Wanneer je persoonlijke informatie zoals naam, adres en burgerservicenummer uit een dataset haalt, kan die toch veilig worden verwerkt? De werkelijkheid is ingewikkelder. Anonimiseren is achterhaald: privacygevoelige informatie zoals medische data moet je versleutelen.

In de operatiekamer en op de intensive care treden regelmatig complicaties op. Helaas zijn die niet altijd tijdig op te sporen. Natuurkundige Simona Cristescu ontdekte dat verhoogde productie van etheen een goede voorspeller is voor complicaties.

Nierziekten zijn nog niet te genezen en er is een nijpend tekort aan donornieren. Hoe kunnen we dan voorkomen dat nierpatiënten sterven aan hun ziekte? NEMO Kennislink sprak met nefroloog Ton Rabelink over de mogelijkheden en beperkingen om zelf nieren te kweken.

Het bewijs dat paddo’s, XTC en LSD kunnen helpen bij psychische problemen als angst, depressie en trauma stapelt zich op. Mooi, want de huidige medicijnen in de psychiatrie werken maar matig. Niet alle deskundigen zien in ‘partydrugs’ echter de beste oplossing.

Voor psychiaters is het bij patiënten soms lang zoeken naar een werkend medicijn met aanvaardbare bijwerkingen. Kan dat niet anders? Psychiater Roos van Westrhenen opende een polikliniek in het Erasmus MC waar ze de gevoeligheid voor medicatie test aan de hand van DNA.

Tegenwoordig kunnen ouders de hele genetische code van hun kind al weten en daarop selecteren, of die code zelfs aanpassen. Redacteur Desiree Hoving ging tijdens NEMO Kennislink Live in gesprek over de mogelijkheden in de voortplantingsgeneeskunde.

Aan het dialyseapparaat is de afgelopen vijftig jaar in essentie weinig veranderd. Vreemd, want op het gebied van technologie is er toch een hoop vooruitgang geboekt. De Nierstichting nam het heft in eigen hand en werkt nu samen met universiteiten en bedrijven aan een draagbare kunstnier.

De nier heeft mechanismen om zichzelf te repareren, maar deze zijn vaak niet voldoende om nierschade tegen te gaan bij nierpatiënten. Roel Bijkerk wil zelfreparatie in de nier stimuleren en start daarvoor een nieuw onderzoek in september 2017.

Negen genen kunnen voorspellen hoe het afweersysteem van mensen reageert op griepvaccinatie. Dat blijkt uit grootschalig Amerikaans onderzoek.

Het duurt gemiddeld vier jaar voor patiënten een donornier krijgen van een overleden persoon. Dat is te lang: in 2015 stierven 74 mensen op de wachtlijst. Door een betere matching kan de wachtlijst korter.

Waar de Lowlandsgangers op vrijdag nog het festivalterrein aan het verkennen zijn, staan ze zondag in de rij voor de wetenschap. Onderzoekers van verschillende universiteiten experimenteren met hersengolven, witte bloedcellen, DNA, bewegingspatronen, infectieziekten en angstzweet.

Kan lichaamsbeweging op jonge leeftijd beschermen tegen geheugenverlies tijdens ouderdom? Wel bij ratten, toont een studie van Canadese neurowetenschappers. De resultaten suggereren dat je door als kind veel te bewegen een veerkrachtiger brein hebt op latere leeftijd.

Om de werking van de hersenen beter te begrijpen, willen neurowetenschappers tot in detail weten welke hersengebieden met elkaar in verbinding staan. Diffusie-MRI maakt dat mogelijk. Dankzij subtielere wiskunde zijn nu ook kruisende zenuwbanen te onderscheiden.

Vis is gezond. In de top tien meest gekochte vissoorten in Nederland staat zalm met stip op nummer 1. Maar er bestaan verschillende soorten. Hoe zit het met de voedingswaarden? Is rode of roze zalm gezonder voor de mens?

Bij mensen met de erfelijke ziekte cystenieren, ontstaan steeds meer holtes gevuld met vocht in de nieren. Die kunnen uitgroeien tot een enorme massa van wel een paar kilo. Wetenschapper Wouter Leonhard zoekt nieuwe medicijnen om deze cystegroei te remmen.

