Mars heeft dan een lichtere atmosfeer dan de aarde, ook op onze buurplaneet kan het aardig spoken. Eerder deze maand stak er al een stofstorm op die langzamerhand naar de landingsplek van ESA’s Beagle 2 kruipt. Mars kent ook zogenaamde dust devils (zandhozen), kleine wervelwindjes die al het stof in hun pad opzuigen en de ondergrond blootleggen. Omdat die vaak een andere kleur heeft dan het stof, is het pad van een dust devil zelfs vanuit de ruimte goed te zien.
Deze opname door de Mars Global Surveyor-satelliet laat de sporen van zandhozen in een oude, bijna geheel gevulde krater zien. De zandhozen scheppen het fijne stof op en laten de kale en iets donkerder ondergrond achter. De krater is bijna drie kilometer breed en bevindt zich op het zuidelijk halfrond van Mars, dat pas zijn voorjaar beleefde: dust devil-seizoen op Mars! bron: Malin Space Science SystemsKlik op de afbeelding voor een grotere versie.
Stoffig en droog, dat doet eerder aan de Sahara denken, maar Mars kan er ook wat van. Bijna de hele wereld is daar woestijn, al is het dan wel een ijs- en ijskoude. Het beetje water dat er is zit opgesloten in de twee ijskappen. De planeet is verder bedekt met fijn stof. Op aarde hebben we zo’n stoflaag door de vele regens niet, maar op Mars is het stof overal.
Zandhozen zijn dan ook een veelvoorkomend verschijnsel op Mars. Als de zon het oppervlak verwarmt en de atmosfeer erboven rustig is, kan een wervelwind ontstaan, een omgedraaide kegel van ronddraaiende lucht. Erbuiten stijgt warme lucht op en erbinnen daalt koude lucht naar het oppervlak. De wervelende lucht van de vortex kan licht materiaal optillen en meenemen. Stof, zoals op Mars, maar ook zand in aardse woestijnen.
Zandhoos in Death Valley, vlakbij Saratoga Springs.
Meer weten:
- Meer over Dust Devils (Engels)
- Mars Global Surveyor homepage (Engels)
- Meer informatie over de Mars Global Surveyor (Engels)
- Stofdoek voor Beagle 2? (Kennislink artikel)