Al jaren speuren astronomen tevergeefs naar de bronnen van kosmische straling: deeltjes die met duizelingwekkende energieën door het universum razen. Eén neutrino dat werd gedetecteerd door de IceCube-detector op de zuidpool wijst nu de weg.

De Tour de France begint en iedere deelnemer weet dat de luchtweerstand minder is in het peloton. Wetenschappers van onder andere de Technische Universiteit Eindhoven stellen nu voor het eerst nauwkeurig vast hoeveel ‘winst’ dat oplevert.

‘Donkere materie’ en ‘donkere energie’ zijn vooralsnog de beste manieren om de bewegingen van het universum te verklaren. Twee nieuwe publicaties vegen alternatieve zwaartekrachttheorieën helemaal van tafel.

Deze maand gaat taalkundige Gerrit Bloothooft met pensioen. Hij begon zijn carrière als natuurkundige en werd via allerlei omwegen naamkundige. Dankzij hem kwamen alle Nederlandse voor- en achternamen in de bekende Voornamenbank en Familienamenbank terecht.

Marileen Dogterom kijkt met de blik van een natuurkundige naar het krachtenspel in levende cellen. Ze krijgt de Spinozapremie voor haar onderzoek naar de krachten die het geraamte van de cel uitoefent.

Wetenschappers gooien de komende jaren miljoenen euro’s in de Middellandse Zee. Het geld gaat naar een neutrino-observatorium dat kilometers onder de golven zoekt naar de diepste geheimen van de kosmos.

Zwarte gaten zijn kosmische alleseters die alles opslokken wat te dichtbij komt, dus ook informatie. Maar volgens de wetten van de quantummechanica kan informatie nooit verloren gaan. Astronomen Jacob Bekenstein en Stephen Hawking poneerden in 2016 een oplossing voor deze schijnbare paradox.

Hoogleraar moleculaire astrofysica van de Universiteit Leiden Ewine van Dishoeck ontvangt de prestigieuze Kavli-prijs in de categorie astrofysica. Van Dishoeck onderzoekt hoe sterren en planeten ontstaan en of er leven mogelijk is buiten de aarde.

Met telescopen hebben sterrenkundigen sporen van zuurstof ontdekt in een extreem ver sterrenstelsel dat al bestond toen het universum 500 miljoen jaar oud was. Het geeft een aanwijzing dat er in het buitengewoon jonge universum al sterren schenen.

Via het ambitieuze Starshot Breakthrough Initiative vertrekt in de toekomst wellicht een zwerm van superlichte ruimtesondes richting de sterren van Alpha Centauri. Amerikaanse wetenschappers breken nu hun hoofd over het ontwerp.

Tot nu toe onderzochten ruimtemissies vooral het oppervlak van Mars. De missie InSight van NASA gaat dat veranderen en probeert een beeld te vormen van de kern van de planeet. Zaterdag vertrekt de Marslander.

De eerste detectie van zwaartekrachtgolven in 2015 leverde twee jaar later al een Nobelprijs op. Toch was de aanloop naar de spectaculaire ontdekking lang, zo vertelt prijswinnaar Barry Barish.

Toen de Python in 1981 opende was het een van de wildste achtbaanritten van Europa. Tegenwoordig hoort het al lang niet meer tot de meest spectaculaire ritten. Attracties zijn hoger en sneller geworden en maken de gekste duikelingen. Waar ligt de grens?

Studentes Margot Maathuis en Megan Clay van de Universiteit van Amsterdam vertellen over hun ervaringen aan boord van onderzoeksschip de Pelagia. Ze varen van de Bahama’s richting Ierland.

Antoni van Leeuwenhoek maakte in de 17e eeuw microscopen die vele malen beter waren dan die van zijn concurrenten. Nieuw onderzoek laat zien hoe hij deze onovertroffen kwaliteit bereikte.

Rondom het zwarte gat in het centrum van de Melkweg Sagittarius A* zijn twaalf veel kleinere zwarte gaten gevonden. Dit betekent dat er tienduizend zwarte gaten op slechts enkele lichtjaren rondom Sagittarius A* zitten.

