Je hebt biodiversiteit en biodiversiteit. Wanneer je hoort dat het goed gaat met de biodiversiteit, zal dat over de natuur binnen onze landsgrenzen gaan. Want in Nederland gaat het best prima. Niet dat er geen plant- of diersoorten meer verdwijnen, maar de snelheid waarmee ze binnen onze landsgrenzen zoek raken neemt af. En we krijgen er welkome diversiteit erbij. Zo ontvingen in 2006 duizenden vogelaars met hun superkijkers de Europese zeearend in de Oostvaardersplassen. Dat was zelfs op het journaal. De arend had tot die tijd eeuwen niet in ons land gebroed; nu doen ze dat elk jaar.
Dan is er nog biodiversiteit in de rest van de wereld. Dat plaatje ziet er helaas heel anders uit: de achteruitgang van biodiversiteit door Nederlandse consumptie is de afgelopen jaren niets verbeterd, stelt het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) in een nieuw rapport, samengesteld met hulp van de Universiteit van Wageningen (WUR). De zogenaamde voetafdruk van Nederland – de hoeveelheid grond die we met z’n allen verbruiken – is niet eens afgenomen, en door ons toedoen verdwijnen jaarlijks evenveel plant- en diersoorten als een tijdje terug.
Hoeveel grond verbruikt de gemiddelde Nederlander dan ook alweer? Eerst even het totaal: Consumerend Nederland slokt elders in de wereld een gebied op dat tweemaal groter is dan zichzelf. Doorgerekend naar één Nederlander kom je volgens het PBL op een terrein ter grootte van een gemiddeld voetbalveld (zo’n 60 bij 100 meter). Op dat terrein staan natuurlijk niet alleen inkoppers zoals gekapte stukjes tropisch bos – voor meubelhout – maar bijvoorbeeld ook akkers sojaboon waar natuur met meer biodiversiteit had kunnen wezen.
En biodiversiteit is belangrijk: waar veel plant- en diersoorten zijn, kan de natuur wel tegen een stootje. Aangezien de natuur vooral stootjes krijgt van de mens, doordat we bijvoorbeeld voedsel verbouwen of energie uit stromend water tappen, is het juist voor onszelf handig om er zuinig op te zijn. Biodiversiteit is onmisbaar bij een groeiende wereldbevolking en groeiende welvaart.
Maar helaas: de manier waarop overheden nu het tij van afnemende biodiversiteit proberen te keren, is lang niet toereikend genoeg, aldus de onderzoekers in het rapport.
Natuurlijk investeert de Nederlandse regering in buitenlandse natuurbescherming, ook die van kwetsbare gebieden. Maar dat houdt arme mensen die bij deze gebieden in de buurt wonen niet tegen om de natuur te exploiteren voor hun dagelijkse kost – die ze anders niet hebben. Zolang Nederland producten uit deze gebieden importeert en blijven we biodiversiteit aantasten. Kortom: wat betreft de rapportschrijvers staat het beleid nog altijd te los van internationale handel, landbouw en armoede.
Een voorbeeldje uit het rapport waarop ons beschermingsbeleid (en dat van andere Westerse landen) helemaal niets uitricht: de bergprovincie Cotopaxi in Ecuador. Daar rijst armoede uit de pan, waardoor boeren zich gedwongen voelen om landbouw te bedrijven ten koste van belangrijke tropische bossen in het dalgebied.
Keurmerken voor duurzame vis of hout helpen ook, aldus het rapport. Des te meer duurzame spullen en voedselwaren door Nederlanders worden gekocht, des te beter dat is voor biodiversiteit. Maar een eindoplossing is het niet: er is gewoon niet voldoende duurzame vis om elke viseter te voeden.
Zie ook
Meer milieunieuws op Compendium voor de Leefomgeving
Sinds 30 oktober 2010: De Biodiversiteittop 2010 is afgelopen (Kennislink)
Oeps: Onbekende tag `feed’ met attributen {"url"=>"https://www.nemokennislink.nl/kernwoorden/duurzaam/biodiversiteit/index.atom?m=of", “max”=>"6", “detail”=>"minder"}