Paul Neilson, Roy Jones, David Kerr en Chris Sumpter hebben een computer geleerd naar een voetbal te kijken. Dat is moeilijker dan je op het eerste gezicht zou denken: als een prof-voetballer de bal wegtrapt krijgt die een flinke snelheid mee – en effect. Balsnelheid meten kon al langer, maar Neilson en collega’s zijn de eersten die ook de draairichting en –snelheid van de bal kunnen meten. Ze publiceerden over hun systeem in het vakblad Measurement Science and Technology.
Strafschop. Het effect dat de speler de bal geeft heeft invloed op de boog die de bal door de lucht volgt. Effect speelt ook mee als de bal de grond raakt; een slimme speler kan de doelman omzeilen door de bal de raarste kanten op te laten stuiteren.
Neilson’s team werkt niet met zomaar een voetbal. Ze kleurden hun testbal met vijf kleuren in een speciaal patroon. Dat was ontworpen om er vanuit verschillende richtingen telkens anders uit te zien; de computer kan zo altijd uitrekenen naar welke kant van de bal hij kijkt en of de bal om zijn as is gedraaid.
Uitgevouwen ‘bouwtekening’ van de speciale bal en het dichtgenaaide exemplaar. In het echt worden de kleuren rood, geel, groen blauw en wit gebruikt. bron: Neilson et. al., Measurement Science and Technology
Twee foto’s van de bal, net nadat de speler hem wegtrapt, zijn al genoeg om de draaiing in kaart te brengen. Het systeem kan meten om welke as de bal draait en hoe hard. De nauwkeurigheid is niet mis: het programma meet de draaias op 2 graden nauwkeurig en de draaisnelheid tot een tiende omwenteling per seconde.
Wat voor toepassingen hun computersysteem gaat krijgen weten de heren nog niet. Misschien zullen coaches het gebruiken om de traptechniek van hun spelers te verbeteren, speculeren de onderzoekers. Wie weet krijgen we over een half jaar bij Studio Sport commentaar te horen als “leuke trap, maar met drie omwentelingen effect méér was het beter geweest”. Betere traptechniek maar saaier commentaar? Elk nadeel…
Meer weten:
- Artikel in Measurement Science and Technology (Engels)
- Wetenschap en sport (Kennislink dossier)