Weersatellieten gebruiken microgolven om een heel breed scala aan gegevens over de aarde te verzamelen. Zo kunnen de satellieten met behulp van microgolven onder andere gegevens verzamelen over de oppervlaktetemperatuur op land en zee, de verplaatsing van het wolkendek in kaart brengen en de hoeveelheid neerslag op elke willekeurige plek op aarde nauwkeurig registreren. Deze gegevens zijn niet alleen van belang voor de weersvoorspelling, maar voorzien meteorologen ook van belangrijke informatie over ons klimaat en toekomstige klimaatveranderingen.
Radiografische vervuiling
Met de huidige toename van het mobiele telefoonverkeer, draadloze netwerken, en andere vormen van radiografisch technologie wordt het steeds drukker in onze atmosfeer. Met name boven dichtbevolkte gebieden is er al zoveel radioverkeer in de lucht, dat de weersatellieten op vele honderden km hoogte al niet meer het verschil kunnen ‘zien’ tussen een regenbuitje of heftig telefoonverkeer. Daarnaast leggen ook militaire ontwikkelingen op het gebied van radiografisch toepassingen steeds zwaarder beslag op de beschikbare bandbreedte in het luchtruim. Het toch al zo krappe bereik waarbinnen weersatellieten hun waarnemingen kunnen doen raakt daardoor steeds meer in het geding.
De microwave scanning radiometer aan boord van Nasa’s Aqua-atelliet kan met behulp van specifieke microgolven neerslag door het wolkendek heen zien. In dit beeld van Groot-Brittanië (oktober 2004) is goed te zien hoe de microgolfvervuiling boven dichtbewoonde gebieden (rood/gele vlekken) zo’n sterk signaal geeft dat subtiele temperatuursvariatie er praktisch bij in het niet vallen…
Onzichtbaar wolkendek
Twee belangrijke golflengtes (6.8 GHz and 10.7 GHz) heeft het meteorologisch onderzoek dan ook al op moeten offeren aan militaire en particuliere toepassingen. Men maakt zich nu echter ook ernstig zorgen om de golflengte tussen de 23.6 en de 24 GHz. Volgens dr. Stephen English, manager van de satellite radiance assimilation group van het Britse meteorologische instituut, is juist deze specifieke frequentie van onschatbare waarde, omdat dit de enige golflengte is waarbinnen de weersatellieten het verschil tussen ‘water’ en ‘waterdamp’ kunnen zien. Zonder dit onderscheidend vermogen zouden weersatellieten het wolkendek boven onze wereldzeeën dus niet meer kunnen ‘zien’.
Een internationale groep meteorologen gaat bij de International Telecommunication Union, het EU orgaan dat toeziet op het radioverkeer boven Europa, bepleiten dat deze frequenties beschermd moet worden in het belang van klimatologisch onderzoek, maar of zij opgewassen zullen zijn tegen de zware militaire en commerciële druk zal moeten blijken…
Zie ook:
- Weersatellieten (Kennislinkartikel van Meteonet)
- Vervuilde kaart (Kennislinkartikel)
- Milieusatelliet ENVISAT gelanceerd (kennislinkartikel)
- ENVISAT, in het belang van de aarde (Kennislinkartikel van de NVR)
- Satellietinstrumenten meten gat in de ozonlaag (Kennislinkartikel van Natuurwetenschap & Techniek)
- Meteosat Second Generation: meer dan alleen het weer (Kennislinkartikel van ESA)
- ICEsat: ijskoud de beste (Kennislinkartikel)
- Lange-termijn weerbericht: Warmer, maar veel natter! (Kennislinkartikel uit Mens & Wetenschap)
- Meer informatie over weersatellieten van het KNMI