In het zicht van de verkiezingen deed een aantal politici ‘Kiezen met kennis’ op Kennislink. Paul van Meenen, kandidaat-Kamerlid voor D66, schrok van zijn eigen score. Die was precies gemiddeld.
Paul van Meenen
‘Verontrustend’ noemt hij de uitslag van zijn test. “Ik kom er matig uit. Ik beschouw mezelf goed geïnformeerd, maar ik zit er regelmatig volledig naast.” Bij onderwijs – zijn toekomstige portefeuille – scoort hij wel goed. Als een van de weinigen kruist hij ‘weerlegd’ aan bij de stelling dat kleinere klassen het onderwijs verbeteren. “We weten onderhand dat dit niet werkt.”
Van Meenen weet dat inderdaad, maar veel andere partijen bepleiten wél kleinere klassen. Veel bezoekers aan ‘Kiezen met kennis’ vinden verkleinen van klassen ook een goed idee. “De politiek heeft dat idee versterkt door enorm te toeteren op het moment dat er iets gedaan werd aan de klassegrootte. Maar ik heb lang genoeg in het onderwijs gewerkt om te zien dat verkleinen niet werkt. Je ziet alleen effect als je de klassen extreem klein maakt met bijvoorbeeld vijf leerlingen. Het is goed dat dit ook wetenschappelijk is vastgesteld. Als je de kwaliteit wilt verbeteren, kun je veel beter in de docent investeren.”
“De Kamer is geen wetenschappelijk instituut, waar je met elkaar als geleerden tot een berekende en vastgestelde oplossing komt”, denkt hij. “Het maatschappelijk gevoel moet ook de ruimte krijgen. Maar dat is doorgeslagen. Iedereen roept maar wat tegen elkaar. Voor het draagvlak van besluiten is het goed als je kunt laten zien dat ze ook door onderzoek bevestigd worden.”
Wetenschappers kunnen helpen om getallen en feiten op hun waarde te schatten, denkt Van Meenen. “Deze campagne nodigt erg uit om een doorlopende factchecker te hebben. Het zou mooi zijn als de wetenschap dat kan organiseren onder de hoede van een gezaghebbend instituut. Het zou enorm helpen als wetenschappers elke keer laten weten of iets bevestigd is of weerlegd. Dat is een mooie taak voor de KNAW of Kennislink.”
Eppo Bruins
Ook Eppo Bruins, kandidaat voor de Christenunie, deed de test. Hij kwam net iets te vaak uit bij ‘plausibel’ of ‘ongewis’. “Ook ik kom voort uit de wetenschap en ben gewend alles sceptisch te bevragen. Ik ben minder stellig dan de gemiddelde Nederlander.”
Hoe zit dat dan met een aantal stellige uitspraken in het programma van de Christenunie, zoals de ambitieuze klimaatdoelen voor 2050? “Die doelen zijn met de huidige technologie nog niet haalbaar, tenzij je een dictatuur instelt. Maar ik wil iedereen wel voorhouden dat het volledig sluiten van de kringlopen het uiteindelijke doel voor 2050 is. Daarvoor is nieuwe technologie nodig. Daarom willen we ook veel geld in onderzoek steken. En we vertellen dat we op een andere manier moeten gaan leven. Zoals het was, wordt het nooit meer.”
Wetenschap en politiek botsen waar feiten en intuïtie uiteenlopen. “Waar wetenschappelijke consensus is, moet je de kwestie uit de politieke arena proberen te houden, door breed afspraken te maken met een groot aantal partijen in de Kamer”, denkt Bruins. “Maar het probleem is dat er altijd wel een partij inspeelt op het gevoel.” Een grotere rol van wetenschappers zou in zo’n geval helpen. “En liefst veel verschillende wetenschappers, want vooral in de sociale wetenschappen zijn er verschillende scholen van denken en wordt er verschillend tegen dezelfde feiten aangekeken. Wetenschap is niet waardevrij.”
Kiezen met kennis noemt hij “een fantastisch idee. Mijn hart gaat sneller kloppen. Ik ga zelf ook in de Kamer meer aandacht vragen voor evidence based policy. Er moeten meer wetenschappers in het centrum van de macht komen. Ik wil samenwerken met leden die daar ook zo over denken. Zo kunnen we een beweging op gang brengen.”
‘Kiezen met kennis’ gaat na de verkiezingen verder en zal de afspraken in de formatie en de daden van de nieuwe regering met wetenschappelijke blik blijven volgen.
De volledige interviews zijn gepubliceerd door Trouw:
Ga naar ‘Kiezen met kennis’