Amerikaanse verkiezingen bepalen al maanden het internationale nieuws, ook al is de campagne nog niet eens echt begonnen. Het maakt voor de wereld dan ook nogal wat uit wie president wordt. Obama heeft op dit moment een meerderheid aan ‘gewone’ gedelegeerden. De positie van vele superdelegates is nog steeds ongewis; sommigen denken dat Clinton zal proberen de superdelegates te overtuigen toch voor haar te kiezen door erop te wijzen dat zij een grotere kans maakt McCain in november te verslaan dan Obama.

Wat maakt het uit voor de internationale betrekkingen of het Clinton, Obama of McCain wordt? De kandidaten zijn niet zo uitgesproken in hun plannen voor het buitenlandse beleid. Obama is het duidelijkst over terugtrekking uit Irak, maar vaag over Iran, Clinton twijfelt over Irak en wil Iran met rust laten, McCain is het radicaalst. Hij steunt Bush in Irak en lijkt zelfs bereid Iran aan te vallen. Voor Nederland is de situatie in Afghanistan het belangrijkst. Het is daar gewoon oorlog, terwijl wij daar op wederopbouwmissie zijn. Als Amerika meer troepen gaat sturen, wordt dat standpunt steeds minder houdbaar.

Ook de houding tegenover China en India als opkomende grootmachten is belangrijk. Bush heeft India min of meer toegestaan om kernwapens te hebben om zich te verdedigen tegen de opkomende macht van China. Nu wil Pakistan ze ook. En waarom zou Iran ze dan niet mogen hebben? Bush’ beleid tegenover India heeft enorme gevolgen voor de stabiliteit in die regio. Het wordt daar heel spannend de komende tien jaar.’

‘Nederlanders, en zeker Nederlandse journalisten, zijn vaak automatisch voor de Democratische kandidaat. Maar op het gebied van vrijhandel zijn we beter af met McCain. Beide Democratische kandidaten willen met handelsbeperkingen de banen van hun blue collar-kiezers beschermen. En over het algemeen beschouwt men dergelijke handelsbeperkingen als slecht voor de Nederlandse economie.’

Wat is uw voorspelling voor de uitkomst?

’Verkiezingen winnen in Amerika vergt meer dan charisma en media-aandacht. Heel goed rekenen is minstens zo belangrijk. Het draait om het winnen van de zwevende kiezers in staten als Florida en Ohio. Bovendien hangt de macht van een president af van de zetelverdeling in de Senaat en het Huis van Afgevaardigden. Je moet niet vergeten dat Amerikanen vaak heel strategisch stemmen en dat hun keus voor een democratische president samen kan gaan met een keuze voor een republikeinse senator.

Ik heb hierdoor nog geen idee wie gaat winnen: ik zou trouwens ook niet weten wat ik zelf zou stemmen. Geen vooringenomenheid van mijn kant!’

Bertjan Verbeek is hoogleraar Internationale Betrekkingen, in het bijzonder de Vergelijkende Analyse van Buitenlands Beleid aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Hij is voormalig fellow van het Center for Congressional and Presidential Studies, America University Washington.