In 1584 vestigde zich in Leiden bakker Van Schooten, die uit Vlaanderen gevlucht was voor de Spanjaarden. Zijn zoon Frans studeerde in Leiden wiskunde. Vanaf 1610 gaf hij wiskunde aan de Leidse Ingenieursschool en later ook aan de universiteit. Frans had twee zoons, Frans (geboren in 1615) en ...
Ongeveer dertig jaar geleden begonnen zich de contouren af te tekenen van wat nu ’chaostheorie’ heet. Sindsdien zijn veel chaotische verschijnselen diepgaand bestudeerd. Voorbeelden: het weer of de Newtonmethode. In dit artikel onderzoeken we chaos aan de hand van een eenvoudig natuurkun...
Grote kans dat je er honderden van op je pc hebt staan, misschien ook wel op je mobiele telefoon: digitale foto’s! Met sites als Hyves, Facebook, Flickr zijn ze nu de normaalste zaak van de wereld, maar achter de schermen zit heel wat techniek. Wat zijn dat nou precies, plaatjes op inter...
‘Mijn kleine Archimedes’ werd hij door zijn vader, de dichter en diplomaat Constantijn Huygens, genoemd. Christiaan was een wonderkind: reeds op zijn zeventiende toonde hij aan dat een vrij hangende ketting niet de vorm van een parabool aanneemt, zoals in die tijd werd veronderstel...
De Griekse wiskundige Euclides baseerde 2300 jaar geleden zijn vlakke meetkunde op vijf uitgangspunten. Ongeveer 2200 jaar lang heeft men geprobeerd aan te tonen dat het laatste uitgangspunt niet echt nodig was.
Astrologen geloven dat de stand van de planeten tijdens de geboorte van een mens informatie geeft over diens karakter en levensloop. Maar dit geloof moet nog wel met feiten gestaafd worden.
Simon Stevin (1548-1620) was een Bruggenaar en aanvankelijk een boekhouder. Als jonge man schijnt hij veel gereisd te hebben, daarbij een schat van wiskundige en ingenieurswijsheid vergarend.
Zeolieten hebben een magische klank, maar zijn niet ongewoon. Graai in een pak waspoeder en je hebt je handen ermee vol. In de petrochemie helpen zeolieten bij het kraken van olie en in de kattenbak slurpen ze onaangename luchtjes op. Zeolieten zijn wonderlijk veelzijdig en daar smullen chemic...
Iedereen kent wel de naam van Jan (of Johan) de Witt (1625-1672). Hij was afkomstig uit een Dordtse familie van regenten en vanaf 1653 raadpensionaris van de Staten van Holland.
Van Dale definieert creativiteit als “scheppingsvermogen (van kunstenaars)”. Creativiteit is ook in wetenschappelijk onderzoek een cruciaal element. Toch is er een wezenlijk verschil tussen de creativiteit van de kunstenaar en die van de wetenschapper.
Als we sommige wetenschappers mogen geloven, wordt het voortbestaan van de mensheid bedreigd. De kwaliteit van het mannelijk sperma neemt af en als we de lijn uit het verleden doortrekken, is het in 2110 afgelopen met de voortplanting. Het ‘slechte zaad’ wordt mogelijk veroorzaakt door stoffen...
Door een gesmolten aluminiumlegering razendsnel te laten stollen, krijgt het materiaal fantastische eigenschappen. Het is sterk, hard en licht, zolang het niet te warm wordt. Het metaal is ook duurzaam en heel geschikt voor recycling.
Als de calamiteitenteams na het hoogwater naar huis gaan omdat het gevaar voor overstromingen is geweken, wachten landschapsonderzoekers met spanning op het droogvallen van de uiterwaarden. Waar heeft de rivier zand afgezet? Is het veel?
Klaverplanten blijken geschikt om het land met stikstof te bemesten. Een klavertapijt vormt een aantrekkelijk alternatief voor kunstmest.
De steeds toenemende antibiotica-resistentie van kwaadaardige bacteriën leidt tot allerlei problemen. Zijn er nog voldoende mogelijkheden voor nieuwe geneesmiddelen.
Bamboe is een geschikt bouwmateriaal om zeer goedkope, maar toch stevige huizen te maken. Dat biedt veel mogelijkheden voor de woningbouw in de Derde Wereld.
Half oktober 1994 is Magellan, een van de meest succesvolle planeetverkenners aller tijden, op het oppervlak van Venus te pletter geslagen. Het ruimtevaartuig was bewust op deze kamikaze-
koers gestuurd, om zelfs tot op het allerlaatste moment nog nieuwe wetenschappelijke meetgegevens n...
Het weer wordt voor een belangrijk deel bepaald door de eigenschappen van de lucht die wordt aangevoerd. Nu eens zitten we in lucht die boven zee flink wat vocht heeft opgepikt; dan weer stroomt lucht over Nederland uit die boven de ijsmassa’s van de noordpool of de besneeuwde Russische ...
Het vocht heeft een grote invloed op het ‘weer’ zoals wij dat ervaren. Zaken als zicht, bewolking, neerslag, temperatuur van de lucht en van voorwerpen worden er direct door bepaald. Afkoeling kan leiden tot mist of dauw, hetgeen in de winter kan leiden tot gladde wegen. In dit hoo...
Vleermuizen gebruiken hun oren om te zien, niet hun ogen. Het herkennen van geluidsgolven speelt hierbij een cruciale rol bij het vangen van insekten.
Epilepsie of vallende ziekte kan verschillende ziektebeelden veroorzaken. Sommigen zijn goed te behandelen met medicijnen, andere niet. Naast medicijnen vormt nu ook de chirurgische ingreep een mogelijke oplossing.
Vaccinatie is sinds de achttiende eeuw een methode om immuniteit tegen infectieziekten te verschaffen. Inmiddels werkt men nu ook aan genetisch gemanipuleerde vaccins.
Verschillende methoden van de bouw van tunnels wordt uitgelegd. Als voorbeeld wordt de Betuwelijn besproken.
Via chemische signalen geven en krijgen insekten informatie over hun paarbereidheid en omgeving. Deze manier van communicatie komt ook bij andere organismen voor. In de landbouw bieden de geursignalen mogelijkheden voor een nieuwe manier van gewasbescherming
Het middagdutje is een normale biologische neiging om per etmaal éénmaal lang en éénmaal kort te slapen
De oorzaken van de vervuiling van de Rijn, de mogelijkheden van watersanering en de toekomst van deze belangrijke Europese rivier.
In nazomer van 1492, nu 500 jaar geleden, stak de Italiaanse ontdekkingsreiziger Christoforus Columbus met drie kleine schepen de Atlantische Oceaan over op weg naar China en Japan. Het mag een wonder heten dat de weersomstandigheden een dergelijke oversteek toelieten, schreef de Amerikaanse m...
De groei en ontwikkeling van de mens verloopt nogal traag in vergelijking tot die bij andere dieren. Louis Bolk ziet de mens daarom als een foetale aap. Niet iedereen is het eens met deze manier van kijken naar de mens.
Een onderzoek naar het mogelijk benutten van waterstof als energiebron, de fysische eigenschappen van waterstof en de elektrolyse van water.
Ter ere van haar zestigjarig bestaan reikt het Centrum voor Wiskunde en Informatica op 9 februari 2006 de Van Wijngaarden Award uit. Winnaars zijn informatica-expert Nancy Lynch en ‘kaartschud-professor’ Persi Diaconis. Carl Koppeschaar schreef over Diaconis in een artikel over toe...