In de twee jaar sinds de landing van Mars Rovers Spirit en Opportunity hebben ze een stortvloed aan waterbewijzen gevonden. Mars was vroeger gedrenkt in water; zure zooi waarin genoeg zuurstof aanwezig was om beginnende levensvormpjes te oxyderen – de oersoep van Mars was brandend zuur.

Op aarde zijn bacteriën die zich kiplekker voelen in bizarre omstandigheden. Zwemmen in een zoutoplossing of soezelen bij 120 graden Celsius is voor die extremofielen geen probleem, maar ze hebben er dan ook langzaam aan kunnen wennen. “Leven dat in andere omstandigheden, ergens anders op Mars was ontstaan had er misschien aan kunnen wennen, maar in deze omgeving is in ieder geval geen leven ontstáán”, zegt Andrew Knoll, co-auteur van een paper over de ontdekkingen van de Mars Rovers. " Allerlei broodnodige chemische voor het ontstaan van leven kwamen hierin namelijk niet op gang."

Dwarsdoorsnede

Spirit en Opportunity hebben instrumenten aan boord om de bodemsamenstelling op hun landingsplek te meten. Opportunity vond in de inslagkrater “Endurance” een zeven meter hoge stapel sedimentlagen. Door de inslag werd een dwarsdoorsnede van de Marsbodem blootgelegd. De verschillende lagen zijn volgens Knoll en zijn collega’s afgezet in stromend water of neergeslagen na verdamping. De robot vond ook allerlei kristallen die alleen in een zure omgeving ontstaan, zoals bolletjes vol hematiet.

Mars was ooit nat, maar waar is het water nu? De ESA-satelliet Mars Express kwam eind 2003 aan bij Mars en heeft met zijn instrumenten naar het verdwenen water gezocht. Een deel werd teruggevonden in de twee ijskappen en het was al bekend dat er ijskristallen door de toplaag zitten gemengd, maar Mars Express heeft nu een ware watermijn gespot. Twee hele kilometers onder het noordelijke Chryse Planitia heeft de Marsis-radar een oude inslagkrater gevonden van 250 km. breed.

Hoofdonderzoeker Jeff Plaut: “de sterkte van de gereflecteerde radiogolven wijst erop dat er ijs in de krater zit”. Het bassin is waarschijnlijk na zijn ontstaan volgestroomd en vastgevroren. De deklaag van rots en aarde over de krater heeft er dan voor gezorgd dat het ijs niet wegkon. “Als het water zo ingesloten raakte zou het er zelfs miljarden jaren later nog kunnen zitten.”

Aan de Universiteit van Rome waarschuwt Plaut’s mede-onderzoeker Roberto Seu de resultaten nog éven met een korreltje zout te nemen. “De gegevens van Marsis zijn heel complex, dus we proberen onze hypothese nog te bevestigen met extra metingen. Marsis is een compleet nieuw instrument en daarom moeten we voorzichtig zijn – we hebben geen enkele dataset om de resultaten mee te vergelijken.”

Ook Andrew Knoll waarschuwt dat de vondst van de Mars Rovers niet uit zijn verband moet worden getrokken. “Als je het over leven op Mars hebt moet je voorzichtig zijn. Spirit en Opportunity hebben maar een klein stukje Mars verkend en de rotslagen die ze zien komen uit een relatief korte periode in de hele Mars-geschiedenis.”