Naar de content

Zonder proefdieren geen nieuwe behandelingen

ADC

Afgelopen juli is de Universiteit Maastricht, onder druk van dierenactivisten, gestopt met cardiologisch onderzoek op labradors. Goed nieuws voor de honden, maar slecht nieuws voor patiënten met hartfalen. Een betere behandeling van hun ziekte komt vooralsnog zonder proefdieronderzoek niet dichterbij.

Eind 2013 dienden wetenschappers een voorstel in voor onderzoek naar hartfalen bij 39 labradors. De labrador staat hierbij model voor de mens. De labradors waren gehuisvest in de proefdierfaciliteit van de Universiteit Maastricht. Zo’n faciliteit lijkt wel wat op een asiel.

Pacemakers worden al ingezet bij hartfalen, maar het is onduidelijk waar het hart van een patiënt met hartfalen het beste gestimuleerd kan worden.

Wikimedia Commons

De labdieren zitten het grootste deel van de tijd in hokken. Daarom gingen de honden, onder begeleiding van hun verzorgers, dagelijks naar een verderop gelegen speelweide om uit te rennen en hun behoefte te kunnen doen. Door bedreigingen van dierenactivisten is dat tripje nu te gevaarlijk geworden en is het onderzoek stopgezet.

Pacemakers

Hartfalen is een chronische ziekte, waarbij de pompkracht van het hart steeds verder afneemt. De ziekte kan aangeboren zijn, maar ook op latere leeftijd geleidelijk ontstaan. Medicijnen bieden vaak uitkomst, maar als hartfalen verergert is een pacemaker soms de enige oplossing. Dat apparaatje houdt het hartritme in de gaten en grijpt – zo nodig – in. Die behandeling is echter nog niet ideaal. Het is namelijk onduidelijk waar het hart van een patiënt met hartfalen het beste gestimuleerd kan worden.

Juist op die vraag wilden de wetenschappers met het hondenonderzoek antwoord geven, waardoor pacemakers bij patiënten met hartfalen beter kunnen worden ingezet.

Dit redactioneel weerspiegelt de mening of visie van de redacteur. Hoewel wetenschappelijk onderbouwd en beargumenteerd, is het een persoonlijke mening en geen wetenschappelijk feit. Ben je het (niet) eens met de auteur? Geef dan vooral ook een reactie hieronder.

Keuze voor de hond

Door het hart van de labradors een sneller ritme op te leggen, gaat de hartfunctie achteruit. Die behandeling leidt uiteindelijk tot hartfalen. Honden met hartfalen werden verdeeld in drie groepen. Bij iedere groep werd het hart op een andere plek gestimuleerd, met behulp van een pacemaker.

Maar waarom waren er eigenlijk honden nodig voor dit onderzoek? Een onafhankelijke commissie van experts heeft dit bekeken en een evaluatierapport opgesteld. Hun belangrijkste conclusie: de keuze voor de hond als diermodel is goed onderbouwd en het onderzoek was nuttig omdat het dicht bij de kliniek staat en er potentieel veel patiënten mee zijn geholpen.

Protest tegen dierproeven bij de Universiteit Maastricht, naar aanleiding van cardiologisch onderzoek op honden.

ADC

Eerste eis bij de keuze voor een diermodel was dat er een pacemaker in moest passen. Kleine dieren zoals ratten, fretten en muizen vielen daardoor af. De keuze voor de hond is vooral gebaseerd op de anatomie van het hart. Bij honden ziet het prikkelgeleidingssysteem van het hart er ongeveer hetzelfde uit als bij de mens. Bij andere grote dieren zoals het varken, het schaap en de geit ziet dat systeem er anders uit en verloopt de prikkelgeleiding dus ook anders. Deze dieren zijn daarom minder geschikt voor dit type onderzoek.

Dierexperimentencommissie

Het onderzoek naar hartfalen is goedgekeurd door de dierexperimentencommissie (DEC) van de Universiteit Maastricht. De DEC is een onafhankelijke commissie waarbinnen proefdierdeskundigen kijken naar het onderzoeksplan, bepalen of het wetenschappelijk of maatschappelijk belang opweegt tegen het ongerief voor de dieren en nagaan of er geen alternatieven zijn voor het onderzoek op dieren.

Het is dus zeker niet zo dat wetenschappers ‘zomaar’ van alles op dieren kunnen uitproberen. Het is jammer dat dierenactivisten die indruk wel graag willen wekken. Via social media verkondigen zij bijvoorbeeld dat er al genoeg alternatieven zijn. Maar wie de werking van pacemakers in een falend hart wil testen, komt niet ver met losse cellen of een stukje kweekweefsel.

In dit specifieke geval gooit de actiegroep ook haar eigen glazen in. De onderzoekers wilden de resultaten van de experimenten namelijk gebruiken om een computermodel van het hondenhart te ontwikkelen, zo staat in het evaluatierapport. Zo’n computermodel zou toekomstige dierexperimenten, in ieder geval gedeeltelijk, kunnen vervangen.

Persbericht Universiteit Maastricht. Vanaf die link is ook het onafhankelijke evaluatierapport te downloaden.

ReactiesReageer