Mars vol hartjes
We beginnen dichtbij huis, bij onze buurplaneet Mars. Sterrenkundigen – amateur of professioneel – zien daar al eeuwen spoken. De gigantische kanalen van Mars, het Gezicht, gegraven en gebouwd door Marsmannetjes? Gezichtsbedrog. Maar soms is er écht iets te vinden op de rode planeet. NASA’s Mars Global Surveyor bracht de hele planeet in kaart en vond kraters en hooglanden in de vorm van hartjes. De oude oorlogsgod is metrosexueel geworden.
Hartvormige kraters en hooglanden op Mars, gevonden door NASA’s satelliet Mars Global Surveyor. bron: NASA / JPL. Klik op de afbeelding voor een grotere versie.
Venus zedig bedekt
Teleurstelling: dé themaplaneet voor Valentijnsreisjes is onbereikbaar. Venus, godin van de liefde en tweede planeet van de zon, is de ultieme broeikas van het zonnestelsel. Met temperaturen boven de 400 oC, honderd keer de atmosferische druk van de aarde en een dampkring vol bijtend zuur is Venus wel de laatste plaats waar je met je partner naartoe gaat voor een romantisch tripje. Door het dikke wolkendek kunnen we het oppervlak niet eens zien. En daar is dan toch een spoortje romantiek: aan de zuidpool van Venus vonden Europese onderzoekers in 2006 twee wervelstormen die als danspartners om elkaar heen cirkelen.
Venus gaat verscholen achter een sluier van dichte bewolking. De planeet heeft een temperatuur van 400 oC, honderd keer de atmosferische druk van de aarde en een dampkring vol bijtend zuur. Op de zuidpool van deze broeikashel vond ESA’s ruimtesonde Venus Express deze twee rond elkaar dansende wervels. bron: ESA / VIRTIS / INAF-IASF / Observatoire de Paris-LESIA. Klik op de afbeelding voor een grotere versie.
Hartje op liefdesengel
Wat verder van de zon af vinden we asteroïde Eros, genoemd naar het Griekse godenkind van liefdesgodin Afrodite (Latijn: Venus). Is zijn moeder in het zonnestelsel niet om aan te zien, de langgerekte steenklomp Eros heeft tenminste nog een hartvormige krater. Dat ontdekte NASA-sonde NEAR in 2001.
Hartvormige inslagkrater op asteroïde Eros. bron: NEAR / NASA.
Interstellaire roos
We laten het zonnestelsel achter ons en gaan de diepe ruimte in. Op 5000 lichtjaar afstand vinden we de nevel NGC 2237, beter bekend als Rosette – de roos. Binnenin de nevel zit een cluster jonge, pas gevormde sterren. Tijdens hun ontstaan hebben ze delen van zichzelf naar buiten geblazen en zo de nevel gevormd. Een nog sterkere stroom materiaal van de sterren blaast nu het gat in het centrum van de nevel open en zorgt ervoor dat Rosette er uitziet als een roos.
Rosette-nevel. bron: Richard Crisp. Klik op de afbeelding voor een grotere versie.
Hartjes, danspartners, rozen…de ruimte is hartstikke romantisch. Vond ook de Russische kosmonaut Yuri Malenchenko. Hij verbleef in 2003 aan boord van het internationale ruimtestation ISS. Malenchenko en zijn vriendin Ekaterina Dmitriev hadden trouwplannen, maar door zijn lange verblijf in de ruimte zouden ze lang moeten wachten op het jawoord. Malenchenko wist te regelen dat zijn trouwpak en ring naar het ISS werden gevlogen voor een trouwerij op afstand.
Rusland verbood Malenchenko’s huwelijk eerst – de kosmonaut werd gezien als houder van staatsgeheimen en mocht volgens een oude Sovietregel alleen trouwen na toestemming van de regering – maar bond uiteindelijk in. Malenchenko en Dmitriev trouwden op 10 augustus 2003. Happy end.
Meer Valentijnsdag?
- Liefde… (Kennislink dossier)
Zie verder
- Negen hartjes op Mars (Engels)
- Tiende hart op Mars (Engels)
- Venus Express onthult dubbele werveling in Venusatmosfeer (Kennislinkartikel)
- Hartvormige krater op asteroide Eros (Engels)
- Rosette-nevel roos in de ruimte (Engels)
- Eerste huwelijk in de ruimte (Engels)