Het verloop van de erfelijke ziekte cystenieren verschilt sterk tussen patiënten: de een heeft bijvoorbeeld veel eerder medicijnen en ingrijpende behandelingen nodig dan de ander. Wetenschappers zoeken manieren om het ziekteverloop te voorspellen, zodat patiënten beter worden behandeld.

Bij menselijke embryo’s is een hartkwaal gerepareerd die door één defect gen wordt veroorzaakt. De gen-techniek blijkt verrassend trefzeker. De embryo’s mochten trouwens niet opgroeien tot gezonde baby’s, maar werden na enkele dagen vernietigd.

Vitaminen zijn een hype, ook binnen de niergeneeskunde. Veel patiënten met chronische nierschade hebben een tekort aan vitamine D en vullen dit aan met supplementen. Dit zou weleens weinig effect kunnen hebben of zelfs averechts kunnen werken.

Patiënten op de intensive care (IC) lopen een groot risico op acuut nierfalen. Plotseling stoppen hun nieren ermee. Matijs van Meurs doet onderzoek naar dit acute effect en gelooft dat beschadigingen van de bloedvaten in de nier een belangrijke boosdoener zijn.

Mensen die gestoord worden in hun diepe slaap hebben de volgende ochtend gemiddeld tien procent meer van het eiwit amyloïd bèta in hun hersenen dan mensen die de hele nacht lekker doorslapen. Langdurig slecht slapen verhoogt wellicht het risico op het ontstaan van de ziekte van Alzheimer.

De meeste mensen in Nederland eten twee keer zoveel zout als wordt aanbevolen door de Wereldgezondheidsorganisatie. Het kan een hoge bloeddruk en nierschade veroorzaken met name bij nierpatiënten. Wat doet zout dan eigenlijk met je nieren?

Het langdurig gebruik van PPI-maagzuurremmers verhoogt de sterftekans. Dat blijkt uit een grootschalig onderzoek onder Amerikaanse veteranen. In Nederland slikken honderdduizenden mensen chronisch PPI’s, vaak zonder directe medische noodzaak.

De mens is een efficiënte loper, maar met de hulp van robotica kunnen we onze stappen straks wellicht nog makkelijker zetten. Onderzoekers slaagden erin om proefpersonen gemiddeld zo’n 24 procent ‘zuiniger’ te laten lopen met een zogenoemd exoskelet.

Hoe ziek iemand wordt na een malaria-infectie hangt voornamelijk af van het type parasiet dat een besmette mug bij zich draagt, zo blijkt uit onderzoek. Dat is iets om rekening mee te houden bij de ontwikkeling van een malariavaccin.

Een eiwit uit het gif van de groene mamba remt de ontwikkeling van cystenieren bij muizen. Op dit moment is het medicijn tolvaptan de enige optie voor het behandelen van deze erfelijke nierziekte, maar dit geeft vaak veel bijwerkingen. Het eiwit uit slangengif is wellicht een goed alternatief....

Faces of Science heeft drie nieuwe bloggers: Janna de Boer, Jorrit Steehouder en Uzume Zoë Wijnsma. Janna analyseert het taalgebruik van patiënten met een psychose, Jorrit onderzoekt de beginjaren van de Europese samenwerking na de Tweede Wereldoorlog. En Uzume duikt nog verder terug de geschi...

Met spinazieblaadjes op een dierproefvrije manier nierbuisjes maken. Daaraan werken de Utrechtse hoogleraar Roos Masereeuw en promovenda Katja Jansen. Op deze opmerkelijke manier willen ze ingrijpen in het ziekteproces dat leidt tot chronische nierschade.

Biofysicus Alexander van Oudenaarden ontvangt een Spinozapremie van 2,5 miljoen euro voor zijn onderzoek naar individuele cellen. Volgens hem zijn in het lichaam geen twee cellen hetzelfde en kunnen we daar nog heel veel over leren.

Wat is er deze zomer fijner dan onderuitgezakt in een strandstoel een goed boek over wetenschap lezen? Er verscheen een hoop moois dit jaar. Alle redacteuren van NEMO Kennislink raden je daarom weer hun favoriete populairwetenschappelijke boek van het afgelopen jaar aan.

Gezonde mensen kunnen bij leven een nier afstaan aan een nierpatiënt. Blijkbaar kunnen we dus prima overleven met één nier. Maar waarom hebben we er dan twee? En waarom hebben patiënten met een nierziekte wel een nieuwe nier nodig?