Patiënt sneller aan de beurt voor scan

De onderzoekers, Koos Krabbendam en Erwin Hans, beide van de faculteit Management & Bestuur van de Universiteit Twente, concludeerden dat de lange wachttijden voor een belangrijk deel veroorzaakt werden door `variabiliteit in processtappen’, zoals Hans het formuleert. `Door variabiliteit moet het ziekenhuis veel meer tijd inplannen dan sec voor de scan noodzakelijk is. Het kán in twaalf minuten, maar het duurt soms twintig minuten, bijvoorbeeld doordat mensen te laat komen of andere dingen langer duren dan gepland. Dus plannen ze standaard voor elke patiënt twintig minuten.’

Uit het invoeren van twee ogenschijnlijk simpele organisatorische maatregelen in een simulatiemodel bleek dat de wachttijd met maar liefst zestien dagen verkort kon worden. Zo lieten de onderzoekers patiënten bijvoorbeeld tien minuten vroeger komen, waarmee een groot deel van de vertragingen ondervangen werd doordat er niet op hen gewacht hoefde te worden. Ook het toedienen van contrastvloeistof, dat soms noodzakelijk is voor een goede CT-scan, bleek grote invloed te hebben op de variabiliteit, ontdekten de onderzoekers. Hans: `Daar heb je namelijk geen CT-scanner voor nodig, maar het gebeurde wel in die ruimte. Door die voorbehandeling los te koppelen en in een andere ruimte te laten plaatsvinden, kun je ook weer tijdwinst boeken voor de CT-scanner.’ Deze twee maatregelen leidden tot de genoemde forse verkorting van de wachttijd.

De beide wetenschappers zijn van mening dat het AMC de wachttijd zelfs nog verder kan verkorten. Krabbendam, stellig: `Die wachttijd kan onder de 24 uur. Neem bijvoorbeeld het onderhoud. Dat gebeurt overdag. Dat is toch gek? Zelfs onderhoud aan de weg vindt ‘s nachts plaats. Maar er zijn nog veel meer mogelijkheden. Ik ben ervan overtuigd dat ziekenhuizen met de huidige capaciteit het principe `u vraagt, wij draaien’ kunnen toepassen en mensen binnen 24 uur kunnen inplannen voor ondersteunende apparatuur als CT- en MRI-scans. Dit resultaat geeft ons voldoende aanwijzingen dat dat kan.’

Volgens Krabbendam leeft bij ziekenhuizen ten onrechte het idee dat de lange wachttijden het gevolg zijn van capaciteitsgebrek. `Je moet eerst kijken hoe er gewerkt wordt. Waar zitten de knelpunten? Hoe kun je die verwijderen? Vervolgens kun je met behulp van simulatiemodellen toetsen of de maatregelen die je bedenkt effect hebben.’ Hans vult aan: `En met die modellen de mensen in het ziekenhuis overtuigen dat de maatregelen die jij voorstaat, werken.’ Krabbendam: `In ziekenhuizen is het probleem dat je niet kan experimenteren, want vaak is het een zaak van leven of dood. Je kunt, met andere woorden, pas iets toepassen wanneer je weet dat het werkt. Daarom zijn die simulatiemodellen van zo’n groot belang.’

Het terugdringen van de wachttijd is niet alleen voor patiënten gunstig, ook ziekenhuizen varen er wel bij, aangezien de proceskosten door een hogere bezettingsgraad ook sterk afnemen, aldus de onderzoekers.