Wanneer je per ongeluk in je vinger snijdt, kan het daaropvolgende wondje er soms aardig gruwelijk uitzien. De reden dat we niet met zulke sneetjes naar de dokter rennen is bijzonder: ons lichaam heeft een complex reparatiesysteem draaien, dat op de juiste tijdstippen nood ruikt en een wederopbouwmissie op de plaats van onheil begint.
Maar, net als enkele andere onderdelen van het lichaam, is deze reparatiedienst niet feilloos. Soms rukken de troepen – bekend als lymfocyten – niet uit of wordt er maar half werk gedaan. Dat geldt in het bijzonder voor wonden of mankementen die aan de binnenkant van ons lijf zitten. Deze week melden twee groepen wetenschappers onafhankelijk van elkaar nieuwe vondsten waarmee reparaties van falende harten en kapotte gewrichten een flinke duw in de rug krijgen.
In het blad Cell Stem Cell beschrijven Britse onderzoekers een manier om het beenmerg – de kazerne van de lymfocyten – te verleiden tot het maken van meer stamcellen. Op zich is dat niets nieuws, maar het is de eerste keer dat speciaal het type stamcel voor de groei van bloedvaten en botten extra wordt gestimuleerd.
De biologen testten dit in muizen. Dankzij het middel Mozobil zagen ze een verhoogde stamcelproductie in de knaagdieren. Of hierdoor interne problemen zoals een zwak hart of een gebroken bot sneller worden opgelost, hebben de onderzoekers nog niet getest; maar de verwachtingen zijn hoog. Van de extra stamcellen is namelijk bekend dat ze cruciaal zijn voor de reparatie van organen. Zeker wanneer het zwakke orgaan een extra bloedvat kan gebruiken.
Een andere ontdekking wordt gemeld in het vaktijdschrift Federation of American Societies for Experimental Biology. Hier hebben de wetenschappers, onder leiding van Erik Suuronen, wél gekeken of hun middel daadwerkelijk interne wonden kan genezen. Maar het werkt iets anders.
Suuronen en zijn collega’s hebben een molecuul ontworpen dat direct bij zwakke weefsels kan worden ingespoten. Het materiaal dat zij ‘slimme steigers’ noemen, verzamelt zich dan rondom de wond – zoals inderdaad werksteigers rondom een te restaureren gebouw geplaatst zijn. Daarna gebeurt er iets speciaals: de lymfocyten die in het lichaam aanwezig zijn, worden aangetrokken door de steigers. Uiteindelijk zit de hele steiger vol met de reparatiecellen; de wederopbouwmissie kan beginnen.
In de proef van Suuronen kon hij op deze manier muizen met een spierziekte genezen. Aangezien het hart ook een spier is, hoopt Suuronen dat zijn middel ook zal werken bij hartproblemen waarbij bijvoorbeeld de bloedtoevoer slecht is.
Zie ook:
Stamcellen beperken schade na hartaanval – artikel van Noorderlicht
Meer biotechnologie op Ditisbiotechnologie.nl