Biotechnologen Eckhard Wolf en zijn collega’s van de Universiteit van München ontdekten dat genetisch veranderde varkens exact zoals mensen reageren op medicatie tegen suikerziekte, oftewel diabetes. De Duitsers beschrijven hun resultaten in het wetenschappelijke vakblad Diabetes.

De meest succesvolle ziekteremmer voor diabetes is de insulinepomp. Patiënten bepalen dan zelf of ze extra insuline nodig hebben. Erg prettig leven is het niet.

Wikimedia Commons

Diabetes is een ernstige ziekte waarbij het lichaam vergeet om voedsel netjes te verteren. Daardoor blijven er suikerresten achter in het bloed. Die resten tasten allerlei organen aan, wat kan leiden tot blindheid, hart- en vaatziekten en nierfalen. De precieze oorzaken voor diabetes zijn nog onbekend. Zeker is wel dat het hormoon insuline, die normaal gesproken spiercellen de opdracht geeft om suikers uit het bloed te vissen, om de of een andere reden zijn werk niet doet. Er zijn overigens twee soorten diabetes: type 1 en type 2. In het eerste geval wordt je ermee geboren, en in het tweede geval ontstaat de ziekte tijdens op een latere leeftijd.

Om insuline toch aan het werk te krijgen kun je bepaalde medicatie slikken. Zoals het GIP-medicijn: dat spoort het lichaam aan om insuline te produceren. Helaas reageren sommige patiënten niet of nauwelijks op GIP. Wolf en zijn collega’s wilden kijken of je dit probleem in het lab kunt nadoen. Ze kweekten daarom genetisch veranderde varkens die, net als sommige diabetes-type-2-patiënten, ook ongevoelig voor GIP zijn.

Niet verrassend bleken de varkens ineens ongevoelig te zijn voor GIP-medicijnen. Interessanter is dat de arme varkens verder exact hetzelfde reageerden op dit probleem als mensen: teveel suiker en te weinig insuline in het bloed. Ook nam, net als bij diabetes type 2 in mensen, na ongeveer dezelfde tijd het aantal beta-cellen af. Beta-cellen liggen in de alvleesklier en produceren insuline. De sterke overeenkomsten tussen varken en mens zijn volgens de wetenschappers te danken aan het feit varkens qua lichaamssgrootte op de mens lijken.

Mensen en varkens zijn ongeveer even groot. Dat maakt experimenten met varkens soms belangrijker voor de mens dan bijvoorbeeld muizenexperimenten.

BBC

Volgens de biotechnologen bewijst de proef dat diabetesonderzoek prima in varkens mogelijk is. Voor vervolgonderzoek gaan ze verder met de ongevoeligheid voor GIP-medicijnen. Maar, zo schrijven ze, de varkens kunnen ook handig zijn om bijvoorbeeld nieuwe medicijnen uit te proberen, of om andere oorzaken van diabetes, type 1 én 2, te achterhalen.

Suikerziekte en varkens hebben al vaker iets met elkaar te maken gehad: in het verleden probeerden wetenschappers beta-cellen van varkens in diabetespatiënten te transplanteren. Met wisselend succes, dat wel.

Zie ook

• Wat is diabetes? (Diabetesfonds.nl)
• Varken klaar voor stamcellen (Kennislinkartikel)
• GM-dieren: meer dan muizen (Kennislinkartikel)
• Ernstiger ziek en wél genezen (Kennislinkartikel)