Modern wapentuig schiet zonder problemen door de dikke bepantsering van een tank. De truc is het gebruik van munitie met een hoge soortelijke dichtheid: verarmd uranium, gemengd met wat titanium. De granaten zijn bros en versplinteren na inslag, waardoor het slagveld bezaaid raakt met licht radioactief materiaal. Verarmd uranium is minder radioactief dan natuurlijk voorkomend uranium, maar is wel een giftige stof, vergelijkbaar met lood of kwik. Via het grondwater kan het materiaal in planten en dieren terechtkomen.
Amerikaanse soldaat inspecteert een granaat met een kern van verarmd uranium. Deze granaat werd gebruikt tijdens de eerste Golfoorlog (1991) en werd afgeschoten door M-1 Abrams-tanks. bron: DoD Photo. Klik op de afbeelding voor een grotere versie.
Fosfaat
Microbiologe Marina Fomina van de Britse Universiteit van Dundee ontdekte een manier om verarmd uranium op te sluiten in een fosfaatverbinding. Schimmels van de Mycorrhiza-groep kunnen het zware metaal opnemen en verwerken in een niet-biologisch afbreekbaar molecuul. Mycorrhiza leven onder andere op plantenwortels en leveren daar voedingsstoffen in ruil voor koolstof uit de plantencellen. Ze kunnen, stelt Fomina’s team in het blad Current Biology, ook uranium verwerken tot de verbinding uranyl fosfaat. Volgens Fomina kunnen flora en fauna de fosfaatverbinding niet afbreken. Zo verpakt kan het uranium makkelijker uit de omgeving en het grondwater worden gehaald.
Granaten van verarmd ( depleted) uranium worden gemaakt uit het ‘afval’ van nucleaire opwerkingsfabrieken. Voor energieproductie (en gebruik in kernwapens) is de isotoop U-235 nodig, een atoom met 235 protonen en neutronen in de kern. U-235 maakt ruwweg 0,7 % van natuurlijk uraniumerts uit. In razendsnelle ultracentrifuges wordt het gescheiden van de drie neutronen zwaardere isotoop U-238. Die variant is veel minder instabiel en daardoor niet interessant voor toepassing in kerncentrales.
Zie verder
- Role of fungi in the biogeochemical fate of depleted uranium (Engels)
- Fungus could be a fix for uranium pollution (Engels)
- Beschimmeld kernafval
- Wikipedia: uranium
- Wikipedia: mycorrhiza
- Department of Defense launches depleted uranium training (Engels)
- Wereldgezondheid organisatie WHO: verarmd uranium (Engels)