De afgelopen week konden enthousiaste hemelkijkers een prachtige komeet waarnemen: McNaught is een van de helderste kometen sinds jaren. Eind deze week scheert de komeet langs de zon. In de heldere zonnegloed is komeet McNaught na 12 januari niet meer te zien, maar tot 16 januari is hij wel in beeld van de zonnesatelliet SOHO (Solar and Heliospheric Observatory). Daarna verdwijnt de komeet uit het blikveld van SOHO.

SOHO, een gezamenlijk project van NASA en ESA, is onder andere uitgerust met een coronagraaf. Die dekt de heldere zonneschijf af, zodat de ijlere buitenliggende delen niet meer zo overstraald worden. Zo kan SOHO voorwerpen vlakbij de zon zien, zoals de gloeiende corona – of een langsscherende komeet.

Onze correspondent in de ruimte

SOHO bevindt zich op een afstand van 1,5 miljoen km van de aarde in het Lagrangepunt L1. De Lagrangepunten zijn vijf punten in de buurt van twee om elkaar draaiende hemellichamen, waar een kleine satelliet op vaste afstand tot die twee kan blijven ‘hangen’. De zwaartekrachtswerking die de beide hemellichamen uitoefenen zijn daar namelijk precies in evenwicht met de middelpuntzoekende kracht die ter plekke optreedt bij de rotatie om die hemellichamen.

Alleen de Lagrangepunten L4 en L5 zijn stabiel. In de punten L1, L2 en L3 moeten van tijd tot tijd baan- en koerscorrecties worden uitgevoerd. Vanuit L1 heeft SOHO een ongehinderd uitzicht op de zon. SOHO ontdekte al meer dan duizend kometen, waarvan het leeuwendeel behoort tot de zogenoemde ‘Kreutz-groep’ van kometen die vlak langs de zon scheren. Deze groep kometen zijn vermoedelijk een restant van de komeet die in 371 v.Chr. is waargenomen door de Griekse filosoof en de Griekse historicus Ephoros van Kyme.