Een duidelijke 1 aprilgrap, dachten we bij Kennislink: laat de reacties van verontruste burgers maar komen! We kregen juist tientallen foto’s van ogen binnen. En dat terwijl het zo’n eng idee is, meehelpen een systeem te testen dat onzichtbaar en op afstand bepaalt of jij een potentiele winkeldief bent. Op deze pagina vind u (voor het nageslacht) de tekst van de grap. Lees meer over de achtergronden van de grap op onze speciale 1-april pagina.

De Zweedse psycholoog Mats Larsson ziet aan je ogen of je een opvliegend vechtersbaasje bent of juist de vrolijkheid zelve. De genen die het persoonlijkheidsdeel van de hersenen aanleggen, bouwen ook de ogen. Hoort bij elke persoonlijkheid een speciaal irispatroon? Larsson vond in de ogen van zijn 428 proefpersonen een verband tussen de vorm van cryptes (zwarte vlekjes in de iris) en de persoonlijkheid. De Zweed trainde daarna een computer in het herkennen van die patronen.

Risicobezoekers in de gaten houden

Larsson’s systeem wordt getest in Nederlandse winkelcentra en horeca om “risicobezoekers” op te sporen voor ze een probleem vormen. Herrieschoppers en winkeldieven kosten die sectoren een paar miljoen euro per jaar. Een systeem dat risicobezoekers preventief uit de menigte pikt, zou met open armen worden ontvangen. De deelnemende winkelcentra besparen zo beveiligingskosten en aangesloten winkels verliezen minder inkomsten door winkeldiefstal. Het winkelende publiek is ondertussen onzichtbaar beveiligd tegen herrieschoppers. Kennislink helpt de detailhandel mee Larsson’s systeem te testen.

Veiliger over straat

In de openbare ruimte van Londen en New York hangen al camera’s die misdadigers en herrieschoppers op de gevoelige plaat zetten. De systemen gebruiken geavanceerde gezichtsherkenning om misdadigers en andere lastpakken op te sporen. Met de irisscanner van Larsson kan zo’n camerasysteem potentiële “herrieschoppers” al op basis van hun iriskenmerken herkennen vóór ze een misdrijf begaan.

Overal irisscans

In Spielberg’s SF-film “Minority Report” wordt biometrische persoonsherkenning via irisscans al volop gebruikt. Intelligente billboards herkennen toevallige passanten aan de hand van hun iriskenmerken en stemmen de advertentieboodschap op hen af. Spielberg baseerde zich op een denktank van futurologen die het Washington van 2054 voorspelde op basis van huidige denkbeelden en gegevens.

Een toekomst met overal aanwezige irisscans is dichterbij dan we denken. Zo biedt Schiphol haar vaste klanten sinds 2002 onder de naam ‘Privium’ een snellere grenscontrole aan door middel van een irisscan. De Privium-technologie zoekt naar specifieke, bij iedere persoon verschillende kenmerken van de iris. Die unieke irisdetails van beide ogen worden ook opgeslagen op een speciale “Priviumkaart”. Bij de grenspassage vergelijkt een computer de gegevens in de chip met het oog van de reiziger.

Vergeleken met andere vormen van biometrische identificatie, zoals herkenning van de vingertop of de handpalm, is de irisscan de meest betrouwbare en snelle vorm. Hartstikke veilig en bovendien veel sneller dan de handmatige paspoortcontrole. Ook voor banken is de irisscantechnologie een interessante ontwikkeling. Stel je voor dat je bij een pinautomaat geen pasje of pincode meer nodig hebt: een simpele irisscan garandeert dat degene die bij de pinautomaat staat ook daadwerkelijk de rekeninghouder is.

Publieksmetingen

Kennislink heeft in de loop der jaren een flinke hoeveelheid ervaring opgebouwd in samenwerking met grote online publieksmetingen. De Grote Griepmeting vindt inmiddels voor het vierde jaar plaats, en volgt de verspreiding van griep tot ver buiten Nederland. In 2006 ging het project Reken mee met ABC online. Daar kunnen internetters meewerken aan een groot rekenproject om het nog onbewezen ABC-vermoeden uit de wiskundige getaltheorie te testen.

Vanaf komende maand doet Kennislink mee aan een derde publieksmeting: het Kennislink Biometrie Onderzoek dat uit de vorm van iemands iris zijn of haar persoonlijkheid afleest. In een pilotproject onderzoekt een grote retailvastgoedbelegger of de methode kan werken als surveillancesysteem dat de winkelende menigte preventief scant op zoek naar risicobezoekers.