Naarmate de stad verder groeide, kwamen dergelijke groeves veelal binnen de stadsgrenzen te liggen, waarna ze gesloten werden. Er werden dan weer nieuwe groeves even buiten de stad aangelegd, die bij verdere uitbreiding van de stad eenzelfde lot ondergingen. Dat kon zo geruime tijd voortgaan, waardoor in Izmir nu zo’n 70 verlaten steengroeves binnen de stadsgrenzen liggen. Het gaat in 56 gevallen om groeves in andesiet; 8 verlaten groeves werden aangelegd in kalksteen, 4 in flysch en 2 in lava met een dacitische samenstelling.
De groeve Ozmangazi in Izmir met huizen vlak langs afglijdende wanden Bron: Cem Kincal, Applied Geology Division, Dokuz Eylül University, Izmir
Die oude groeves leveren nu gevaar op, omdat huizen tot vlak bij de steile wanden zijn gebouwd. Afbrokkeling van die wanden en afglijdingen bedreigen die huizen. Het risico dat die situatie op den duur dodelijke slachtoffers zal vergen, is zeer groot. De beste oplossing zou natuurlijk zijn om bij het bouwen een veilige afstand in acht te nemen, maar daarvoor is het inmiddels te laat. Sociaal is het niet acceptabel om overal waar mogelijk problemen kunnen optreden, alle huizen te ontruimen. Daarom is een geotechnisch onderzoek uitgevoerd om de risico’s van afglijdingen via discontinuïteitsvlakken te bepalen, en om na te gaan of herhaling van zulke afglijdingen te verwachten is op plaatsen waar zulke afglijdingen inmiddels al hebben plaatsgevonden.
Het blijkt dat de risico’s vooral worden bepaald door discontinuïteiten in het gesteente, de mate van verwering, en de aanwezigheid van oppervlaktewater. Analyse wijst uit dat de 70 verlaten groeves in totaal op 84 plaatsen gevaar opleveren. Opvallend is dat het in het noorden van Izmir – waar de groeves vooral in de andesieten liggen – voornamelijk gaat om het risico van afbrokkelende wanden, terwijl in het zuiden afglijdingen meer gevaar opleveren. Tot nu toe zijn er weinig ongevallen geweest, maar dat komt mede doordat de grootste uitbreiding van Izmir van recente aard is.
Inmiddels is echter volgens het onderzoek een stadium bereikt waarin het grootste deel van de wanden in de verlaten groeves instabiel is geworden. Vooral tegen afglijdingen zijn op korte termijn maatregelen vereist om ongevallen in de nabije toekomst te voorkomen.
Literatuur:
Koca, M.Y. & Kincal, C., 2004. Abandoned stone quarries in and around the Izmir city centre and their geo-environmental impacts – Turkey. Engineering Geology 75, p. 49-67
Zie ook:
- De structuur van de aarde (Kennislinkartikel)
- De WTC torens vielen als kaartenhuisjes ineen (Kennislinkartikel)
- De verborgen boodschap van gesteentelagen (Kennislinkartikel)
Lees ook meer nieuws op de website van NGV Geoniews