Je leest:

Weersatellieten

Weersatellieten

Auteur: | 1 januari 2003

Er zwerven op dit moment zo’n 8000 objecten rond de aarde, waarvan het merendeel, zo’n 6000 stuks, afval is in de vorm van afgebroken of verbrande onderdelen afkomstig van oude satellieten en ruimteschepen tot en met verloren handschoenen van astronauten.

De overige 2000 zijn intact gebleven satellieten, waarvan op dit moment ruim 600 nog werkzaam zijn. Het grootste gedeelte zijn communicatiesatellieten, waaronder voor TV- en radiodoeleinden en telecommunicatie.

Verder zijn er nog omstreeks 200 weersatellieten, die onder te verdelen zijn in: 1. geostationaire satellieten 2. polaire satellieten

Geostationaire satellieten

Geostationaire satellieten zijn die satellieten die boven een vast punt boven de aarde ‘schijnen stil te hangen’. Zodoende kunnen zij steeds hetzelfde stukje van de aarde aftasten. De werkzame geostationaire weersatellieten zijn op dit moment: voor Noord- en Zuid-Amerika: GOES 8 en 10 voor Europa en Afrika: METEOSAT 7 voor Azie: METEOSAT-6, GOMS (west-Azië) en GMS 5 (oost-Azië en Pacific)

Ze staan alle op een hoogte van bijna 36.000 km rechtboven de evenaar boven een bepaalde lengtegraad. Daarbij hebben ze een snelheid van ruim 180 km per minuut !, zodanig dat ze van west naar oost exact met de aarde meedraaien. Het lijkt dus alsof ze stilstaan maar ze draaien dus gewoon mee met de om haar as draaiende aarde. In een etmaal legt de METEOSAT een bijna cirkelvormige baan af van ruim 260.000 km. Deze satelliet bestrijkt constant de werelddelen Europa en Afrika met een klein stukje van westelijk-Azië en een klein stukje van de oostkust van Noord- en Zuid Amerika. Op dit moment zijn de Meteosat 6 en 7 actief. De GOES-satellieten 8 en 10 tasten resp. het oost- en westdeel af van Noord- en Zuid-Amerika en het grootste deel van de Stille Oceaan. Vierentwintig uur per dag nemen zij o.a. de wolkenpatronen waar die boven de aarde ons weer op een bepaald moment bepalen.

Polaire satellieten

Een andere soort weersatelliet is die een zogenaamde polaire baan om de aarde maakt. Het wordt eigenlijk al gezegd: deze satellieten draaien om de aarde via de noord- en zuidpool. Ze trekken niet exact over de polen heen maar in een bepaalde schuine hoek met de aardas of de meridianen. Meridianen zijn de denkbeeldige lijnen die over de aarde van noord naar zuid lopen en daarbij verdelen ze de aarde in lengtegraden. Polaire satellieten staan lager dan hun ’collega’s’ van de geostationaire afdeling. Op een hoogte van 850-900 km razen ze over de aarde, waarbij ze bij iedere omloop weer een ander strook aarde voor hun rekening nemen. Door hun lagere hoogte boven de aarde zijn de foto’s gedetailleerder en hebben een iets groter oplossend vermogen. In de hele wereld kunnen foto’s van deze satellieten ontvangen worden. Met speciale software wordt de baan en posities van een polaire satelliet berekend, zodat men exact weet wanneer de satelliet in de buurt komt. In gemiddeld 14 omlopen maken ze een heel rondje om de aarde. Elke omloop duurt omstreeks 103 minuten. De NOAA satellieten zijn polaire satellieten. Op dit moment zijn het NOAA 12, 14, 15 en de nieuwe 16 die werkzaam zijn. Elk van deze groep satellieten bevindt zich op een bepaald tijdstip op een andere plek boven de aarde, in de exosfeer, de bovenste laag van de dampkring. Ze worden door de aantrekkingskracht van de aarde aangetrokken op zodanige wijze dat ze in hun baan blijven. Hierbij zij de satellieten uitgerust met zgn. stuurraketjes en brandstof zodat ze op hun tijd wat kunnen bijsturen en hun koers kunnen corrigeren. Gemiddeld hebben ze brandstof voor max. 12 jaar. Na die tijd houdt hun taak op te bestaan en zwerven ze verder voorgoed doelloos in de ruimte. Andere polaire weersatellieten zijn de METEOR ’s, de OKEAN ’s en de SICH.

Van veel van deze genoemde satellieten is fotomateriaal op het Internet aanwezig en te downloaden. Op sommige websites is zelfs ieder half uur een foto beschikbaar.

Dit artikel is een publicatie van Meteonet.
© Meteonet, alle rechten voorbehouden
Dit artikel publiceerde NEMO Kennislink op 01 januari 2003
NEMO Kennislink nieuwsbrief
Ontvang elke week onze nieuwsbrief met het laatste nieuws uit de wetenschap.