De vorige maand in Adis Abeba gepresenteerde vondst is het resultaat van een grootscheeps paleoanthropologisch onderzoek in het gebied van Mille, Chifra en Kasa Gita (nabij Afar). Daarbij werden 14 nieuwe locaties met fossiele resten aangetroffen, waaronder drie locaties met hominiden in een vroeg stadium van ontwikkeling. De belangrijkste vindplaatsen liggen langs de Mille Rivier, vlakbij het plaatje Mille, zo’n 520 km ten NO van Addis Abeba. Deze locatie ligt zo’n 60 km ten noorden van de plaats waar de fameuze ‘Lucy’ werd gevonden. Het onderzoek werd uitgevoerd met instemming van de Ethiopische Autoriteit voor Onderzoek en Conservatie van het Culturele Erfgoed van het Ministerie van Jeugd, Sport en Cultuur.

Een aantal van de fossiele resten werd op de grond aangetroffen, waar ze door erosie waren blootgespoeld. Andere fossielen zaten nog in situ (in een pakket dat ongeveer 50 m dik is), wat het mogelijk maakte om hun stratigrafische positie en hun ouderdom te bepalen (in het gebied komen diverse basaltuitvloeiingen en tuflagen voor). Er zijn 16 gesteentemonsters verzameld die voor een precieze datering zullen worden geanalyseerd op het Berkeley Geochronology Center. Mede op grond van andere aangetroffen fossielen (uitgestorven varkens) wordt aangenomen dat de ouderdom van de restanten van de hominiden 3,8-4 miljoen jaar is. Dit plaatst de gevonden restanten stratigrafisch tussen het eerder gevonden 4.4 miljoen jaar oude (gedeeltelijk bewaard gebleven en geplette) skelet van de nog steeds tamelijk mysterieuze Ardipithecus ramidus en de 3,2 miljoen jaar oude Lucy (Australopithecus afarensis).

In totaal werden de restanten van twaalf hominiden gevonden, waaronder één redelijk compleet skelet. Het gaat om een volwassen hominide die groter was dan Lucy; het geslacht is nog niet vastgesteld. De vondst is van belang omdat het bekken en het onderbeen duidelijk maken dat de gevonden hominide al op twee benen liep. Dat rechtop lopen wordt door de meeste anthropologen beschouwd als een eigenschap die de hominiden (mensachtigen) onderscheidt van hun voorgangers. Dit zou betekenen dat Lucy niet langer de oudste hominide is die we kennen, maar dat het begin van de ‘mensheid’ nu ruim een half miljoen jaar eerder plaatsvond dan tot nu toe werd aangenomen.

Het skelet vertoont nog meer bijzondere eigenschappen, maar die moeten nog nader worden onderzocht. Het gaat daarbij onder meer om het gedeelte van het skelet direct onder de nek, waaruit kan worden gereconstrueerd of de hominide op een ‘moderne’ manier liep of op een meer primitieve wijze. Volgens de paleoanthropologe Carol Ward (Universiteit van Missouri) bevatten de bewaard gebleven resten van het skelet precies de delen die kunnen aangeven of de mens afstamt van een chimpanseeachtig dier of van een primitievere voorouder.

Referenties

Cleveland Museum of Natural History, 2005. New human ancestor fossil discovery in Afar region in Ethiopia. (Persbericht) Gibbons, A., 2005. Skeleton of upright human ancestor discovered in Ethiopia. Science 307, p. 1545, 1547.