Je leest:

Prijs voor geluid in beeld

Prijs voor geluid in beeld

Simon Stevin Gezelprijs 2009 gaat naar Sound Imaging

Auteur: | 9 oktober 2009

Een meetrobot met microfoons die filmpjes maakt van geluid: de uitvinding is goed voor €5.000. Bedenker Rick Scholte nam 8 oktober in Nieuwegein de Simon Stevin Gezelprijs 2009 in ontvangst, de jaarlijkse prijs van technologiestichting STW. Wat Scholte ermee gaat doen? “De €5.000 zou ik graag investeren in een betere bedrijfsauto.”

Het Sound Imaging systeem van Rick Scholtes bedrijfje Sorama werd tijdens het STW Jaarcongres 2009 door een publiek van technici als winnaar verkozen uit drie genomineerden. De andere twee genomineerden waren Jan-Willem van Wingerden met een soort vliegtuigroeren die de mechanische belasting van windmolens verlagen, en Raluca Marin-Perianu met draadloze sensornetwerken voor verveelde sporters, stilzittende ouderen en COPD patiënten. De laatste ontving op 7 oktober al de Christiaan Huygens wetenschapsprijs, goed voor een bedrag van €10.000.

Oeps: Onbekende tag `animatie’ met attributen {"id"=>"28721", “titel”=>"Sound Imaging van een harde schijf"}

Sound Imaging van een harde schijf. Afbeelding: Sorama.

Hologram

Het Sound Imaging systeem doet precies wat de naam belooft: het brengt geluidsbronnen in beeld, zoals van de DVD brander in het bovenstaande filmpje.

Bij een meting beweegt een frame met kleine microfoons langs een geluidsbron, zoals een automotor of een mobiele telefoon. Al deze microfoontjes maken een plat, tweedimensionaal plaatje van de geluidsbron. Dan komt de truc: met een ingewikkelde wiskundige rekenmethode (Fourier transformaties) trekt het systeem het 2D-plaatje uit elkaar tot een driedimensionaal plaatje met diepte. Het resultaat is een soort 3D-landschap van geluiden.

Geluidsveld van een ventilator uit een pc op de millimeter nauwkeurig in beeld.

Vergelijk het met een tv-camera: de camera filmt een plat beeld wat je op tv terugziet, zoals een drukke winkelstraat. Door een slimme rekentruc uit te voeren berekent de computer hoe ver weg alle mensen, winkels en lantaarnpalen in de winkelstraat zijn. Hiervan maakt de computer een 3D-beeld: een hologram. Scholtes systeem doet hetzelfde, maar dan voor geluid.

Joint Strike Fighter

Met Sound Imaging zie je dus waar geluid vandaan komt. Maar is daar een markt voor? Absoluut, zegt Scholte. “Met Sound Imaging kunnen we de industrie heel gericht en snel helpen hun producten stiller te maken. Het systeem is uniek in de wereld: we halen resoluties ver beneden de millimeter, en wat we zien gebeurt ook echt.”

Scholte: “Al tijdens mijn afstudeeronderzoek in 2004 lukte het om een nieuw type harde schijf van Philips maar liefst tien decibel stiller te maken. Hij was eerst te luid; zonder mijn bijdrage was de schijf niet eens op de markt gekomen.” Ter vergelijking: met een vermindering drie decibel halveert de geluidssterkte.

Het systeem is volgens Scholte op alle schalen toepasbaar, van de millimetergrote chips in mobiele telefoons en laptops tot de ronkende motoren van auto’s, treinen en zelfs de Joint Strike Fighter.

Marktklaar

Desgevraagd zegt Scholte dat hij zijn nominatie vooral dankt aan het rotsvaste vertrouwen dat zijn promotoren en hoogleraren in zijn onderzoek hadden. Maar volgens STW-directeur Eppo Bruins kan Scholte ook trots zijn op zichzelf: de genomineerden zijn gekozen vanwege hun wervelende presentaties en de manier waarop ze hun eigen onderzoek marktklaar maakten.

Scholte wil het prijzengeld gebruiken om de service van zijn bedrijf te verbeteren. “Met mijn high-tech start-up Sorama leveren we sinds januari dit jaar de Sorama Sound Imaging service waarmee we bedrijven op locatie helpen met het visualiseren van hun geluidsvelden. De €5.000 zou ik graag investeren in een betere bedrijfsauto.”

Lees meer op Kennislink

Lees meer over Sound Imaging

Dit artikel is een publicatie van NEMO Kennislink.
© NEMO Kennislink, sommige rechten voorbehouden
Dit artikel publiceerde NEMO Kennislink op 09 oktober 2009
NEMO Kennislink nieuwsbrief
Ontvang elke week onze nieuwsbrief met het laatste nieuws uit de wetenschap.