Eén pak melk, twee ons soepgroenten, doosje eieren en een..uh een…eh. Ken je dat? Thuis kon je je boodschappenlijstje nog opdreunen en vijf minuten later weet je het niet meer. Bijna iedere zwangere vrouw kan erover meepraten. Hele spiegels worden soms volgeplakt met post-it’s en door de kamer liggen papiertjes verspreid met “belangrijke dingen”. Gefrustreerd over deze ongekende aanvallen van vergeetachtigheid, geven ze graag hun baby-in-wording de schuld.
Maar er is goed nieuws voor de zwangeren onder ons. Het is nu bewezen: zwangerschap maakt vergeetachtig. Volgens onderzoeker Guido van Wingen van UMC St Radboud zorgt het geslachtshormoon progesteron er namelijk voor dat vrouwen bijvoorbeeld gezichten slechter onthouden en herinneren. En laat dit hormoon nu net in grote concentraties aanwezig zijn in zwangere vrouwen.
Kom op amygdala, waar had ik nu ook alweer mijn sleutels gelaten?
Smoelenboek
Wingen ontdekte dit door met een MRI-scanner het brein van gezonde vrouwen af te speuren, bij wie hij de concentratie progesteron eenmalig verhoogd had tot het niveau van een zwangere vrouw. Terwijl de vrouwen gezichten moesten bekijken en onthouden, zag hij twee hersengebieden, de amygdala en de fusiforme gyrus die minder actief waren dan voorheen. De amygdala speelt een rol bij angstgevoelens, maar is ook betrokken bij het opslaan en ophalen van herinneringen. En de fusiforme gyrus is gespecialiseerd in gezichtsherkenning en –verwerking. Kortom, dit tweetal wil je dus juist actief hebben wanneer je probeert gezichten in je geheugen te griffen.
Nu blijkt dus dat progesteron deze twee hersengebieden afremt, waardoor de gezichten minder goed in het geheugen worden opgeslagen. ‘Hoe sterker de remming van deze hersengebieden, des te groter de achteruitgang in geheugenprestatie’, aldus Wingen. Bovendien kan een geremde amygdala andere hersengebieden die met geheugen te maken hebben ook afremmen. Via een kettingreactie zorgt progesteron er dus ook nog voor dat niet alleen het onthouden van de gezichten moeilijk is, maar ook het weer herinneren.
Geheugenzeef
Wingens onderzoek laat wetenschappelijk bewijs zien voor de geheugen-mankementen bij zwangere vrouwen. Als water door een vergiet, lekken de opgeslagen gezichten weg in de vergetelheid. Eén troost: na negen maanden keldert je progesteronniveau weer als een gek naar beneden, zodat je heel nauwkeurig het gezicht van je pasgeboren spruit kan opslaan. Je zou er toch maar eens met de verkeerde vandoor wandelen…
Zie ook:
- Lees meer over het hormoon progesteron (Kennislinkartikel)
- Samenwerkende neuronen zijn goed voor je geheugen (Kennislinkartikel)
- Tweestrijd in het geheugen (Kennislinkartikel)