Is het een jongen of een meisje?’ De eerste vraag die bij de geboorte van een kind wordt gesteld illustreert dat het verschil tussen mannen en vrouwen een van de belangrijkste verschillen is tussen mensen. Maar dit verschil geeft ook aanleiding tot seksisme: het discrimineren op grond van gesl...

Zowel bij de mens als zijn huisdieren zijn er nu verschillende ‘rassen’, als we deze beladen term nog mogen gebruiken. Maar wat is een ras en hoe gaan we daarmee om?

Lang is gedacht dat aan de praktijken van de eugenetica vanwege de racistische teneur met het einde van de Tweede Wereldoorlog in 1945 een einde zou zijn gekomen. Dat is helaas een misvatting. Er zijn tal van voorbeelden in binnen- en buitenland die het tegendeel bewijzen. Zo bleven de strenge...

Wanneer er oorlog is in Afrika, hoor je het woord onvermijdelijk voorbijkomen in de media: stammenstrijd. Het begrip ‘stam’ wordt heel vaak gebruikt om conflicten op het Afrikaanse continent of in het Midden-Oosten te begrijpen.

De bulk van de DNA-codes en de bijbehorende eiwitten is voor ieder mens gelijk. Toch verschillen mensen in veel opzichten van elkaar. We verschillen in uiterlijk, huidskleur, lengte en breedte. Ook de manier waarop we reageren op medicijnen, dieet of hormonen verschilt. Dit is grotendeels teru...

Er is een harde kern van hooligans die in hun vrije tijd, helemaal los van voetbalwedstrijden, met elkaar afspreken om te gaan matten op een afgelegen weiland. Maar zo’n groep bestaat uit allemaal individuen die hun eigen afwegingen maken. Wat is de kans dat ik word gepakt? Wat is de kans dat ...

Huidskleur is vermoedelijk het meest misbruikte kenmerk om verschillen tussen groepen mensen te veronderstellen. Om uiteenlopende redenen is dit een weinig rationele manier van kijken naar mensen. Zo is een verschil in huidskleur genetisch gesproken veel minder ingrijpend dan je in eerste inst...

Wanneer taal alleen maar een communicatiemiddel zou zijn, dan zou de hele wereld binnen de kortste keren Engels, of misschien Esperanto spreken. Maar taal is veel meer. Taal is ook een identiteit, en daarmee een bindmiddel – en soms een splijtzwam – binnen en tussen groepen mensen....

Worstelt de biologie al met het begrip ras, in het recht is ‘ras’ helemaal een verhaal apart. Dat bleek bijvoorbeeld in december 2016, toen de Haagse Rechtbank PVV-leider Geert Wilders schuldig bevond aan het aanzetten tot (rassen)discriminatie. Hij had zich – tevergeefs – verweerd door te ste...

Epigenetica is een onderzoeksgebied dat nog volop in ontwikkeling is. Toch zijn er nu al duidelijke aanwijzingen dat epigenetische factoren erfelijk kunnen zijn. Dat is een extra goede reden om onze omgeving heel serieus te nemen. En het is ook een verklaring voor het gegeven dat wij heel snel...

De nazi-ideologie voegde aan de eugenetica het element raszuiverheid toe en ging vervolgens veel verder dan uitsluiting alleen. De nazi’s hebben op basis van deze verfoeilijke ideologie in de concentratiekampen miljoenen, merendeels Joodse slachtoffers gemaakt.

Sinds de moderne mens zich vanuit Afrika heeft verspreid is er een groot aantal verschillende groepen ontstaan. De term ‘ras’ werd in de context van de mens voor het eerst gebruikt door de filosoof Immanuel Kant: ‘Dat wat over de generaties onveranderlijk blijft, onder behoud van het eigen kar...

Bij het onderzoek naar de verspreiding van verschillende groepen mensen over de planeet spelen moleculaire technieken tegenwoordig een hoofdrol. Uit sporen in het DNA blijkt dat onze voorouders vanuit Afrika waarschijnlijk maar één grote volksverhuizing hebben gemaakt.

De mens met al zijn etnische, religieuze, of om het even welke wij-zij-conflicten, wordt nogal eens vergeleken met de dieren die genetisch gesproken het dichtst bij ons staan: chimpansees. Het lijkt een soort wetenschappelijke vergoelijking van ons conflictueuze gedrag. Maar is dat een niet wa...

In een tijd dat terroristische groepen als Islamitische Staat, Boko Haram, Al Qaida of de Taliban zich allemaal beroepen op de Islam als hun drijvende kracht, kan niemand het ontkennen: religie is behalve een bron van troost of verzoening ook een bron van conflict.

In complexe samenlevingen, zoals de Nederlandse, spelen beelden een bepalende rol. Beelden kunnen een gevoel van gemeenschap doen ontstaan. Via beelden ontwikkelen mensen een idee van het eigene en het andere of vreemde, en dat beïnvloedt in sterke mate wie in deze verbeelding bij een gemeensc...

Wij mensen zijn het resultaat van een langdurige evolutie, waarbij genen bijeen werden gevoegd en samengekneed. Niet uit een handvol aarde ontstaan, maar uit een wagonlading genen. En alles, altijd, in wisselwerking met omgevingsfactoren.

Sinds de tweede helft van de negentiende eeuw hebben verschillende wetenschappers geprobeerd om mensen met bepaalde ongewenste kenmerken van voortplanting uit te sluiten. Inmiddels is kraakhelder dat dit volledig ongefundeerd was, met name vanwege onvoldoende kennis van de genetica.

DNA speelt een belangrijke rol in wie we zijn en welke eigenschappen we hebben. DNA bepaalt ook in belangrijke mate onze gezondheid. Het wordt echter steeds duidelijker dat ook onze omgeving heel belangrijk is voor de activiteit van onze genen, en daarmee: voor wie we zijn. De aloude discussie...

Racisme is een keiharde realiteit voor heel veel mensen, niet alleen buiten, maar ook binnen Nederland. Over de hele wereld eigenlijk. Toch is daar iets vreemds mee aan de hand. Want hoe kan er sprake zijn van racisme als er binnen de soort Homo sapiens helemaal geen sprake is van ras...

Waar verschillende, vooral populistische politici in het Westen de multiculturele samenleving als mislukt bestempelen, laat Suriname zien dat multi-culti wel degelijk goed mogelijk is. De vele verschillende bevolkingsgroepen leven vreedzaam naast en met elkaar. Alle bevolkingsgroepen voegen ie...

Binnen de problematiek rond racisme en discriminatie neemt het Joodse volk een bijzondere plek in de geschiedenis in. De oorsprong van het Joodse volk is vaag. Terwijl de uiterlijke en culturele verschillen groot zijn, worden alle Joden gebonden door het geloof en de daaraan verbonden traditio...