Je leest:

Robotarm en 3D-software: geslaagde operatie

Robotarm en 3D-software: geslaagde operatie

Auteur: | 17 november 2010

Een bijzondere operatie gisteren in Engeland. Voor het eerst werd een robotarm in combinatie met 3D-visualisatiesoftware gebruikt om een katheterablatie uit te voeren. Het maakt de operatie aan het hart (om bijvoorbeeld hartritmestoornissen tegen te gaan) een stuk gemakkelijker.

Het is de tweede keer dat dr. Ng, verbonden aan de University of Leicester en dokter in het Glenfield Hospital, een primeur heeft. Zo’n zes maanden geleden voerde hij ook al een katheterablatie (zie kader) met een robotarm uit. Dat ging goed en nu heeft dr. Ng state-of-the-art 3D-software aan het systeem toegevoegd. Het brengt het hart beter in beeld zodat de operatie nog nauwkeuriger kan worden uitgevoerd.

Katheterablatie

Wanneer iemand hartritmestoornissen heeft, is een katheterablatie een mogelijke oplossing. De dokter brengt dan via een ader in de lies een katheter -een soort buigzaam buisje- naar het hart. Daar beweegt de arts de katheter langs de hartspier en als de oorsprong van de ritmestoornis is gevonden, dan wordt de katheterpunt op die plaats verhit. Zo worden kleine plekjes van het hart opzettelijk beschadigt, net zo lang tot het hartritme weer normaal is.

Robotarm

Een katheterablatie is voor de patiënt niet per se een zware ingreep, maar de operatie is voor de dokter wel behoorlijk zwaar. Het ‘repareren’ kan uren duren en al die tijd moet de arts de katheter omhoog houden. Daarnaast moet hij een (letterlijk) loodzwaar schort dragen tegen radioactieve straling. Tijdens de operatie wordt namelijk met röntgenstraling het hart voortdurend in beeld gebracht. Hierdoor weet de dokter waar de katheter zich bevindt en waar hij moet zijn, maar het betekent dus ook dat hij een loodzwaar beschermend schort aan moet.

Een robotarm biedt daarom uitkomt: die houdt de katheter gemakkelijk recht en de dokter kan de operatie uitvoeren vanaf een afstand. In april voerde dr. Ng voor het eerst een katheterablatie uit met zo’n systeem, genaamd Amigo. Hieronder zie je een (Engelstalig) filmpje daarover.

Hart in 3D

Om het systeem nog nauwkeuriger en veiliger te maken, is Amigo uitgebreid met ultramoderne 3D-software. Carto-3 is een programma dat een hart volledig driedimensionaal in beeld kan brengen. Dat is handig, want met gewone röntgenbeelden ziet de arts het hart vaak maar van één of twee kanten. Met het 3D-model kan het hart ‘gedraaid’ worden, zodat het vanuit alle hoeken goed te zien is.

Daarnaast maakt het nieuwe systeem minder gebruik van röntgenstraling. In plaats daarvan werkt het met een locatiesensor die ingebouwd wordt in de katheter. Een ‘locator pad’ onder de operatietafel bevat drie spiralen die elk een zwak magnetisch veld aanleggen rond de borst van de patiënt. Zolang de punt van de katheterpunt – met daarin de sensor – zich in de magnetische velden bevindt, kan de locatie heel nauwkeurig worden bepaald.

Visualisatie van het hart met Carto-3. De staafjes die je ziet, zijn de katheters.
Peter Munk – Toronto General Hospital

De kleuren in de visualisatie representeren elektrische activiteit in de aller-binnenste laag van hartwand. Die activiteit is belangrijk omdat het een leidraad is voor het opsporen van de hartritmestoornis. Door de elektrische informatie op de visualisatie ‘te plakken’ heeft de dokter een nog beter overzicht en weet hij precies waar hij de ingreep moet plaatsen.

Geslaagde operatie

De BBC heeft gefilmd tijdens de operatie van gisteren. De patiënt, meneer Paddy Flood, heeft al jaren last van een onregelmatige hartslag en hij is erg blij dat hij geholpen wordt. De dokter en de robot doen hun werk goed: in het filmpje lijkt alles heel kalm te verlopen en na afloop voelt Paddy zich direct een stuk beter.

Zie ook:

Lees meer over (3D) techniek in de medische wereld op Kennislink:

Oeps: Onbekende tag `feed’ met attributen {"url"=>"https://www.nemokennislink.nl/kernwoorden/medische-techniek/medische-technologie/biomedische-techniek/biomedische-technologie/index.atom?m=of", “max”=>"6", “detail”=>"minder"}

Lees meer over datavisualisatie op Kennislink:

Oeps: Onbekende tag `feed’ met attributen {"url"=>"https://www.nemokennislink.nl/kernwoorden/datavisualisatie/index.atom?m=en", “max”=>"6", “detail”=>"minder"}

Dit artikel is een publicatie van NEMO Kennislink.
© NEMO Kennislink, sommige rechten voorbehouden
Dit artikel publiceerde NEMO Kennislink op 17 november 2010
NEMO Kennislink nieuwsbrief
Ontvang elke week onze nieuwsbrief met het laatste nieuws uit de wetenschap.