De komende drie jaar staan er twee expedities gepland. Vanaf het gloednieuwe Britse onderzoeksschip, de RSS James Cook, sturen wetenschappers twee duikboten het water in. Het eerste schip, de Isis, is een op afstand bestuurbaar voertuig dat tot 6500 meter kan duiken. Het andere schip, de Autosub6000, is een autonoom robotvoertuig en duikt 6000 meter diep.
Vulkanische schoorstenen brengen water aan de kook op de zeebodem. Vanwege het warme water zijn de schoorstenen vaak omringd door unieke ecosystemen.
Het onderzoeksteam gaat in de diepte van de Kaaimantrog op zoek naar nieuwe geologische formaties en nieuwe marine levensvormen. Met een walvisvriendelijke sonar brengen ze de onderzeese vulkanen in kaart. Hier verwachten ze ook vulkanische schoorstenen aan te treffen, bronnen van kokend heet water die vaak omringd zijn door hele ecosystemen. Hier gaan de onderzoekers op jacht naar exotische waterdieren.
“De Kaaimantrog zou een verloren wereld kunnen zijn die ons het ontbrekende puzzelstukje biedt in de wereldwijde puzzel van het onderwaterleven,” vertelt dr Jon Copley van de Universiteit van Southampton. In soortgelijke vulkanische omgevingen op de bodem van de Stille Oceaan troffen wetenschappers reusachtige kokerwormen aan van meer dan een meter lang, terwijl men in de Atlantische Oceaan alleen blinde garnalen aantrof. Het leven in de Kaaimantrog zou een link moeten vormen tussen deze twee groepen, maar misschien treffen de onderzoekers wel iets heel nieuws aan.
Ontbrekende schakel
De Kaaimantrog vormde drie miljoen jaar geleden de verbindingsweg tussen de Atlantische en de Stille Oceaan, voordat Noord en Zuid-Amerika bij elkaar kwamen. Daarom hopen de onderzoekers hier een ontbrekende schakel te vinden tussen het leven in de twee oceanen en de rest van de wereld. “De diepe oceaan is het grootste ecosysteem op Aarde,” vertelt Copley, “dus moeten we de levensvormen erin begrijpen. Diepzeeonderzoek heeft ons onder meer nieuwe manieren opgeleverd om kanker te behandelen en fiberoptische kabels voor het internet, allemaal dankzij het onderwaterleven.”
Dit soort reusachtige kokerwormen zitten op de bodem van de Stille Oceaan. Ze kunnen zich nestelen bij vulkanische gebieden, en groeien dankzij de hitte tot enorme proporties. Onderzoekers hopen in de Kaaimantrog een dergelijke nieuwe diersoort te vinden.
De twee duikboten gaan de zeebodem verkennen. Isis heeft grijparmen die worden bestuurd vanaf het schip waarmee monsters worden verzameld, en Autosub6000 gaat met zijn camera’s op jacht naar vulkanische schoorstenen. Thuisblijvers kunnen de expeditie de komende jaren volgen op het weblog dat de onderzoekers vanaf het schip bijhouden.
Zie verder
- Borrelende zeebodem (Kennislinkartikel)
- Leven onder extreme omstandigheden (Kennislinkartikel)