De planeet Mars heeft twee gezichten. Het noordelijk halfrond bestaat uit relatief jonge laagvlakten, terwijl de zuidelijke helft wordt gekenmerkt door oude, kraterrijke hooglanden. Planeetonderzoekers worstelen al dertig jaar met de verklaring voor deze opmerkelijke tweedeling. Eén van de eerste ideeën die zij bedachten, was de inslag van een grote planetoïde, maar een goede onderbouwing ervan ontbrak. Nieuwe computersimulaties, uitgevoerd door wetenschappers van de Universiteit van Californië in Santa Cruz en het California Institute of Technology, lijken dit inslagmodel nu te bevestigen (Nature, 26 juni).

Ingeslagen massa half zo groot als de Maan

Een minder goed zichtbaar verschil tussen beide Marshelften betreft de planeetkorst, die in het noorden veel dunner is. De onderzoekers moesten dus een situatie ontdekken, waarbij de klap van de inslag groot genoeg was om de halve planeetkorst weg te blazen, maar niet zo groot dat de hele planeet smolt. Dat blijkt mogelijk te zijn als een object dat ruim half zo groot was als onze maan met een snelheid van 6 tot 10 kilometer per seconde en onder een hoek van 30 tot 60 graden is ingeslagen op het noordelijk halfrond. Deze inslag zou hebben plaatsgevonden rond dezelfde tijd dat de aarde werd getroffen door de inslag die tot het ontstaan van de maan leidde – meer dan vier miljard jaar geleden. Dat is geen toeval: vroeg in de geschiedenis van ons zonnestelsel wemelde het in onze contreien nog van de grote planetoïden. Mochten de conclusies van dit onderzoek juist zijn, dan kan het noordelijk halfrond van Mars als één grote inslagkrater worden beschouwd.