’s Werelds best verkochte medicijn is ook heilzaam voor planten. Aspirine maakt ze beter bestand tegen virussen, bacteriën en schimmels. Leidse onderzoekers zetten daarom bacteriegenen in tabak zodat de plant meer aspirine-stof produceert. Zeneca-Mogen heeft alvast octrooi aangevraagd op toepa...
Vanaf de prehistorie hebben mensen kaarten van hun omgeving gemaakt. De Babyloniërs en de Egyptenaren maakten kaarten van de ligging van landerijen om na overstromingen het land opnieuw te kunnen verdelen.
Moeilijk bereikbare tumoren en uitzaaiingen kunnen soms van binnenuit bestreden worden met radioactieve stoffen. In het ideale geval ontvangen zo alleen de ontspoorde cellen de schadelijke straling. De onderafdeling Nucleaire Geneeskunde gaat meer patiënten op deze manier helpen. Toch vinden d...
Zonder malaria zou het jaarlijkse bruto nationaal product (BNP) van Zwart Afrika minstens 30% hoger liggen. Mede door de ziekte daalt het BNP per hoofd van de bevolking.
DDT moet net als elf andere organische verontreinigende stoffen de wereld uit, althans als Greenpeace, WNF en de Verenigde Naties hun zin krijgen. Het insecticide verpest het milieu en is nadelig voor de gezondheid van mens en dier. Het is echter het meest voor de hand liggende bestrijdingsmid...
Japanse onderzoekers hebben een kunstmatige, magnetisch aangestuurde `wormpje’ ontworpen dat zich al draaiend een weg kan boren door een runderfilet. Videobeelden van deze minimachine werden vorige week donderdag vertoond tijdens een presentatie op een conferentie over magnetische sensor...
Klachten als incontinentie (meer dan de helft van alle middelbare vrouwen) en erectiestoornissen (van tien tot veertig procent bij middelbare en oudere mannen) kunnen de levenskwaliteit ernstig schaden, maar schaamte weerhoudt patiënten er vaak van medische hulp te zoeken. En dat is jammer, wa...
Meerdere drugs tegelijk gebruiken is geen goed idee, zeggen hulpverleners al sinds jaar en dag. Ze konden deze stelling tot nu toe echter niet goed onderbouwen met wetenschappelijk bewijs. De afdeling Toxicologie van het LUMC rondde onlangs een literatuuronderzoek af, waarin gekeken werd naar ...
In 1955 voorspelde de natuurkundige John Wheeler het bestaan van superzware elementen. De serieuze speurtocht naar de superzware elementen begon echter pas in de jaren zestig, gedreven door de theoretische voorspellingen van een ‘eiland van superzware elementen’ ver voorbij uraan, element 92. ...
Klimaatschommelingen beïnvloeden ecosystemen, maar het effect is vaak moeilijk te meten. In het geval van de Blauwe zanger ligt dat anders. Amerikaanse onderzoekers weten het succes van de vogel zelfs te voorspellen.
Op een eenzame bergtop in Chili bouwen Europese astronomen de grootste telescoop ter wereld, de Very Large Telescope of VLT. In het begin van de eenentwintigste eeuw zal de telescoop gereed zijn. De VLT wordt een sterrenkundig instrument van een nooit geziene kracht. Hij moet scherpere waarne...
Geen enkel getal spreekt zo tot de verbeelding als het getal pi. Sommigen leren decimalen van buiten, anderen maken er hun levenswerk van om zoveel mogelijk decimalen te berekenen. Het is allemaal volstrekt overbodig, maar het levert een schat aan vermakelijke anekdotes op.
In dit artikel worden allerlei soorten bewolking besproken: de specifieke vorm, hoe deze ontstaat, op welke hoogte de bewolking voorkomt en onder welke (weers-)omstandigheden.
In Vitro Fertilisatie (IVF) geeft een duidelijk hogere kans op meerlingen en te vroeg geboren kinderen. Tot die conclusie komt Simone Buitendijk in een epidemiologisch onderzoek waarop zij onlangs promoveerde. ’’Op het niveau van beleidsmakers zal men zich moeten realiseren dat mee...
Ondanks politieke overeenstemming over het terugdringen van cfk-uitstoot, blijft de ozonlaag maar dunner worden. Wat betekent dit voor ecosystemen op aarde en wat heeft het broeikaseffect er eigenlijk mee te maken? Bioloog Jelte Rozema stelde er een boek over samen
Het inslikken van sperma vòòr de zwangerschap vermindert aanzienlijk de kans op pre-eclampsie (een gevaarlijke zwangerschapsaandoening), zo ontdekten gynaecologen van de Amsterdamse VU. Leidse immunologen gingen op zoek naar het achterliggende mechanisme.
