De Federale Amerikaanse overheid oefent al jaren druk uit op Memphis om gebouwen op dezelfde wijze te bouwen als in het frequent door aardschokken geteisterde Californië gebeurt, maar Memphis heeft tot nu toe die druk weten te weerstaan.

De reden dat de overheid druk uitoefent is dat er een seismisch actieve zone (de New Madrid zone) over delen van Tennessee, Kentucky, Missouri, Arkansas, Illinois, Mississippi en Indiana loopt; Memphis is de belangrijkste stad in die zone. De aardbevingsgevoeligheid van deze zone is echter heel anders dan die van Californië: de optredende verschuivingen zijn klein en als regel niet eens merkbaar. Toch treden er wel degelijk grotere aardbevingen op, zoals in 1811 en 1812. Volgens schattingen van seismologen is de kans op een dergelijke aardbeving (of een kleinere die schade zou kunnen aanrichten) eens in de 500 jaar. De kans op een aardbeving is voor Memphis dan ook veel kleiner dan voor Californië, maar bovendien zal (statistisch gezien) de schade in Memphis ook veel lager uitvallen (de kans dat er in Memphis dodelijke slachtoffers zouden vallen is bovendien zeer gering).

De onderzoekers verbazen zich erover dat de door de overheid gepropageerde regels voor nieuwbouw, IBC2000 (zoals voor Californië voorgeschreven), niet aan een kosten/batenanalyse zijn onderworpen. Ze schatten dat de gemiddelde jaarlijkse schade aan gebouwen in Memphis als gevolg van aardbevingen zo’n 17 miljoen dollar bedraagt; dat zou door toepassing van IBC2000 tot de helft worden teruggebracht. Maar het gaat bij de nieuwbouw in Memphis jaarlijks om een bedrag van circa 2 miljard dollar, welke post met ca. 10% (200 miljoen dollar) zou stijgen bij toepassing van IBC2000.

Toepassing van de regels zou op lange termijn dus meer dan twintigmaal zoveel kosten als wanneer de regels niet zouden worden toegepast. Dit nog afgezien van eventuele (relatief nog duurdere) aanpassing van belangrijke bestaande gebouwen.

Gebrek aan goede kosten/batenanalyses blijft volgens de onderzoekers vaak ten onrechte achterwege wanneer de politiek de veiligheid met preventieve maatregelen wil verhogen. Nederland kent daarvan ook een voorbeeld. Volgens sommige berekeningen zouden alle inwoners van Nederland die door een overstroming zouden worden bedreigd, indien er geen Deltawerken zouden zijn uitgevoerd, voor de kosten van dat enorme project kunnen zijn voorzien van een zeewaardig jacht.

Literatuur

Stein, S., Tomasello, J. & Newman, A., 2003. Should Memphis build for California’s earthquakes? Eos (AGU) 2003-05-13, p. 177, 184-185.