Van smeltende gletsjers tot opwarmend zeewater. Thomas Frederikse onderzocht hoe goed we alle facetten kennen die een rol spelen bij de stijging van de zeespiegel. Zijn oude metingen wel te vertrouwen?

Universiteiten, IBM en Google werken hard aan de ontwikkeling van de quantumcomputer. Bij Google staan ze naar verluidt op het punt om quantum supremacy te bereiken, het punt waarop gewone computers de quantumcircuits niet meer bijbenen. Wat ligt er bij Google op de testbank?

De sterkste aanwijzing tot nu toe voor het bestaan van het Majorana-deeltje is gevonden door wetenschappers van de technische universiteiten van Eindhoven en Delft. Ze schrijven dat deze week in Nature.

De ontdekking van het Higgs-deeltje enkele jaren geleden was wereldnieuws. Maar waarom eigenlijk? In zijn boek ‘De melodie van de natuur’ neemt Ivo van Vulpen je aan de hand in de zoektocht naar dit illustere deeltje.

Schuim lijkt vaak een bijkomstigheid – soms gewenst, soms niet. Voor hoogleraar Jan Vermant is schuim een fascinerend fenomeen waarvan hij de fundamenten wil doorgronden. “Schuim is moeilijk omdat er zoveel verschillende factoren een rol spelen.”

Onderzoekers van de Amerikaanse Standford Universiteit ontwikkelden een systeem waarmee ze via een laser en lichtsensor een beeld vormen van een object achter een ondoorzichtige wand. Zelfrijdende auto’s zien hiermee in de toekomst wellicht het verkeer ‘om de hoek’ aankomen.

In ‘Het hele soepzootje’ legt wetenschapsjournalist Floor Bal samen met illustrator Sebastiaan van Doninck de hele geschiedenis van de aarde uit voor kleuters. Van oerknal tot nu. De tekeningen zijn prachtig maar dit onderwerp aan kleine kinderen uitleggen, blijkt toch behoorlijk l...

Lukt het fysisch oceanograaf Carine van der Boog (TU Delft) om de benodigde metingen te doen vóór de NICO-onderzoekers in de territoriale wateren van Venezuela belanden?

In een cel ligt het DNA er nogal rommelig bij. Best gek voor zoiets belangrijks. Maar als de cel gaat delen, is al het DNA keurig ingepakt. Hoe doet de cel dat? Onderzoekers van de TU Delft hebben nu gefilmd hoe het eiwit condensin de lange slierten DNA netjes ordent.

Afgelopen jaar deed de Event Horizon Telescope waarnemingen aan het zwarte gat Sagittarius A*. Het allereerste beeld van een zwart gat laat nog even op zich wachten. Komend voorjaar richten wetenschappers de schotelantennes opnieuw op het centrum van de Melkweg.

Al ruim een halve eeuw speuren we de nachthemel af naar tekenen van buitenaards leven, maar tot de dag van vandaag lijken we ‘alleen’ te zijn. Wetenschapsjournalist Jean-Paul Keulen vertelt in Verstoppertje spelen met aliens hoe we leven buiten de aarde kunnen vinden.

Tijdens de Olympische Winterspelen vertonen honderden sporters hun kunsten op verschillende ijsbanen. Maar waarom is ijs eigenlijk zo glad? Onderzoeker Tjerk Oosterkamp speurt naar de laatste ontbrekende puzzelstukjes.

Storm op zee, dat kent iedereen, er bestaan zelfs liedjes over. Storm ín zee is een heel ander verhaal. Femke de Jong, Caroline Katsman en Carine van der Boog gaan dit fenomeen onderzoeken.

In sciencefiction komen ze al voor, robotjes die ons lichaam tot in de kleinste hoekjes verkennen, medicijnen afleveren en micro-operaties doen. Wetenschappers in Duitsland denken dat ze nu een stapje dichterbij zijn.