De Imager for Magnetopause-to-Aurora Global Exploration (IMAGE) is op 25 maart 2000 met succes gelanceerd vanaf de Vandenberg Air Force Base in Californië. Deze satelliet zal de magnetosfeer rondom de aarde in detail bestuderen door beelden te maken van het hele gebied waar geladen deeltjes (e...
Met een hoeveelheid botuline-toxine in het puntje van deze i kun je tien mensen doden. In een handomdraai kun je ziektekiemen kweken en er een dodelijk wapen van maken. Biotechnologische ontwikkelingen hebben de dreiging van biowapens nieuw leven ingeblazen.
Pollen van vooral grassen in de buitenlucht vormen een verhoogde risicofactor voor overlijden aan cardiovasculaire ziekten, aan chronische obstructieve longziekten en aan longontstekingen. Aldus een onlangs gepubliceerd artikel in The Lancet, waarvan de Leidse onderzoeker dr. F.T.M. Spieksma m...
De aderlating was vroeger de gouden standaard bij de behandeling van vrijwel elke kwaal. Flink wat bloed laten wegstromen, daar zou de patiënt van opknappen. Erg veel alternatieven had de chirurgijn ook niet tot zijn beschikking. Hoe anders is dat tegenwoordig: de moderne arts kan kiezen uit v...
Mensen en micro-organismen worden bepaald door genen en omstandigheden. Dat deze biologische waarheid ook praktische consequenties heeft, bleek overduidelijk uit de oratie ‘Samenleven in vóórtdurende onrust’ die prof. dr. J.T. van Dissel uitsprak op vrijdag 19 mei 2000. ‘De p...
Gentherapie heeft de toekomst, daarvan zijn steeds meer medici doordrongen. Onder andere dr. G.A. Patijn, die in Seattle meewerkte aan experimentele gentherapie tegen leverziekten. Hemofilie genezen door nieuwe genen in te brengen lukte in een muismodel. Ook bij honden was de therapie succesvo...
Als je de samenstelling van de zee- en rivierbodem wilt weten, moet je deze op vele plekken bemonsteren. Het is echter een geld- en tijdverslindende klus om duizenden monsters te nemen en te analyseren. Het in Groningen ontwikkelde instrument Medusa doet het veel sneller en goedkoper. Je sleep...
De videobril annex draaistoel van dr Floris Wuyts heeft alles om het Universitair Ziekenhuis Antwerpen wereldvermaard te maken op gebied van evenwichtsstoornissen. Geen enkel ander ziekenhuis ter wereld kan wat hier kan. De Vlaamse regering gaf Wuyts vorig jaar de eerste prijs voor onderzoek e...
Op 27 augustus 1998 lieten ze voor het eerst van zich horen; magnetars, magnetische sterren waarop zelfs de kleinste trilling tot een enorme stralingsexplosie leidt. Die ene stond nog ver. De volgende kan angstig dichtbij komen.
DNA is zoiets als een onvervalsbaar paspoort dat je altijd bij je draagt, en waar je bovendien overal wel kopieën van achterlaat. Dat maakt het voor de politie tot ideaal bewijsstuk. Er woeden echter hevige debatten over het gebruik van dit zogeheten forensisch DNA-onderzoek. Nederland vervult...
Het binnenste van een levende cel bestaat uit een labyrint van structuren. Lange ketens van eiwitten zorgen voor de stevigheid van de cel en sturen met minuscule krachten de celdeling. Met nieuwe technieken, geleend van de chiptechnologie en de laserfysica, gaan fysici op zoek naar het geheim ...
Natuurlijk is water belangrijk voor het leven, maar veel interessanter is de vraag waarom sommige levensvormen evengoed helemaal zonder kunnen. Het antwoord ligt besloten in glas.
Methaangas draagt met 15% een flink steentje bij aan het broeikaseffect. Zoetwatermoerassen nemen een flink deel van de uitstoot van het broeikasgas voor hun rekening. Maar het ene moeras is het andere niet, zo blijkt uit onderzoek van Frans-Jaco van der Nat. Hij ontdekte dat natuurlijke wetla...
In Zuid Afrika is een oneerlijke strijd gaande tussen twee bijenrassen. De Kaapse honingbij dringt de kolonies binnen van de Afrikaanse honingbij, veroorzaakt de dood van de koningin en laat Afrikaanse werksters de Kaapse larven grootbrengen. Wageningse onderzoekers zijn in Nature op het spoor...