De wanden van de structuren zijn rond of ellipsvormig, soms echter onregelmatig. De depressies zijn tot 80 m diep en zijn 20 m tot 2,5 km in doorsnede. De meeste van deze structuren komen in groepjes voor, soms elkaar gedeeltelijk overlappend. Ook komen soms kleine structuren voor binnen grotere. Veel van de structuren zien er nog compleet uit, al vertonen ze verschillende erosiestadia.
Krater GKCF13, met een doorsnede van 950 m en een ringwal van 20-80 m hoog. © Ph. Paillou/Elsevier
Het was enige tijd niet duidelijk hoe de kratervormige structuren zijn ontstaan. Een van de theorieën was dat deze zouden zijn ontstaan door kleine waterrijke erupties vanuit het binnenste van de Aarde, maar diverse waarnemingen zijn daarmee niet in overeenstemming. Omdat sommige kraters niet met zand zijn bedekt, konden de onderzoekers 13 van deze structuren in detail (en enkele andere minder volledig) bestuderen.
Deel van het onderzochte gebied. De onderzochte structuren zijn aangeduid met de letters GKCF en een nummer. © Ph. Paillou/Elsevier
Hun conclusie is dat het waarschijnlijk gaat om inslagkraters. Dat blijkt onder meer uit het specifieke verspreidingspatroon van grof, hoekig steenmateriaal (breccies) en het voorkomen van vlakke breuken en breuksystemen die tot in elkaar geschoven kegels leiden (zogeheten ‘shatter cones’).
Het grote aantal kraters moet zijn veroorzaakt doordat een meteoriet in de lucht ontplofte in diverse brokstukken, die later ook weer uiteenvielen. Daarmee valt het geclusterde karakter van veel van de structuren te verklaren.
Breccies uit de ringwal van (met de klok mee) kraters CFK48, -13, -01, -13, -49, en -02. © Ph. Paillou/Elsevier
Die verklaring gaat echter niet helemaal op, want de manier waarop de 13 onderzochte kraters verspreid liggen, geeft aan dat ze niet alle afkomstig kunnen zijn van een enkele meteoriet.
De onderzoekers komen daarom tot de conclusie dat minimaal twee, maar waarschijnlijk meer, meteorieten vrijwel gelijktijdig in de aardatmosfeer in stukken zijn gebroken. Daarmee valt ook beter de grote omvang van het kraterveld te verklaren: van de tot nu toe bekende velden van inslagkraters (nog geen 10) is geen enkele groter dan zo’n 60 km2.
‘Shatter cones’ uit de ringwal van (met de klok mee) kraters GKCF13, -03, -01 en -02. © Ph. Paillou/Elsevier
Bron:
Paillou, Ph., Reynard, B., Malézieux, J.-M., Dejax, J., Heggy, E., Rochette, P., Reimold, W.U., Michel, P., Baratoux, D., Razin, Ph. & Colin, J.-P., 2006. An extended field of crater-shaped structures in the Gilf Kebir region, Egypt: observations and hypotheses about their origin. Journal of African Earth Sciences 46, p. 281-299.
Foto’s welwillend ter beschikking gesteld door Philippe Paillou, Observatoire Aquitain des Sciences de l’Univers, Floirac (Frankrijk)
Zie ook:
- Dossier inslagkraters (Kennislinkdossier)
- De herkomst van woestijnglas (Kennislinkartikel van NGV Geonieuws)
- Meteorieteninslagen (Kennislink artikel van Natuurwetenschap & Techniek)
- Meteorieten en hun inslagkraters op aarde
Lees ook meer nieuws op de website van NGV Geoniews