Mars Reconnaissance Orbiter is een twee ton zware satelliet die de Mars-atmosfeer van 320 kilometer hoogte gaat onderzoeken. Na zijn aankomst op 10 maart volgt de sonde een langgerekte ellips waarbij hij tot op 48.000 kilometer van Mars komt. In de zeven maanden na aankomst remt MRO door wrijving met de Mars-atmosfeer af tot hij in zijn uiteindelijke onderzoeksbaan zit. Door snelheid te lozen in de riskante zeven maanden aerobraking konden de ontwerpers toe met minder brandstof – en dus paste er meer wetenschappelijke apparatuur aan boord. De sonde vertrok op 12 augustus 2005 en kostte 610 miljoen euro.

“Deze ruimtesonde zal meer gegevens terugsturen dan alle voorgaande Marsmissies samen”, voorspelt Jim Graf, project manager van de Mars Reconnaissance Orbiter. De sonde moet veranderingen in de ijle Mars-atmosfeer onderzoeken en let vooral op water in al zijn vormen. Ook zoekt na aankomst in zijn omloopbaan MRO geschikte landingsplaatsen voor toekomstige landers, zoals het geplande Mars Laboratory én bemande missies. “…de eerste laarzen op Mars worden waarschijnlijk vuil op een van de vele mogelijke landingsplaatsen die de orbiter gaat inspecteren”, voorspelt Doug McCuistion, directeur van NASA’s Mars Exploration Program.

Naast zijn eigen gegevens stuurt MRO ook data van andere sondes op en om Mars. Met zijn 9,5 m² zonnecellen en drie meter brede antenne heeft MRO een tien keer snellere verbinding dan eerdere Mars-sondes.

Voor het interplanetaire breedband in werking treedt moest de sonde eerst in een omloopbaan om Mars komen. Op drie maart begon de sonde aan zijn remweg. In 27 minuten tijd braqchten de vier stuwraketten de snelheid terug van 19500 tot 16000 km/u. Meer óf minder snelheidsverlies, en MRO was langs Mars geschoten om doelloos rondjes rond de zon te draaien.

Bij NASA waren de vingers gekruist, want Mars heeft het niet zo op ruimtesondes: van de tientallen Mars-missies sinds 1960 is twee-derde voor het einde van zijn missie – regelmatig tijdens de lancering of reis naar Mars – verongelukt. Het aantal mislukkingen is zo hoog, dat insiders half-grappend spreken over de Vloek van Mars. De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie verspeelde in de jaren 1990 nog de sondes Mars Observer en de beruchte Mars Climate Orbiter.

Mars Climate Orbiter verongelukte doordat gerecycelde navigatie-software gegevens in de kracht-eenheid pound verwachtte, terwijl MCO in newtons sprak. (1 pound = 4,45 newton, ongeveer de zwaartekracht op een halve kilo materiaal). MCO boorde zich door de rekenfout op 57 in plaats van op de geplande 140-150 kilometer hoogte in de Mars-atmosfeer en viel bij de veel te hoge druk uit elkaar. Sindsdien heeft NASA betere resultaten geboekt.

Onderzoekssatellieten Mars Odyssey en Mars Global Surveyor draaien al jaren hun baantjes om de rode planeet, waar de twee Rovers Spirit en Opportunity nu twee jaar rondrijden en de samenstelling van het oppervlak onderzoeken. De twee rovers vonden mineralen die op aarde in water ontstaan; of Mars ook stromend water kende is nog niet zeker. Mars Reconnaissance Orbiter gaat het Mars-water nog beter onder de loep nemen dan voorgaande missies.