Een grottekening die in het bijzonder vragen opriep bij onderzoekers is die van een gevlekt paard in de grot in het Zuid-Franse Pech-Merle. De tekening – die tussen de 25.000 en 26.000 jaar oud is – lijkt op een paard dat tegenwoordig bekend staat als het Appaloosa-ras. Veel prehistorici waren echter van mening dat deze Appaloosa-paarden in de pre-historie niet voorkwamen. De genmutatie die zorgt voor de gevlekte vacht zou zich pas op een veel later moment hebben ontwikkeld.
Prehistorici stelden daarom voor dat de tekeningen van gevlekte paarden een symbolische of abstracte betekenis moesten hebben. Omdat de vlekken zich zowel op als rondom de getekende paarden bevinden werden deze veelal in verband gebracht met uitbeeldingen van menselijke dromen of visioenen van de dieren. De tekening van het gevlekte paard in de grot van Pech-Merle ondersteunde de theorie dat de prehistorische mens niet alleen zijn natuurlijke omgeving afbeeldde, maar ook in staat was tekeningen te maken die een diepere abstracte betekenis hadden.
Onderzoekers hebben nu aan de hand van DNA uit fossielen de kleur van de vacht van 31 prehistorische paarden achterhaald. Bij vier DNA-monsters uit het Pleistoceen en twee uit de Bronstijd werd het gen aangetroffen dat voor een gevlekte huid zorgt. De fossielen zijn afkomstig uit zowel West- als Oost-Europa.
Natuurgetrouw
De andere onderzochte DNA-monsters waren afkomstig van bruine, rode en zwarte paarden. Het DNA-onderzoek heeft hiermee voor het eerst aangetoond dat alle paardenrassen die op prehistorische grottekeningen in Zuid-Franse grotten afgebeeld zijn ook daadwerkelijk in die tijd hebben rondgelopen. Door deze conclusies lijkt het er sterk op dat het waarschijnlijk is dat de prehistorische mens natuurgetrouwe afbeeldingen maakte van wat hij in zijn eigen omgeving zag.
‘Dit geldt in ieder geval voor de grottekeningen van wilde paarden, inclusief die merkwaardige gevlekte exemplaren,’ aldus Michi Hofreiter die als bioloog deel uitmaakt van het onderzoeksteam. ‘Mogelijk bevatten dergelijke pre-historische tekeningen veel minder symboliek dan we altijd dachten.’
Nu het raadsel van het gevlekte paard in de grote van Pech-Merle lijkt opgelost, hopen de onderzoekers de inzichten te kunnen gebruiken om ook andere grottekeningen beter te kunnen interpreteren. Als de prehistorische mens optekende wat hij om zich heen waarnam geven de oude kunstwerken een waardevolle kijk in hoe de fysieke leefwereld van onze verre voorvaderen eruit zag.
Zie ook:
Bron:
Genotypes of predomestic horses match phenotypes painted in Paleolithic works of cave art (PNAS, 7 november 2011)