Naar de content

Spannende expeditie met een vleugje wetenschap

Recensie van de Omniversum-film Amazing caves

Omniversum

De film Amazing caves draait vanaf juli 2017 in het Omniversum in Den Haag. ‘Een spectaculaire film waarin wetenschap avontuur ontmoet’, volgens de aankondiging. NEMO Kennislink was benieuwd en nam een kijkje.

Amazing caves vertelt het verhaal van microbioloog Hazel Barton en haar assistente Nancy Aulenbach. Barton doet onderzoek naar extremofielen, microscopisch kleine organismen die in extreme omstandigheden leven. Bijvoorbeeld in de diepzee, in vulkaankraters of in grotten. “Organismen moeten in deze omgevingen hard vechten voor schaarse bronnen, zoals voedingsstoffen, zonder daarbij kostbare energie te verspillen”, vertelt Barton op de officiële website van de film. “Daarom maken zij dodelijke wapens tegen elkaar. Wij hopen een organisme te isoleren met zo’n dodelijk wapen tegen bijvoorbeeld tuberculose of kanker.”

IJsgrot

De film volgt Barton en Aulenbach terwijl zij in verschillende grotten monsters nemen voor onderzoek. Het grote, ronde scherm van het Omniversum maakt de beelden spectaculair. Als kijker krijg je soms echt het idee dat je naast de wetenschappers staat (of klimt of zwemt).

In het eerste deel van de film klimmen Barton en Aulenbach zich een weg naar een nog onontdekte spelonk in de Grand Canyon. Spannend, want om zich in de grotspleet te slingeren, zijn de onderzoekers heel even ongezekerd. Eén misstap en ze vallen honderden meters naar beneden. Onder Barton en Aulenbach is de brede, turquoise rivier die door het gebied loopt zichtbaar als een klein stroompje.

De tweede locatie van de film is Groenland. Hier dalen Barton en Aulenbach af in een honderdvijftig meter diepe ijsgrot. Die grot is alleen bereikbaar als het een aantal dagen zo hard vriest dat de waterval die ernaartoe loopt is bevroren. En dan nog is de afdaling een enorme gok. Onderweg kun je als onderzoeker geraakt worden door afgebrokkelde stukken ijs en in het ergste geval is de waterval toch nog niet voldoende stevig om te betreden en stort de hele boel in voordat je weer veilig boven bent.

Stofstorm

Als laatste gaan Barton en Aulenbach op zoek naar haloclines in ondergelopen gewelven in Mexico. Een halocline is een overgangszone tussen zout water van de oceaan en zoet water van de ondergrondse rivier. De verschillende lagen in een halocline mengen nauwelijks en daarom is er op zo’n plek altijd een troebele laag zichtbaar in het water. Organismen die in een halocline leven zijn per definitie extremofiel. Vandaar dat Barton er in Mexico op gebrand was om een halocline te vinden.

Duiken naar haloclines in Mexico.

Omniversum

Afdalen in een ijsgrot is een enorm risico.

Omniversum

Om zo’n halocline te kunnen vinden, moesten de onderzoekers duiken. Met twee flessen perslucht en een duikerslijn ging Barton de grotten in. Hoe verder ze zwom, hoe krapper en donkerder het gewelf werd. Een stofstorm onder water zorgde ervoor dat de onderzoekers bijna hun duikerslijn, de enige weg naar de uitgang, kwijt waren. De eerste duik levert niets op, maar de tweede keer heeft Barton geluk. Ze vindt een halocline en kan op verschillende dieptes monsters nemen om in het laboratorium te onderzoeken.

Amazing caves laat zien hoe spannend wetenschap kan zijn. Welke risico’s onderzoekers soms moeten nemen om materiaal te verzamelen. Wat er daarna met dat materiaal gebeurt, blijft helaas onderbelicht. Barton bekijkt haar monsters in de film een aantal keer onder de microscoop, maar daar blijft het bij. De rest van het onderzoek vindt blijkbaar plaats achter gesloten laboratoriumdeuren. Amazing caves is dan ook een film over een spannende expeditie, met een vleugje wetenschap.

Amazing caves is een documentaire uit 2001. De film is nu voor het eerst te zien in Nederland en draait vanaf 4 juli 2017 dagelijks in het Omniversum in Den Haag. Meer informatie op de website van het Omniversum.

ReactiesReageer