In 1969 reisden er mensen naar de maan en terug in acht dagen. Vanochtend werd SMART-1 gelanceerd…verwachtte reistijd: 15 maanden! De maansonde heeft geen last van brandstofgebrek, maar test een ionenaandrijving. Die is zo zuinig dat er maar heel weinig brandstof nodig is, maar de stuwkracht van SMART-1 is gelijk aan het gewicht van een ansichtkaart. De ionenaandrijving is daarom vooral geschikt voor onbemande sondes die verre reizen maken.

Ionenaandrijving

Over de ionenaandrijving wordt al langer gesproken – de leermeester van de Duitser Werner von Braun dacht er al over na vóór de Tweede Wereldoorlog – maar pas sinds een paar jaar is het idee praktisch uitvoerbaar. NASA’s Deep Space 1-missie was een test voor allerlei nieuwe technologieën. De ruimtesonde maakte onder meer gebruik van ionenaandrijving om langs de komeet Borrelly te vliegen.

Miniaturisatie

Niet alleen de aandrijving maakt SMART-1 uniek. Het is de eerste missie in ESA’s reeks van Small Missions for Advanced Research in Technology (kleine missies voor het testen van geavanceerde technologieën). SMART-1 is klein voor een satelliet – met ingevouwen zonnepanelen niet groter dan een kubieke meter, en maar 350 kg. zwaar. Ter vergelijking: de aardwaarnemingssatelliet ENVISAT is meer dan 10 meter lang en weegt zo’n acht ton! De filosofie achter de kleine missies is, dat het veel goedkoper is om een hele reeks aan kleine ruimtevaartuigen te gebruiken dan één gigantisch apparaat. Als er iets misgaat met een kleine missie, is dat niet zo erg. Maar als – zoals met NASA’s Mars Polar Lander gebeurde – een dure sonde verloren gaat, is een hoop tijd en geld voor niets besteed.

Het eigenlijke werk

Na 15 maanden naar de maan toe te spiralen zal SMART-1 om onze satelliet gaan cirkelen. Eenmaal in een baan rond de maan gaat SMART-1 onderzoek doen naar de gesteenten waaruit het hemellichaam bestaat. Met de gegevens die dat oplevert hopen wetenschappers duidelijkheid te krijgen over het ontstaan van de maan. De gangbare theorie zegt dat een massa ter grootte van Mars op aarde insloeg toen de korst nog vloeibaar was. Een hoop materiaal werd toen de ruimte ingeslingerd en klonterde samen tot de maan. SMART-1 gaat onderzoeken of de maan en aardkorst genoeg op elkaar lijken. Maar de sonde legt niet alleen het verleden van de maan onder het vergrootglas: SMART-1 gaat ook zoeken naar waterijs in beschaduwde kraters. Als dat gevonden wordt, is het misschien toch tijd voor een grote missie met astronauten: water op de maan is een belangrijke grondstof voor een eventuele maanbasis!