20 september 2018

Jezelf vaccineren met een pleister, die je over de post hebt toegestuurd gekregen. Straks is het wellicht mogelijk. Onderzoekers uit onder andere Seattle (VS) publiceerden er deze week over in Science Advances. Medisch redacteur Elles Lalieu schreef in 2010 al over vaccin-pleisters van wetenschappers uit Georgia (VS).

Je leest:

Vaccineren met een pleister vol micronaalden

Vaccineren met een pleister vol micronaalden

Auteur: | 20 juli 2010

Kunnen we binnenkort vaccineren zonder grote naalden? Als het aan Amerikaanse wetenschappers ligt wel. Zij maakten een pleister met oplosbare micronaalden die vaccins direct afgeeft in de huid. Tegen griep doet de pleister zijn werk goed, zo blijkt uit de eerste tests.

Griepprik over de post

Op 12 september 2018 publiceerde een groep wetenschappers uit Amerika, Israel en Canada dat het ze gelukt was een droog vaccin te maken dat via pleisters toegediend kan worden. Het kan over de post verstuurd worden en mensen kunnen ze bij zichzelf opplakken. Ze testen de pleisters met een vaccin tegen een vorm van vogelgriep bij fretten en bij gezonde vrijwilligers in een eerste klinische trial. Het is nog niet duidelijk of en wanneer ze werkelijk toegepast gaan worden.

Bronnen: Stan van Pelt, Griepprik straks misschien beschikbaar als pleister, verspreiding vaccins via post komt dichterbij Volkskrant_ (12-09-2018)

Darrick Carter e.a, The adjuvant GLA-AF enhances human intradermal vaccine responses, Science Advances, 12 september 2018, DOI: 10.1126/sciadv.aas9930

Links: een nickel (Amerikaans muntje van vijf cent). Rechts: pleister met microscopisch kleine naaldjes die vaccins direct afgeeft in de huid. De micronaaldjes zijn gemaakt van het polymeer PVP.
Sean Sullivan

Veel mensen hebben het niet zo op grote naalden. Maar heb je een vaccinatie nodig, dan is de kans groot dat je geprikt moet worden. Daarbij spuit een arts het beschermende middel in een spier in. De gebruikte naald komt terecht bij het scherpe afval. Deze traditionele vaccinatiemethode werkt wel, maar is in lang niet alle opzichten even efficiënt. Een team van Amerikaanse wetenschappers presenteert deze week een alternatieve methode in vakblad Nature Medicine.

Varkenshuid

De Amerikanen maakten een pleister met honderden microscopisch kleine, oplosbare naaldjes die een vaccin direct afgeven in de huid. De pleister is makkelijk zelf aan te brengen, pijnloos en kan na gebruik gewoon in de prullenbak. Klinkt als een ideaal alternatief, maar werkt de pleister net zo goed als een traditionele vaccinatie? Om daar achter te komen vergeleken de wetenschappers de ouderwetse griepprik met de nieuwe ‘prikpleister’ met griepvaccin.

Sean Sullivan

Onze huid lijkt qua bouw sterk op die van een varken. Vandaar dat de Amerikanen besloten de pleister als eerste op een varkenshuid aan te brengen. De naaldjes bereikten daarbij een diepte van tweehonderd micrometer (een duizendste millimeter). Daarmee wordt het vaccin afgegeven in de opperhuid. Een gunstige plek omdat daar erg veel afweercellen liggen. De afgifte van het vaccin gaat redelijk snel. Binnen vijf minuten is het grootste deel van de micronaaldjes al opgelost in de varkenshuid.

Beter geheugen

Met behulp van muizen bekeken de wetenschappers of hun vaccinpleister ook echt werkt als vaccinatiemethode. Zowel twee weken als een maand na vaccinatie bepaalden zij de hoeveelheid antistoffen tegen griep. Na twee weken hadden muizen die volgens de traditionele methode waren ingeënt nog meer antistoffen dan de muizen met een pleister, maar een maand na vaccinatie was dat verschil verdwenen. Beide groepen knaagdieren waren uiteindelijk even goed beschermd tegen infectie met het griepvirus.

Drie maanden na vaccinatie werden de muizen opnieuw besmet met griep. Bij dieren die gevaccineerd zijn met de pleister nam het aantal virusdeeltjes in de longen sneller af dan bij muizen die een griepprik hadden gehad. Dankzij de pleister bouwen cellen van het afweersysteem waarschijnlijk een beter geheugen op, waardoor het griepvirus bij een volgende aanval snel onschadelijk wordt gemaakt. In dat opzicht doet de alternatieve methode het dus zelfs beter dan de traditionele methode.

Zo lossen de micronaaldjes op in de varkenshuid. Boven: naaldjes voor aanbrengen op de varkenshuid. Midden: naaldjes een minuut na aanbrengen op de varkenshuid. Onder: naaldjes vijf minuten na aanbrengen op de varkenshuid.
Sean Sullivan

Helemaal klaar voor de markt is de vaccinpleister nog niet. Sowieso moet de techniek met de micronaaldjes nog getest worden bij menselijke proefpersonen. Daarnaast willen de Amerikanen graag weten of de pleister in staat is ook andere vaccins op een goede manier bij patiënten binnen te brengen.

Bron

Sean Sullivan e.a. Dissolving polymer microneedle patches for influenza vaccination Nature Medicine, 18 juli 2010, https://doi.org/10.1038/nm.2182

Zie ook

Vaccinatie (Natuurwetenschap en Techniek) Immuun dankzij varkens en koeien (Leids Universitair Medisch Centrum)

Dit artikel is een publicatie van NEMO Kennislink.
© NEMO Kennislink, sommige rechten voorbehouden
Dit artikel publiceerde NEMO Kennislink op 20 juli 2010

Discussieer mee

0

Vragen, opmerkingen of bijdragen over dit artikel of het onderwerp? Neem deel aan de discussie.

NEMO Kennislink nieuwsbrief
Ontvang elke week onze nieuwsbrief met het laatste nieuws uit de wetenschap.