Griepprik over de post
Op 12 september 2018 publiceerde een groep wetenschappers uit Amerika, Israel en Canada dat het ze gelukt was een droog vaccin te maken dat via pleisters toegediend kan worden. Het kan over de post verstuurd worden en mensen kunnen ze bij zichzelf opplakken. Ze testen de pleisters met een vaccin tegen een vorm van vogelgriep bij fretten en bij gezonde vrijwilligers in een eerste klinische trial. Het is nog niet duidelijk of en wanneer ze werkelijk toegepast gaan worden.
Bronnen: Stan van Pelt, Griepprik straks misschien beschikbaar als pleister, verspreiding vaccins via post komt dichterbij Volkskrant_ (12-09-2018)
Darrick Carter e.a, The adjuvant GLA-AF enhances human intradermal vaccine responses, Science Advances, 12 september 2018, DOI: 10.1126/sciadv.aas9930

Veel mensen hebben het niet zo op grote naalden. Maar heb je een vaccinatie nodig, dan is de kans groot dat je geprikt moet worden. Daarbij spuit een arts het beschermende middel in een spier in. De gebruikte naald komt terecht bij het scherpe afval. Deze traditionele vaccinatiemethode werkt wel, maar is in lang niet alle opzichten even efficiënt. Een team van Amerikaanse wetenschappers presenteert deze week een alternatieve methode in vakblad Nature Medicine.
Varkenshuid
De Amerikanen maakten een pleister met honderden microscopisch kleine, oplosbare naaldjes die een vaccin direct afgeven in de huid. De pleister is makkelijk zelf aan te brengen, pijnloos en kan na gebruik gewoon in de prullenbak. Klinkt als een ideaal alternatief, maar werkt de pleister net zo goed als een traditionele vaccinatie? Om daar achter te komen vergeleken de wetenschappers de ouderwetse griepprik met de nieuwe ‘prikpleister’ met griepvaccin.

Onze huid lijkt qua bouw sterk op die van een varken. Vandaar dat de Amerikanen besloten de pleister als eerste op een varkenshuid aan te brengen. De naaldjes bereikten daarbij een diepte van tweehonderd micrometer (een duizendste millimeter). Daarmee wordt het vaccin afgegeven in de opperhuid. Een gunstige plek omdat daar erg veel afweercellen liggen. De afgifte van het vaccin gaat redelijk snel. Binnen vijf minuten is het grootste deel van de micronaaldjes al opgelost in de varkenshuid.
Beter geheugen
Met behulp van muizen bekeken de wetenschappers of hun vaccinpleister ook echt werkt als vaccinatiemethode. Zowel twee weken als een maand na vaccinatie bepaalden zij de hoeveelheid antistoffen tegen griep. Na twee weken hadden muizen die volgens de traditionele methode waren ingeënt nog meer antistoffen dan de muizen met een pleister, maar een maand na vaccinatie was dat verschil verdwenen. Beide groepen knaagdieren waren uiteindelijk even goed beschermd tegen infectie met het griepvirus.
Drie maanden na vaccinatie werden de muizen opnieuw besmet met griep. Bij dieren die gevaccineerd zijn met de pleister nam het aantal virusdeeltjes in de longen sneller af dan bij muizen die een griepprik hadden gehad. Dankzij de pleister bouwen cellen van het afweersysteem waarschijnlijk een beter geheugen op, waardoor het griepvirus bij een volgende aanval snel onschadelijk wordt gemaakt. In dat opzicht doet de alternatieve methode het dus zelfs beter dan de traditionele methode.

Helemaal klaar voor de markt is de vaccinpleister nog niet. Sowieso moet de techniek met de micronaaldjes nog getest worden bij menselijke proefpersonen. Daarnaast willen de Amerikanen graag weten of de pleister in staat is ook andere vaccins op een goede manier bij patiënten binnen te brengen.
Bron
Sean Sullivan e.a. Dissolving polymer microneedle patches for influenza vaccination Nature Medicine, 18 juli 2010, https://doi.org/10.1038/nm.2182
Zie ook
Vaccinatie (Natuurwetenschap en Techniek) Immuun dankzij varkens en koeien (Leids Universitair Medisch Centrum)