Een internationaal onderzoeksteam onder leiding van prof. dr. Jan Hoeijmakers van het Erasmus Medisch Centrum en het bedrijf DNage, deed de nieuwe ontdekkingen. Hoeijmakers heeft laten zien dat het lichaam op DNA beschadiging reageert door minder te investeren in groei en ontwikkeling, en juist meer energie stopt in reparatie en onderhoud. En die keuze is volgens de onderzoekers het geheim van gezond ouder worden. In Nature van 20 december publiceren de Rotterdammers de opmerkelijke vondsten waardoor we iets beter begrijpen wat ouder worden eigenlijk is.
DNA kan kapot gaan of beschadigingen oplopen, door verschillende oorzaken. Intern (bij replicatie of andere celprocessen) of extern (bijvoorbeeld UV- of radioactieve straling).
Zuinig afgesteld
Als DNA kapot gaat, zo brachten de onderzoekers in kaart, dan verlaagt het lichaam de verbranding van suikers en vetten (het energiemetabolisme) zoveel mogelijk. Tegelijkertijd stimuleert het lijf de cellulaire afweer. Dit is volgens de Rotterdamse groep de geheime ingang naar de weg van gezond oud worden: de oorzaak van ouderdomsziekten vertragen hiermee. Hoeijmakers: “Wanneer het groeisysteem zuinig staat afgesteld en wordt gecombineerd met een goede verdediging tegen DNA-schade, dan kunnen meer mensen honderd jaar of ouder worden.”
Microscopische opname van mitochondrium De mitochondriën zijn de energiefabriekjes in de cel. Ze spelen een belangrijke rol bij energievoorziening in de cel.
Zuurstofradicalen
DNA beschadigingen onstaan continu, onder meer door zuurstofradicalen als gevolg van onze eigen ademhaling. In de loop van de tijd hopen de beschadigingen zich op, en dan spreken we van veroudering. Het lijf probeert zich daar van nature tegen te verzetten, door die DNA-schade te repareren en de overlevingsreactie van energie-herverdeling in te zetten. Het vermogen om te kunnen repareren en overlevingsreacties in te zetten zijn erfelijk bepaald. Het bedrijf DNage (onderdeel van Pharming), probeert met de Rotterdamse onderzoekers stoffen te vinden die de natuurlijke anti-verouderingsreactie stimuleren, of die beschadigingen in het DNA voorkomen. Het onderzoek was mede mogelijk gemaakt door de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO).
Eeuwig jong? Je zou het aan deze dame niet zien, maar smeersels en lotions helpen niet tegen veroudering; die houden namelijk de DNA-beschadegingen niet tegen. Gezond eten en veel bewegen zorgen wel dat je er jong(er) uit blijft zien.
Lees meer!
- Het geheim van langer leven? (Kennislinkartikel)
- ‘Koningin van de Telomeren’ (Kennislinkartikel)
- DNA (Kennislinkdossier)
- De synthese van DNA (Kennislinkartikel)
- Vrouwen met kopzorgen hebben kortere telomeren (Kennislinkartikel van Bionieuws)
- Meer vleesvervangers beter voor mens en milieu (Kennislinkartikel)
- Het wegwerplijf (Kennislinkartikel van Natuurwetenschap & Techniek)
- Ouder worden, je genen en je omgeving, hoe werkt dat? (artikel van Watisgenomics)