Muggen zorgen niet alleen voor jeukende bulten en slapeloze nachten. In tropische gebieden kunnen zij ook gevaarlijke ziekten als malaria overbrengen. Kennislink peilde met de prijsvraag ‘Mug’ wat lezers zoal doen om zich tegen deze bloedzuigers te beschermen. Slapen naast een voor muggen aantrekkelijke partner, ouderwets aan de slag met de vliegenmepper, smeren met citronella. Het kwam allemaal voorbij. Maar welke tips waren zowel origineel als effectief? En waarom werken ze zo goed?

Blaas de muggen weg

Hendrik Jan Groenenberg: “Muggen houden niet van tocht. Een ventilator in de (slaap)kamer of zelfs voor een tent zorgen voor een mugvrije zone. De grootte van de ventilator is bepalend voor de grootte van de mugvrije zone.”

Een ventilator biedt geen volledige bescherming, maar houdt de meeste muggen wel bij je uit de buurt. Hoe dat komt? Muggen houden niet van de sterke luchtstroming die een ventilator produceert. Ze kunnen er gemakkelijk door uitdrogen en vliegen daarom liever een blokje om. Wellicht beïnvloedt de sterke luchtstroom ook het zoekgedrag van de mug. Met andere woorden: met een blazende ventilator naast je bed, kan die vervelende bloedzuiger je moeilijker vinden.

Muggen zijn helaas niet van elke ventilator onder de indruk. Om een voldoende sterke luchtstroom te creëren, moet de ventilator redelijk snel kunnen draaien. De luchtstroom is sterk genoeg als je hem zelf goed kunt voelen.

Zet een spin in

Robin van der Weide: “Het probleem van de mug zit bij het ecosysteem. Als men niet langer spinnen (de natuurlijke vijand van de mug) zou verdelgen in huis en tuin, zouden er minder muggen zijn om de mens als bloedbron te zien.” Renate Otter: “Spinnen rond de deuren en de ramen vooral laten zitten! Ze zijn leuk en erg effectief in het wegvangen van muggen.”

Er zijn spinnensoorten die gek zijn op een hapje mug. Een bekend voorbeeld komt uit Oost-Afrika. Daar leeft een springspin die een duidelijke voorkeur heeft voor menselijk bloed in de maag van vrouwtjesmuggen. Wat als de spin moet kiezen tussen een dikke mannetjesmug met een maag vol suikeroplossing en een klein vrouwtje dat gevuld is met bloed? Dan gaat hij zonder twijfel voor de vrouwtjesmug. Niet alleen is de spin verzot op de smaak van menselijk bloed, hij kan het ook op afstand al ruiken.

Welke spinnen je thuis moet inzetten om muggen te vangen is lastig te zeggen. Waarschijnlijk nemen niet alle spinnensoorten regelmatig een hapje mug, maar daarover is nog weinig bekend.

Verkleed je als Tuareg

David van der Veken: “Kleed je zoals je in pakweg de Sahara jezelf het best tegen de elementen beschermt: zoals een Tuareg met dikke wollen en katoenen kledij. Het isoleert perfect tegen hitte overdag en de koude ’s nachts, en de mug haar angel is te kort om er door te prikken. Houdt men niet van de gezichtssluier is een hoed met klamboe een alternatief ;-)”

Met kleding kun je veel doen om het prikken voor muggen lastig te maken. Een dun t-shirt dat strak op de huid aansluit staat misschien erg mooi op een hete zomerdag, maar de mug bijt er zo doorheen. Hoe kun je dat voorkomen? Met haar monddelen kan de mug hooguit een tot twee millimeter diep bijten. Door loszittende kleding te dragen van een iets dikkere stof kom je dus al een heel eind. Ook stof met een compacte samenstelling maakt bijten voor de mug erg moeilijk.

Voor wie helemaal zeker wil zijn verkopen outdoorwinkels speciale kleding die beschermt tegen muggen. Die kleding is bewerkt met insecticiden en dat zorgt ervoor dat de mug liever op zoek gaat naar een ander slachtoffer.

Wegzuigen die mug

John van Dam: “Er gaat niets boven een muggenzuiger. Eenvoudig op de mug richten en weg is de mug. Tegenwoordig is elke stofzuiger al geschikt gemaakt om een muggenplaag af te weren. Vergeet echter niet na het opzuigen de slang met een prop papier af te sluiten.”

Bijna iedereen heeft er een in huis: een stofzuiger. Dit huishoudelijke apparaat kan voortaan ook dienst doen als muggenzuiger. Wat is het voordeel ten opzichte van de ouderwetse vliegenmepper? Met een sterk zuigende stofzuiger maak je veel meer kans de mug daadwerkelijk te vangen. Bovendien kun je ook rondvliegende muggen snel onschadelijk maken. En natuurlijk heb je na een avondje muggenzuigen geen last van bloedvlekken op het behang.

Wel moet je er even aan denken de stofzuigerslang af te sluiten voordat je gaat slapen. De mug wordt door het wegzuigen niet gedood en kan zonder voorzorgsmaatregelen dus gewoon weer naar buiten vliegen.

Zie ook

• Muggen wegjagen met mensenzweet (Kennislinkartikel)
• Muggen ruiken als de beste (Natuurwetenschap en Techniek)
• Bacterie bestrijdt malariamug (Kennislinkartikel)
• Malariaparasiet manipuleert steekgedrag mug (Kennislinkartikel)
• Schimmel bestrijdt malariamug (Wageningen UR)
• Schimmel tegen malaria blijkt resistentie-wonder (Ditisbiotechnologie)
• Transgene malariamug niet de oplossing (Wageningen UR)