeuw van de Biologie, maar bij de meeste mensen heersen nog hardnekkige misvattingen over biologische concepten en begrippen. Wij gaan op zoek naar de 25 grootste misvattingen.

Hoor jij het verschil tussen het Engelse ‘celery’ en ‘salary’? En tussen ‘full’ en ‘fool’? Nijmeegse taalwetenschappers ontwikkelden de app Vowel Space Travel, waarmee je deze subtiele klankverschillen beter leert onderscheiden.

Stress in de kindertijd – bijvoorbeeld door verwaarlozing, mishandeling of ondervoeding – is een grote risicofactor voor onder meer obesitas en leer- en geheugenproblemen op latere leeftijd. Twee promovendi van de Universiteit van Amsterdam onderzochten in muizen hoe dit gebeurt.

Een armband die nauwkeurig registreert hoe goed je slaapt. Daaraan werkt de kersverse slaapprof Sebastiaan Overeem van de TU Eindhoven. Een interview over hoe je slechte nachtrust onderzoekt en wat we hebben aan de huidige gadgets, apps en andere hulpmiddelen.

Technologie is mede voortgekomen uit creatieve ideeën van de mens. Zijn we nu op een punt waarop we óók die creatieve ideeën kunnen doorgeven? Met andere woorden: kunnen machines creatief zijn?

Deze week is het ‘Brain Awareness Week’, om mensen bewust te maken van de vooruitgang en opbrengst van hersenonderzoek. Wat gebeurt er allemaal in deze tak van wetenschap en waarom? NEMO Kennislink ging langs bij Nederlandse herseninstituten voor een update.

Het eind van het promotietraject van James Trujillo komt in zicht. Ligt de promovendus een beetje op schema? En is er nog tijd voor dat ene laatste experiment? NEMO Kennislink vraagt hem naar zijn plannen.

Een groep wetenschappers volgde jarenlang in de hersenen van gezonde ouderen een eiwit dat betrokken is bij Alzheimer. De verspreiding van het eiwit bleek voorspelbaar voor geheugenverlies.

Geopereerd worden aan je hersenen, terwijl je zelf volledig bij bewustzijn bent. Het klinkt als een afschuwelijke nachtmerrie, maar het gebeurt in Nederland tientallen keren per jaar. Waarom is het nodig om wakker te blijven tijdens zo’n operatie? En hoe is het om mee te maken?

Goede voornemens: de meeste mensen hebben ze, maar slechts de helft houdt deze goede voornemens vol. Waarom kan de één wel van dat snoep afblijven terwijl de ander nog steeds niet meer sport? Moderator Desiree Hoving sprak met drie experts.

Nu bij sommige sporten duizendste seconden bepalen of je de winnaar bent, trekken sporters van alles uit de kast in de jacht op die gouden Olympische plak. NEMO Kennislink onderzoekt vier prestatieverhogende trucs.

Wie zijn hersenen tot op hoge leeftijd gebruikt om nieuwe dingen te leren, is weerbaarder tegen de ziekte van Alzheimer. Neurobioloog Helmut Kessels probeert de mechanismen achter ons geheugen te ontrafelen.

Dat een trui niet voor 3,99 euro gemaakt kan worden, realiseert niet iedereen zich. Maar zelfs degenen die zich er wel bewust van zijn, kopen niet alleen duurzame merken. “Onze hersenen zijn niet ingericht op duurzaamheid”, zegt expert Anjo Travaille.

Uit onderzoek naar de relatie tussen hersenactiviteit en vriendschap blijkt dat hersenen van vrienden hetzelfde reageren op alledaagse situaties. Onderzoekers denken hiermee te kunnen voorspellen wie je vrienden zijn.

Mensen zijn over het algemeen slecht in het benoemen van geuren. De Jahai in Maleisië hebben juist een rijk geurvocabulaire, wat waarschijnlijk samenhangt met hun leefstijl als jager-verzamelaars.

Vooroordelen zijn slecht, hoor je overal. Toch kan ons brein niet zonder, zo laat Harold Bekkering van de Radboud Universiteit zien: ze zorgen ervoor dat onze sociale interactie doorgaans soepel verloopt.

Dankzij onze hersenen weten we waar we zijn en kunnen we in onze omgeving navigeren. Wetenschappers hebben in de hersenen van vleermuizen en ratten nu ook cellen gevonden die de locatie van een soortgenoot vast kunnen leggen.

De kruitdampen van het vuurwerk zijn opgetrokken en de kerstbomen liggen alweer op straat. Na de terugblik op 2017 waagt de redactie van NEMO Kennislink zich aan een voorzichtige vooruitblik: wat gaat 2018 ons voor wetenschappelijke doorbraken brengen?

Goede voornemens mislukken vaak door een gebrek aan ‘cognitieve controle’, volgens neuropsycholoog André Aleman. De neurowetenschap biedt gelukkig ook tips om gewoontes succesvol te veranderen.

December is de maand van uitgebreide kerstdiners, winterse boswandelingen, en foute kerstfilms. Maar ook een uitgelezen moment om je eens lekker in je favoriete stoel te nestelen met een goed boek. Onze redactie tipt haar favoriete boeken voor onder de boom.

Hormonen voerden lang de boventoon in de discussie over het ‘mannenbrein’ en het ‘vrouwenbrein’. Judy van Hemmen, neuropsycholoog van het VUmc, toont nu aan dat ook geslachtschromosomen mogelijk een rol spelen.