Om te kunnen bewegen haalt de mens energie uit de voeding. In de stofwisseling – ook wel metabolisme genoemd – wordt die voeding uiteindelijk verwerkt tot adenosinetrifosfaat (ATP). Die energierijke verbinding is de universele energiebron voor alle levende cellen van het menselijk lichaam.

Bij beweging zijn veel organen en systemen betrokken. In de meest directe zin zijn dat natuurlijk de spieren en de botten. Samen heten die niet voor niets ‘het bewegingsapparaat’.

De Nederlandse Norm Gezond Bewegen is in 1998 opgesteld door de universiteiten van Amsterdam (VU), Maastricht, Groningen en Utrecht, en het RIVM, TNO en de sportkoepel NOC*NSF. De norm is vooral gericht op het onderhouden van gezondheid en is verschillend voor jongeren, volwassenen en ouderen....

Eigenlijk is het niet objectief vast te stellen of de Nederlandse Norm Gezond Bewegen en de fitnorm wel werken. Ze zijn opgesteld door een panel van experts waar vervolgens in een breed kader overeenstemming over is gekomen.

‘Rokers sterven jonger’, ‘Roken kan het sperma beschadigen en vermindert de vruchtbaarheid’, of wat te denken van deze: ‘Tabaksrook bevat benzeen, nitrosaminen, formaldehyde en waterstofcyanide.’ De waarschuwingen die – nu alweer tien jaar, op last van de Eu...

Je hoeft niet per se intensief te sporten om een gezonde portie lichamelijke activiteit te krijgen. School en werk – waaronder huishoudelijk werk – zijn de belangrijkste bronnen voor alledaagse gezonde lichamelijke activiteit.

Is voldoende bewegen voor ‘gewone’ mensen al lastig, voor iemand met een chronische aandoening als de ziekte van Parkinson is het helemaal een opgave om aan de gezonde portie dagelijkse beweging te komen.

Je hebt je hersens nodig om te bewegen, maar je hebt ook beweging nodig om je hersens in conditie te houden.

Langdurige zware inspanning is niet goed voor je weerstand. Dat is eigenlijk al sinds het begin van de vorige eeuw bekend.

Bewegen draaide ooit om drie V’s: voeding, voortplanting en veiligheid. Wie duizenden jaren geleden wilde eten moest dat eten zelf gaan bejagen of verzamelen. Wie niet gegeten wilde worden moest bij tijd en wijle de benen kunnen nemen en voor een aardige date kon je niet terugvallen op interne...

Wat voor de een beweging is, ervaart een ander als heel kalm aan doen. En een pijntje kan voor de een welhaast een onoverkomelijke handicap zijn, terwijl een ander vrolijk verder leeft met chronische beperkingen. Gezondheid en beweging lijken dus subjectieve begrippen. Waar het uiteindelijk op...

Om te ontdekken wat beweging doet met ons bewegingsapparaat wordt er onderscheid gemaakt tussen krachtsinspanning en duurinspanning.

Bot is geen dode hoop kalk! Het is een levend weefsel dat vol zit met levende cellen, bloedvaten en zenuwen (zie de figuur verderop).

Om te weten wat beweging doet met hart en bloedvaten is het nodig te begrijpen hoe dat hart en die bloedvaten, en ook de longen, in grote lijnen werken. Alles begint bij de behoefte aan brandstof en zuurstof voor beweging.

Bewegen om gezond te blijven is geen moderne hype. De gunstige invloed van lichamelijke activiteit op gezondheid werd al onderkend door de oude Grieken en was ook in de Indiase beschaving van 2.500 jaar geleden geen nieuws.